© २०२३
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री रविन्द्र अधिकारीले लुम्बिनीमा बिद्युतिय बस गुड्ने बाटो नै नभएको बताएका छन् । उनले यहाँ बाटो नभएको कारण तत्कालको लागी सो बस काठमाडौंमा सञ्चालन गरिएको बताएका हुन् ।
भैरहवास्थित गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय बिमानास्थलमा पत्रकाहरूसँग संक्षिप्त कुरा गर्दै मन्त्री अधिकारीले बाटो बनेपछि त्यो बस लुम्बिनीमै सञ्चालन हुने उनले बताए । “बस लुम्बिनीकै लागी ल्याईएका हुन, बस चलाउने बाटो नै छैन, बाटो बने पछि पुनः बस यहि सञ्चालन हुन्छन ।” मन्त्री अधिकारीले भने । उनले त्यो बस लुम्बिनीलाई नै केन्द्रबिन्दु बनाएर सञ्चालन हुने बताए । लुम्बिनीमा बिद्युतिय बस सञ्चालन हुने खबरले लुम्बिनीवासीलाई जति खुशी बनाएको थिएन त्यो भन्दा बढी यहाको लागी आएको बस काठमाण्डौ लानुले बढी आक्रोशित बनाएको छ ।
लुम्बिनीकै लागी आएको बिद्युतिय बस ओली सरकारले साझा यातायाताको सहयोगमा काठमाण्डौमा सञ्चालन हुने गरि उद्घाटन गरे पछि यस क्षेत्रका स्थानिय वासी अक्रोशित बनेका हुन । लुम्बिनीमा बढिरहेको ध्वनी प्रदूषण मुक्त गरी यहाँ आउने पर्यटकलाई सुविधासम्पन्न विजुली बसमा चढाउने योजनासहित लुम्बिनी विकास कोष र एशियाली विकास बैंक अन्तर्गत एशियन क्लिन इनर्जी बीच सहमति भइ ५ वटा विजुली बस र ११ वटा कार सहयोग गर्ने सम्झौता भएको थियो । दुई पक्षबीच ९ जनवरी २०१८ मा सहमति भएर चीनको विआइबी कम्पनीले निर्माण गरेको २० सिट क्षमताका २ वटा विजुली बस नेपाल ल्याइयो । तर एकाएक बस साझा यातायातले संचालनमा ल्याउने गरी काठमाडौं पु¥यायो । गत मंगलबार प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले तामझामका साथ शुभारम्भ गरे । लुम्बिनी ल्याउने भनिएका बस एकाएक काठमाडौं पुराएर शुभारम्भ भएपछि अब लुम्बिनीमा विजुली बस गुड्छ की गुड्दैन भन्ने चातर्फी चासोको विषय बनेको छ ।संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री रविन्द्र अधिकारीले लुम्बिनीमा बिद्युतिय बस गुड्ने बाटो नै नभएको बताए पछि त्यो अन्यौलता झन थपिएको छ । बेलहिया– बुटवल ब्यापारीक मार्ग निर्माण शुरु भएको ८ बर्ष पुगेको छ । अहिले सम्म निर्माण सम्पन्न भई सकेको छैन । भैरहवा–तौलिहवा सडक खण्ड भर्खर निर्माण शुरु भएको छ । यसले कहिले पूर्णता पाउने र कहिले बस सञ्चालन हुनेमा स्थानियहरूमा अन्यौल छाएको हो ।
‘सहमतिअनुसार बस लुम्बिनी ल्याएर भैरहवा–लुम्बिनी क्षेत्रमा गुडाउनु पर्ने हो । तर, स्वार्थ पूर्तिका लागि काठमाडौं लगियो’ प्रदेश सभा सदस्य सन्तोष पाण्डेले भने । “सरकारले काठमाण्डौंलाई मात्र नेपाल मानेको छ, काठमाण्डौं बाहिर आएको सहयोगलाई पनि त्यही लग्दै छ यसको हामी घोर बिरोध गर्छौ ।” पाण्डेले भने । सरकारले बस लुम्बिनी फिर्ता नपठाए सम्म सडक र सदनबाट बिरोधका कार्यक्रम अगाडी बढाउने उनले बताए । लुम्बिनीको लागी आएको बस एकपटक चार्जगरेपछि बस ४ सय किलोमिटरसम्म गुड्न सक्छ । दाताले बस नेपाल पठाएपछि लुम्बिनी संग्रहालय नजिकै धमाधम चार्जिङ् स्टेशन निर्माण थालिएको छ । बस भने एकाएक काठमाडौं पुराइएको छ । अझै ३ वटा बस र ११ वटा विजुली कार (भ्यान) नेपाल ल्याउन बाँकी छ । ती बाँकी बस र कार पनि लुम्बिनी ल्याइन्छ भन्ने ग्यारेन्टी नभएको लुम्बिनी विकास कोषको भनाई छ । ‘सरकारले निर्णय गर्ने कुरा हो, बाँकी बस र कार पनि यहाँ ल्याइन्छ भन्ने छैन’, विकास कोषका निमित्त सदस्य सचिव इन्जिनियर सरोज भट्टराईले भने, ‘के कति कारणले बसहरू काठमाडौं लगियो यस विषयमा विकास समितिमा छलफल हुन्छ ।’बस काठमाडौं लगिए पनि त्यहाँ चार्जिङ् स्टेशन निर्माणका काम सुरु गरिएको छैन । जसले गर्दा बस संचालनको शुभारम्भ गरिए पनि नचलाई थन्काएर राखिएको छ भने लुम्बिनीमा बन्न लागेको स्टेशन अब के हुने भन्ने अन्यौलता देखिएको छ । ‘सम्झौता तोडेर दातृ निकायले स्टेशन सार्छ भन्ने हामीलाई लाग्दैन’, विकास कोषका निमित्त सदस्य सचिव भट्टराईले भने । सम्झौताविपरीत काम गर्दा दातृ निकायले दिएको सहयोग पनि फिर्ता लैजाने र लुम्बिनीमा विजुली बस नगुड्ने हुसक्ने भन्दै यहाँका सरोकारवाला निकायले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । प्रदूषणबाट पर्यटकलाई बचाउन र स्तरीय सेवमा थप पर्यटक भित्र्याउन लुम्बिनी विकास कोषको पहलमा एडिविले उक्त बस र कार सहयोग गरेको हो । तर एडिबीसँगको सम्झौता विपरीत तत्काल साझा यातायातको व्यवस्थापनमा काठमाडौंमै चल्नेगरी हतारहतारमा बिजुली बस त्यहाँ पुराइएपछि स्थानीय र पर्यटन व्यवसायी चिन्तित छन् । à