© २०२३
असोज, ५ जितपुर– वाणगंगा, कपिलवस्तु ।
वाणगंगा नगरपालिका वडा नं. ९ मा अवस्थित खुत्खुते सामुदायिक वन उत्तमनगर टोल भर्लाबासमा एक नवीन पहल सुरु भएको छ । डिभिजन वन कार्यालय कपिलवस्तुको सहयोगमा संचालित गरिबी न्यूनीकरण कार्यक्रम अन्तर्गत ‘एक सामुदायिक वन एक उद्यम विकास कार्यक्रम’ को रूपमा दुना–टपरी उत्पादन उद्यम स्थापना गरिएको छ ।
यस उद्योगले स्थानीय समुदायलाई रोजगारीको अवसर प्रदान गर्नुका साथै वातावरण संरक्षणमा पनि महत्वपूर्ण योगदान पु¥याउने अपेक्षा गरिएको छ । खुत्खुते सामुदायिक वनका अध्यक्ष भीम बहादुर पुनका अनुसार, समूहका २५ घरपरिवारले पालैपालो सामुदायिक वनमा गई सालको हरियो पात संकलन गर्ने गरेका छन् ।
उद्योगमा प्रयोग भएको आधुनिक मेसिनले प्रति घण्टा १५० देखि २०० वटासम्म दुना–टपरी उत्पादन गर्न सक्षम रहेको जानकारी दिइएको छ । यस उद्योगले विशेषगरी हिन्दू समुदायको महान चाडपर्व विजया दशमी, शुभ दीपावली र अन्य धार्मिक अनुष्ठानहरूमा प्रयोग हुने दुना–टपरीको माग पूरा गर्ने लक्ष्य राखेको छ । वाणगंगा नगरपालिकाले निकट भविष्यमा नगरलाई प्लास्टिक मुक्त क्षेत्र घोषणा गर्ने नीति लिएको सन्दर्भमा यस उद्योगको महत्त्व झनै बढेको छ । यस्ता जैविक रूपमा विघटनशील उत्पादनहरूले प्लास्टिकको विकल्प प्रदान गर्ने र वातावरण संरक्षणमा योगदान पु¥याउने विश्वास गरिएको छ ।
अध्यक्ष पुनले थप जानकारी दिँदै भने, ‘हामीले दुना–टपरीको साथसाथै बाँसजन्य सामग्रीहरू जस्तै डोको, मान्द्रो र भकारी बुन्ने काम पनि सुरु गरेका छौं। यस उद्योगले हाल दुई जनालाई प्रत्यक्ष रोजगारी दिएको छ र भविष्यमा मागअनुसार थप जनशक्ति नियुक्त गर्ने योजना छ ।’
२०६६ सालमा स्थापित खुत्खुते सामुदायिक वनमा हाल २०७ वन उपभोक्ता आबद्ध रहेका छन् । स्थानीय वन उपभोक्ताहरूका अनुसार, यस सामुदायिक वनले समुदायमा विभिन्न रचनात्मक र नमूना योग्य कामहरू गर्दै आएको छ।यो पहल गरिबी न्यूनीकरण, रोजगारी सिर्जना र वातावरण संरक्षणबीच सन्तुलन कायम गर्ने एक उत्कृष्ट उदाहरणको रूपमा हेरिएको छ। यसले स्थानीय स्रोत र सीपको उपयोग गर्दै दिगो विकासको मोडेल प्रस्तुत गरेको छ । आगामी दिनहरूमा यस उद्योगको विस्तार र यसको सफलताले अन्य समुदायहरूलाई पनि यस्ता पहलहरू गर्न प्रेरित गर्ने आशा गरिएको छ ।