खोज

यूवा उद्यमीहरुका बीच प्रदीप शाक्य परिचित उद्यमी हुन् । शुभकामना आटा ब्राण्डसहित चोक्कर, मैदा र सूजी पनि उनको उद्योगबाट उत्पादन हुने गर्दछ । व्यापारमा भने उनी बुटवलको संगमपथमा आर्यन व्याग हाउस संचालन गरिरहेका छन् । चार दशक पुग्न दुई वर्ष रहेका शाक्य नेपाली यूवा उद्यमी मञ्च, रुपन्देहीको अध्यक्षको जिम्मेवारीमा छन् ।

पढ्ने अनि जागिर खाने भन्ने लक्ष्य अधिकांशले बोक्दा उद्यमशीलताको विकास हुन नसकेको शाक्य बताउँछन् । उद्यमका धेरै संभावनाहरु नेपालमै रहेको उनको बुझाई छ । नेपालमा उद्योगहरु कम हुनु र कामका लागि यूवाहरु पलायन भइरहेको अवस्थामा यूवाहरुलाई उद्यमशील बनाए मात्रै देशभित्र समृद्धि भित्रिने उनको तर्क छ । प्रस्तुत छ प्रदीप शाक्यसँग उद्यममा केन्द्रित रहेर गरिएको कुराकानीको सारसंक्षेपः

कुरा नं. १ः नेपालमै छ संभावना
उद्यमका संभावनाहरु धेरै छन् । नेपालमै संभावनाहरु छन् । म किन यसो भनिरहेको छु भने, नेपालमा उद्योगहरु कम छन् । उद्यममा लाग्नेहरु कम छन् । यूवाहरु विदेश पलायन भइरहेका छन् । यहाँ बिक्री हुने सामानहरु धेरैजसो आयातित छन् । तसर्थ समृद्धिको कुरालाई व्यवहारमा लैजानका लागि उद्यमीहरु बढाउनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ ।

पैसा बाहिर जानबाट रोक्न, उर्जावान जनशक्तिलाई स्वदेशमै रोजगारी दिनका लागि र आफ्नै मिहिनेतले देशलाई अग्रसर गराउनका लागि उद्यम पहिलो काम हो । स्वदेशमै रहेर काम नगरेसम्म देशभित्र समृद्धि कहिले आउछ ? त्यसो नगर्दासम्म न समृद्धि भन्ने कुरा भन्नका लागि मात्रै हो । समृद्धि ल्याउनका लागि स्वदेशमै काम गर्ने, स्वदेशमै रोजगारी हुने, स्वदेशमै उद्यम खोलिने काम सँगसँगै हुनुपर्छ ।

कुरा नं. २ः नयाँ प्रविधिमा जाऔं
हामी कहाँ उद्योग स्थापना गर्ने कुरामा नयाँ प्रविधि अपनाउनमा ध्यान पुग्ने गरेको छैन । त्यसका कारण उत्पादन मूल्य बढी लाग्ने गरेको छ । नयाँ प्रविधिसँग काम गर्ने त्यस खालको जनशक्ति नहुनु पनि हो । यो अवस्था हुदाहुदैपनि नयाँ प्रविधि नल्याइकनै उद्यममा फड्को मार्न सकिदैन ।

जोखिम नउठाएर उद्यम शुरु हुन पनि सक्दैन । त्यसतर्फ उद्यमशील सोचले अध्ययन गर्ने र अनुभवीसँगको सल्लाहमा काम थालनी गर्नुपर्छ भन्ने मलाई लाग्दछ ।

कुरा नं. ३ः प्रविधि बदलौं
हामीकहाँ उद्योगहरु नभएका पनि होइनन् । केही पुराना उद्योगहरु व्यवस्थापनका कारण, सरकारको नीतिका कारण बन्द पनि भए । त्यस बाहेका पुराना उद्योगहरु संचालनमा पनि छन् ।

मलाई लाग्छ अव त्यस्ता उद्योगहलाई नयाँ प्रविधिमा बदल्नुपर्छ । म्यानुअललाई अटोमेटिक उत्पादनतर्फ लैजानुपर्छ । यसले एकातिर उत्पादन बढाउछ र अरु आयातित सामानसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्दछ ।

कुरा नं. ४ः नेपाली ब्राण्ड लोकप्रिय हुँदैछ
उद्योगको स्कोपको कुरा गर्ने हो भने उत्पादनमूलक खाद्यान्न र सेवामूलक उद्योगमा म बढी संभावना देख्दछु । कृषि प्रधान देश, आयातित सामान र बदलिएको मानिसको चाहनाले गर्दा मैले यसो भनेको हुँ । अहिले पनि हाम्रो समाजमा नेपाली उत्पादनलाई विश्वास गर्ने गरिएको छैन । यो विदेशी मोहको कारण हो जस्तो लाग्छ ।

हाम्रा कतिपय नेपाली उत्पादन विदेशमा निर्यात पनि भइरहेका छन् । हामीले नेपाली उत्पादनमा बानी पार्नुपर्छ । पछिल्लोपटक नेपाली उत्पादनले पनि विस्तारै बजार लिन थालेको छ । यो उत्पादनमा गरिएको नयाँ प्रविधिको प्रयोग र प्रस्तुतीले गर्दा हो ।

कुरा नं. ५ः उद्यमी बन्न हाम्रो हातेमालो
नेपाली यूवा उद्यमी मञ्चले यूवा उद्यमी बन्नका लागि वातावरण बनाइदिने काम गरिरहेको छ । उद्यम गरिरहेका उद्यमी र उद्यमी बन्न चाहने वीच पुलको काम गरिदिन्छ । हामीले उद्योग वाणिज्य संघ, अन्तर प्रेरणा तथा लुम्बिनी वाणिज्य क्याम्पससँग समन्वय गरेर नव उद्यमशाला कार्यक्रम संचालन गरिरहेका छौं ।

बजार खोजिदिने, लगानीकर्ता खोजीदिने र उद्यम गर्ने वातावरण सिर्जना गर्ने काम हामीले गर्दछौं ।

कुरा नं. ६ः उद्यमशील सोच फैलाऔं
उद्यमशीलताको सोच हामीमा नै छैन । पढ्ने अनि जागिर खाने भन्ने लक्ष्य तपाई हामी सबैमा देखिन्छ । यो सोचको पढाइले उद्यम गर्न सकिदैन । हामीमा उद्यमशीलताको माइन्ड नै सेट अप भएन । पढ्दा, हेर्दा, डुल्दा, कुरा गर्दा उद्यमशीलताको विषय नै प्रवेश हुदैन । तर राजनैतिक भाषणहरुमा समृद्धिको बिषय जोडजोडले उठिरहेको हुन्छ ।

त्यसरी न देशमा समृद्धि हुन्छ, न तपाई हाम्रो नै आयस्तर बढ्न सक्छ । तसर्थ सो सोचबाट हामी सबै बाहिर आउनुपर्छ । उद्यमका कुरासँगै काम गर्नुपर्छ ।