खोज

बुटवल, १ असार । लुम्बिनी प्रदेश सरकारले घरेलु मदिरालाई बैध बनाउने भएको छ । घरेलु मदिरालाई प्रवद्र्धन गर्न आगामी आर्थिक वर्ष २०८०÷०८१ को वजेटमा सरकारले पौने १३ करोड भन्दा बढी वजेट विनियोजन गरेपछि लुम्बिनी प्रदेशमा घरेलु मदिराले वैधता पाउने देखिएको छ । लुम्बिनी सरकारका आर्थिक मामिला मन्त्री धनबहादुर मास्की रानाले शुक्रबारको प्रदेश सभा वैठकमा पेश गरेको वजेट वक्तव्यको ९२औं बुंदामा आदिवासी जनजाति समुदायबाट परम्परागत सीपका आधारमा उत्पादन हुने घरेलु मदिरा र पेय पदार्थको ब्राण्डिङ गर्न कानूनी व्यवस्था र औद्योगिक प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रमका लागि १२ करोड ८९ लाख रुपैयां विनियोजन गरिएको छ ।
‘महुवा,अनदी,कोदो,मकै,जामुन,टिमुर,कुरिलो आदिको पेय पदार्थ र मदिरा उत्पादनमा आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गरी ब्राण्डिङ गर्न कानूनी व्यवस्थाका लागि वजेट व्यवस्था गर्दै विभिन्न स्तरका औद्योगिक प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रमका लागि १२ करोड ८९ लाख रुपैयां विनियोजन गरिएको छ’–वजेट वक्तव्यमा उल्लेख छ । यस कार्यक्रमबाट २५ हजार जनाले रोजगार पाउने वा स्वरोजगारीमा आवद्ध गर्न सकिने प्रक्षेपण गरिएको छ ।
आदिवासी जनजातिको वाहुल्य रहेको लुम्बिनीसहित देशभर हालसम्म घरेलु मदिराको उत्पादन र विक्रि अवैध ढंगले भइरहेको छ ।
सरकारको यो घोषणालाई मदिरा व्यवसायी महासंघ लुम्बिनी प्रदेश समितिले स्वागतयोग्य भनेको छ । महासंघका प्रेश अध्यक्ष शम्भु भट्टराईले घरेलु मदिराको गुणस्तर निर्धारण गरी आधुनिक प्रविधिमार्फत उत्पादन गरेर करको दायरामा ल्याई अन्य मदिरा जस्तै विक्रि वितरण प्रणालीबाट कारोबार हुनुपर्ने बताउंछन् । ‘अहिले देशभरि अवैध तरिकाले उत्पादन र विक्रि हुंदा सरकारले ठूलो मात्रामा राजस्व गुमाएको छ,अर्कोतिर उपभोक्ताको स्वास्थ्यमाथि खेलवाड भएको छ’–अध्यक्ष भट्टराईले भने–‘घरेलु मदिराको अवैध कारोबारले मदिरा व्यवसाय संकटमा परेको छ ।’
प्रदेशका मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले विगत वर्षदेखि नै घरेलु मदिरा ब्राण्डिङ गर्नुपर्ने आवाज उठाउंदै आएका थिए ।
आदिवासी जनजाति समुदायको संस्कार र संस्कृति पनि घरेलु मदिरासंग जोडिएकाले यसलाई मानव स्वास्थ्यमा कम भन्दा कम असर पर्ने गरी आधुनिक प्रविधिमार्फत गुणस्तरीय बनाई करको दायरामा ल्याउने र विदेशबाट हुने मदिराको आयात रोक्न सकिने चौधरी तर्क गर्छन् । ‘विदेशी पर्यटकलाई नेपाली मदिराको स्वाद चखाएर पनि विदेशी मुद्रा आर्जन गर्न सकिन्छ’–मुख्यमन्त्री चौधरी भन्छन्–‘रुसले कोदोको रक्सी र कोरियाले जांड (छ्याङ) बनाएर विश्वभर ब्यापार गरिरहेका छन् भने हामीले किन नगर्ने ?’