© २०२३
बडादशैंको अवसरमा घर फर्किने यात्रुहरूको सुविधाका लागि भन्दै देशका विभिन्न स्थानमा यात्रु सहायता कक्ष स्थापना गर्ने लहर नै चलेको छ । वास्तवमा यस्ता सहायता कक्षबाट यात्रुले कति सुविधा पाए भन्ने कुरा भने सधै पर्दा पछाडी नै पर्दछ । यही बुटवलमा पनि बसपार्कमा यात्रु तथा स्वास्थ्य सहायता कक्ष स्थापना गरिएको छ । यात्रु र सवारी साधनको सुरक्षा तथा संभावित जोखिम न्यूनीकरण गर्ने उद्देश्यका साथ सहायता कक्ष स्थापना गरिएको छ । यस प्रकारका यात्रु सहायता कक्ष दशैं तिहारको बेलामा भन्दा पनि सधै गरिनुपर्ने हो । किनभने यात्रुलाई आवश्यक पर्दा सेवा सुबिधा दिनु बस व्यवसायी र प्रहरी प्रशासनको दायित्व हो । बस व्यवसायीले मात्रै होइन अहिले प्रहरी प्रशासनले पनि बडादशैं लक्षित सुरक्षा योजना लागू गरेको छ । निश्चितरूपमा दशैं तिहारको बेला सुरक्षा चुनौति बढेको हुन्छ । यस्तो बेला प्रहरी प्रशासनको थप सकृयता आवश्यक पनि हुन्छ तर दशैंको बेलामात्रै गरिने यस प्रकारको सुरक्षा योजना अरू बेला किन लागू गर्न सकिदैन ? प्रश्न उत्पन्न हुनु स्वाभाविक छ ।
सार्वजनिक सवारीका साधनमा भीडभाड हुँदा यात्रुहरूलाई पर्ने समस्या, गन्तब्य र सवारी साधनको बारेमा जानकारी, चोरी, लुटपाट लगायत बिभिन्न प्रकारका असुरक्षा, आकस्मिक रूपमा उत्पन्न हुने शारिरिक स्वास्थ्य समस्या लगायतका ब्यक्तिगत घटनाका बारेमा समेत सहयोग गर्ने उद्देश्यले हेल्प डेस्क राखिनु स्वागतयोग्य कुरा हो तर यसलाई सदैब निरन्तरता दिनु आवश्यक छ । त्यसो त अहिले देशैभरी चाडपर्व लक्षित सुरक्षाको लहर चलेको छ । खासगरी जिल्ला प्रशासन कार्यालय र जिल्ला प्रहरी कार्यालयहरूले आ– आफ्नो जिल्लामा दशैं, तिहार र छठलाई ध्यानमा राख्दै सुरक्षा योजना लागू गरेको बताईरहेका छन । विगतमा पनि चाडपर्व आउनै लाग्दा यस प्रकारका सुरक्षा योजना लागू हुने गरेको सर्बविदीत छ । तर, सुरक्षा योजना लागू भएपनि नागरिकले असुरक्षाको अवस्थामै बस्नु परेको यथार्थ हामीबाट लुकेको छैन् । प्रहरी प्रशासनको दायित्व नै चाडपर्वमा मात्रै नभै हरेक दिन नागरिकलाई शान्तिको अनुभूति दिलाउनु हो । तर, यस्तै बेलामा हत्या, चोरी, डकैती र लूटपाटका घटना हुने गर्दछन् । अहिले सार्वजनिक गरिएको चाडपर्व लक्षित सुरक्षा योजनाको कार्यान्वयन गर्ने निकाय र स्थानीय जनताबीच समन्वय हुन जरुरी छ । सुरक्षा निकायको साथ र सहयोग लिएर सुरक्षा योजना पालना गर्नु सबैको कर्तब्य नै हो । अर्कोतर्फ जनताले सुरक्षाको अनुभूति गर्न पाए भनेमात्र यस प्रकारको सुरक्षा योजना प्रभावकारी हुन्छ भन्ने कुरा बिर्सन सकिदैन् । यसै सन्दर्भमा अहिले देश तथा विदेशबाट दशैं मान्न घर फर्किनेहरूको भीडभाड छ । यस्तो बेला स्वास्थ्य जोखिम पनि बढ्न सक्छ ।
अमेरिका तथा केही युरापेली देशमा फरक खालको कोरोना भेरिएन्ट देखिएको छ । त्यसले संक्रमण बढाउने खतरा पनि छ । तसर्थ देश तथा विदेशबाट आउनेहरूले स्वास्थ्य सावधानी अपनाउनु जरुरी छ । अहिले आन्तरिक पर्यटन फस्टाउन थालेको बेला घर छाडेर घुम्न जानेहरू पनि असुरक्षित हुनुपरेको अवस्था छ । यो बेला मास्क अनिवार्य प्रयोग गर्नु हामी सवैको लागि लाभजनक कुरा हो । प्रहरी प्रशासनले सहरी क्षेत्रमा मात्रै सुरक्षा योजना लागू गरेको छ तर अव सहरदेखि गाउँसम्मै सुरक्षा योजना लागू हुनुपर्दछ । सीमित सहरी क्षेत्रमा मात्र लागू हुने सुरक्षा योजनाले समग्र जिल्लाको शान्ति सुरक्षा स्थापित हुन सक्दैन् । लुटपाटबाट जोगिन नगद रकम नबोक्न प्रहरीले आग्रह गरिसकेको छ । चाडवाडमा किनमेल गर्दा विद्युतीय भुक्तानी मार्फत गरियो भने लूटपाटबाट जोगिन सकिन्छ । यो कुरामा आमसर्वसाधारण नेपालीजनले ध्यान दिनु जरुरी छ ।