© २०२३
नवलपरासी, ०१ मंसिर ।
जिल्लामा स्थानीय भोजपुरी संस्कृति विरहा मार्फत बौद्ध शिक्षा जागरण गर्ने कार्य उदाहरणिय भएको संघीय सरकारका पूर्व कानुनमन्त्री तथा प्रतिनिधिसभा सदस्य (साँसद) ध्रुव बहादुर प्रधानले बताएका छन् । राती सदरमुकाममा भारतिय कलकार सहितको सहभागितामा सुस्ता स्थित अनोमाघाट संरक्षण समितिको आयोजनामा भएको उतm वृहद विरहा साँस्कृतिक कार्यक्रमको शुभारम्भ गर्दै साँसद प्रधानले उतm कुरा बताएका हुन् ।
लुम्बिनी प्रदेशको नवलपरासी,रूपन्देही,कपिलबस्तु जिल्ला तथा प्राचिन कोलिय गणराज्य र शाक्य गणराज्यको बुद्ध भूमि क्षेत्रका स्थानीय जनतालाई बुद्धको शिक्षालाई सांस्कृतिक कार्यक्रम मार्फत जानकारी गराउनु अति नै सराहनिय कार्य भई रहेको बताउँदै बुद्धको शिक्षा आजको आवश्यकता रहेको बताएका थिए । बुद्धको शान्ति, करुणाको ज्ञान सबैलाई दिन र बुझाउन आवश्यक छ, उनले भने, बुद्धको शिक्षा विश्वका अन्य देशमा फैलिएको तर यहिँ बुद्ध भुमिकै जनताले बुद्धशिक्षाबाट बन्चित हुन परेको छ ।
औपचारिक शिक्षामा पनि प्राप्त मात्रामा बुद्धका इतिहास, शिक्षा र ज्ञान,उनको ध्यान अभ्यास सिकाउने अवस्था कमजोर छ । अहिले यो विरहा मार्फत बुद्धको इतिहास र शिक्षालाई प्रचार प्रसारको माध्यम बनाउन सकिने उनको भनाई थियो । जातिय रूपमा पनि विरहा यादव जातीको भएको हुदा विरहाले जातिय संस्कृतिको संरक्षण पनि हुने र सो विरहा मार्फत बुद्धको शिक्षा र ज्ञान जनमानसमा पुर्याउन पनि सक्ने आधार हुन्छ । यसलाई स्थानीयस्तरका सरकारले पनि बुद्धको संस्कृति र शिक्षा मार्फत ज्ञान फैलाउनका निमित्त काम गर्नु पर्ने आवश्यकता उनले औंल्याएका थिए ।
भोजपुरी क्षेत्रको विरहा र आल्हा जस्त विरताका गाथा पनि भएको र विरतामा युद्ध हुन्छ, जुन बुद्धले युद्धको समाज र राज्य भन्दा आफ्नो मनभित्र चल्ने युद्धलाई बुद्धको ज्ञानले जितेर विरताको गाथालाई साकार पार्नुपर्ने कुरा औल्याइएको थियो । उतm विरहा टोली भारतका विरहा संघका अध्यक्ष समेत रहेका राजकुमार यादव सहितको टोलीले प्रस्तुत गरेको थियो । बहुजन विचार एकता अभियान सहआयोजक रहेको उतm विरहा कार्यक्रममा समाजमा रहेका अन्धविश्वास, लैगिक असमानता, कर्मकाण्ड, आडम्बरलाई हटाई प्रगतिशिल जागृत गर्ने खालका कथा र गाठाहरू विरहा मार्फत प्रस्तुत गरिएको थियो । भारतका संविधान निर्माता डा.भिमराव अम्बेडकर र बुद्धको शिक्षा जस्ता विषयबस्तुहरू पनि समावेश गरिएको थियो । यो बुद्धभुमिसँग जोडिने शाक्य राजकुमार सिद्धार्थ गौतम बुद्धत्व प्राप्तीका लागि गृहत्याग गरि अनोमाघाटमा पुगेर महाभिनिष्क्रमण लिएका थिए । नेपालको बोधगयाको रूपमा चिनाउनका लागि उतm अनोमाघाट संरक्षण समितिले विभिन्न कार्यक्रम गर्दै आएको थियो ।
सोही कार्यक्रम अन्तरगत विरहा कार्यक्रम सदरमुकाम परासीमा पनि गरिएको संघिय साँसद राष्ट्रियसभाका पुर्व साँसद रामलखन चमारले बताउदै यस्ता कार्यक्रम गाउँ गाउँमा गर्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याएका थिए । बुद्धको शिक्षा, इतिहास र ज्ञान औपचारिक शिक्षाको माध्यमले दिइएर पुग्दैन्, उनले भने, यहाँका भाषा संस्कृतिलाई नै माध्यम बनाएर बुद्धको शिक्षा घरदैलोमा पु¥याउन सकिन्छ । विश्वब्यापी रूपमा अझै कायम रहेको जातिय, बर्गिय, लिगिँय विभेद बुद्ध शिक्षाले मात्र हटाउन सक्छ । विश्वको असन्तोषले युद्ध हुने तर बुद्धको करुणा, मैत्री, मुदिता उपेक्षा जस्ता चार ब्रम्हविहारले मात्र युद्धलाई शान्तिमा फर्काउन सक्ने भनाई उनको थियो । अनोमाघाट संरक्षण सस्थाका अध्यक्ष सुग्रिम यादव का अनुसार जिल्ला स्थित राजनीतिक दल, समाजसेवी अभियन्ताहरू सहित स्थानीय महिलाहरूको सहभागिता रहेको थियो ।