© २०२३
चन्द्रौटा(कपिलवस्तु), २३ मंसिर ।
युवराज अधिकारी एक किसान हुन् । उनी कुखुरा पालन गर्दै अण्डा उत्पादनमा लागेका छन् । विकसित जातका लियर्स कुखुराबाट अण्डा उत्पादन कार्यमा लागेका हुन् ।
कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका वडा नम्बर ४ बसन्तपुरमा लियर्स कुखुरा पालनबाट अण्डा उत्पादन गर्दै आएका छन् । अधिकारीले विगत १२ वर्षदेखि अधिकारी एग्रो प्रोडक्ट फर्मको नाममा लेयर्स कुखुरा फर्म सञ्चालन गर्दै आएका छन् । उनी ३० वर्षको उमेरमा २०६७ सालमा वैदेशिक रोजगारीमा जाने तयारी गरेका थिए । तर विदेशबाट फर्किएका साथीभाइसँग वैदेशिक अनुभव लिए । त्यसपछि डेढ लाख रुपैयाँ लगानी गरेर खाडी मुलुक जानु भन्दा आफ्नै गाउँठाउँमा केही गर्नुपर्छ भन्ने सोँच बनाए ।
यस व्यवसायलाई कसरी फस्टाउन भनेर युट्युवमा उनले अध्ययन गरे । विशेषगरी आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गरेर लेयर्स कुखुरा पाल्ने सोंच बनाए । कुखुरा पालन प्रविधि निर्माणका लागि उनी छिमेकी मुलुक भारत पुगे । लेयर्स केज (खोर) का विज्ञ व्यक्ति ल्याई आधुनिक तरिकाले निर्माण गराए । युरोपियन प्रविधिद्वारा उत्पादित चल्ला नेपाली डिलरबाट तीन सय वटा ल्याई कुखरा पालेर अण्डा उत्पादन गरेर व्यवसायको सुरुवात गरे ।
यसरी लेयर्स कुखुरामार्फत अण्डा व्यवसायमा अधिकारी आत्मनिर्भर भएका हुन् । उनले स्थानीय आम उपभोक्ता तथा व्यवसायीलाई अण्डा बिक्री गर्ने गरेका छन् । सुरुमा लगानी बढी भएपनि पछि लागत घट्दै जाने व्यवसायीको भनाई छ । उनका अनुसार अन्य प्रजातिका कुखुराभन्दा लेयर्स कुखुरा स्वस्थकर हुन्छन् ।
आम उपभोक्तालाई ताजा, स्वच्छ, सफा र गुणस्तरीय अण्डा उपलब्ध गराउने दृढ संकल्पका साथ व्यवसायलाई अगाडि बढाएको अधिकारी बताउँछन् । अन्य प्रजातिका कुखुरा भन्दा आधुनिक केज सिस्टममा फर्म सञ्चालन गरेको उनले जनाए । व्यवसायी अधिकारीले भने, “लोयर्समा रोगको एकदमै कम संभावना हुन्छ । यसबाट उत्पादित अण्डाहरु गुणस्तरीय, स्वच्छ हुन्छन् । यसमा सुरुमा लागत बढी भएपनि विस्तारै लागत कम हुने गर्छ ।” उनले थपे, “धरै अध्ययन अनुसन्धान पछि नेपाल भित्र्याएको हो । पुरानो सिस्टमले आधुनिकतासँग जोडिएको हुनाले व्यवसायीकरणमा ढाल्न नसकिएकोले यसमा लागेको हुँ ।”
लाखौं रुपैयाँ लगानी गरेर खाडी मुलुक जानुभन्दा थोरै रकम लगानी गरेर व्यवसाय सुरु गरेका अधिकारी अहिले राम्रो उदाहरण समेत बनेका छन् । लेयर्स कुखुरालाई आवश्यक पर्ने दाना उनले आफैले उत्पादन गरेको बताए । बाहिर सप्लायर्ससँग खरिद गरेको दानाले किसान कहिले पनि प्रगतिमा जान नसक्ने उनी बताउँछन् । दिनहुँ हजारौं अण्डा उत्पादन गरेर मनग्य आम्दानी गर्दै आएका उनी व्यवसायलाई समय दिएर बाँकी समय घरयासी काममा समेत परिवारलाई सघाउँदै आएका छन् ।
तसर्थ उनले आफैले मास दाना उत्पादन गरी प्रयोग गर्ने गरेको जनाउँदै गुणस्तरीय उत्पादित अण्डालाई उपभोक्ताको घरघरसम्म पु¥याउँदै आएको उल्लेख गरे । यसरी स्थानीयस्तरमा अत्याधुनिक प्रविधिबाट उत्पादित अण्डा बजारमा उपलब्ध हुँदा स्थानीय उपभोक्तासँगै व्यापारीलाई बजारीकरण गर्न सहज भएको छ । अधिकारी फर्मले उत्पादन गरेको अण्डा बुटवल, पोखरा लगायत स्थानमा समेत बिक्री हुने गरेको उनले जनाए ।
एक सिफ्टमा चल्ला राखेपछि करिब ६ महिनासम्म हुर्काउन समय लाग्ने गरेको बताउँदै बाँकि १८ महिनासम्म अण्डा उत्पादन गरेर बिक्री गर्ने गरेको उनले बताए । कुखुराको मल माछाको दानाको लागि उपयुक्त भएको हुँदा सहजै बिक्री हुने गरेको समेत युवराजले बताए । कुखुराले अण्डा उत्पादनमा निरन्तरता कम भएपछि मासुको लागि बिक्रीमा समस्या नहुने उनको भनाई छ ।