© २०२३
बुटवल, ७ पुस ।
अभय मिश्र कालिका मानवज्ञान माध्यमिक विद्यालयको कक्षा ११ को प्राविधिक ईन्जिनियरिङ्ग तर्फका विद्यार्थी हुन । विद्यालयमा उनलाई लगनशील विद्यार्थीको रूपमा धेरैले चिन्दछन् । सामान्य किसान परिवारमा हुर्किएका मिश्रले अध्ययन गर्नका लागि कसैसँग पनि आर्थिक रूपमा हात थाप्नु पर्दैन । लगनशील र जेहन्दार विद्यार्थी भएका कारणले सबै खर्च अहिले विद्यालयले व्यवस्थापन गरिरहेको छ ।
विद्यालयले विद्यार्थीहरूलाई थप प्रोत्साहन गर्ने उद्देश्यले निःशुल्क शिक्षा प्रदान गरिरहेको छ । मिश्रले कक्षा ९ बाट यस विद्यालयमा अध्ययन गर्न थालेका हुन् । उनले पहिलो वर्ष केहि भर्ना शुल्क तिरे पनि अहिले निःशुल्क पढिरहेका छन् । उनलाई विद्यालयले दिएको सुविधाका कारण अध्ययन गर्न पैसाको जोहो गर्नुपर्ने चिन्ता छैन् । उनी भन्छन्, विद्यालयले दिएको निःशुल्क अध्ययन गर्ने अवसरले गर्दा घरमा बुवा आमालाई आर्थिक बोझ कम भएको छ ।
त्यसैगरी भविष्यमा डाक्टर बन्ने सपना बोकेकी बुटवल बेलबासकी नवशिक्षा भण्डारीले पनि विद्यालयले दिने छात्रवृत्तिमा अध्ययन गर्न पाउँदा निकै खुशी लागेको बताईन । उनले विद्यालयले दिएको प्रोत्साहनले अध्ययन गर्न थप हौसला मिलेको बताईन । उनले विद्यालयले विभिन्न समयमा विभिन्न क्षेत्र समावेश गरेर दिने छात्रावृत्तिले धेरै विद्यार्थीहरूलाई अध्ययनमा राहत पुगेको बताउँछिन् ।
विद्यालयका सहायक प्रधानाध्यपक पिताम्बर बन्जाडेले विद्यार्थीहरूले थप प्रगती गरुन भन्ने उद्देश्य राखेर शिक्षक विद्यार्थी प्रोत्साहन कार्यक्रमलाई शुरुवात गरिएको बताउँछन् । विगतमा उत्कृष्ट, जेहेन्दार विद्यार्थीहरूलाई छात्रवृत्ति दिए पनि प्रोतसाहन गर्ने भन्ने खालका कार्यक्रम थिएन । हामीले विद्यार्थीलाई मात्र होईन ।
धेरै समय विद्यार्थीसँगै रहने शिक्षकलाई पनि प्रोत्साहन गर्नु पर्छ भन्ने साेंचेर नै २०६७ सालबाट नै शिक्षकलाई वर्ष शिक्षकको रूपमा सम्मान गर्ने योजना शुरु गरेका हौं यसले शिक्षकहरूलाई समेत आफनो विषयमा कसरी विद्यार्थीहरूलाई सय प्रतिशत उत्तिर्ण बनाउने भन्ने तर्फ अग्रसर बनाएको छ ।
उनले विद्यालयमा विभिन्न समयमा विभिन्न समाजसेवीहरू जम्मा गरेको करिव एक करोड बराबरको अक्षयकोष छ त्यो रकमबाट पनि विद्यार्थी छात्रवृद्धि प्रदान गरिरहेको बताए । यो प्रोत्सहान छात्रवृद्धि बाहेक थप प्रोत्साहन गरेर विद्यार्थीहरूलाई थप हौसला बढाउन सहयोग गरेको बताए । कालिका मानवज्ञान माध्यमिक विद्यालयमा अहिले बाल कक्षादेखि कक्षा १२ का विभिन्न संकायमा अध्ययन गर्ने करिव ८ हजार विद्यार्थी मध्ये २५ प्रतिशतले कुनै न कुनै रूपमा विद्यार्थी प्रोत्साहन कार्यक्रममा सहभागी रहेको सहायक प्रअ बन्जाडेको भनाई छ ।
विद्यार्थी र शिक्षक एक आपसका सहयात्री हुन त्यसैले हामीले वर्ष दिन भरीको गरेका कार्य, जिम्मेवारी, विषयगत उपलब्धी, कार्य मुलक अनुसन्धानका आधारमा मूल्यांकन गरेर वर्ष शिक्षक अर्वाड प्रदान गर्ने गरेको बताए । त्यसैगरी उत्कृष्ट ईन्चार्जलाई सम्मान गरेर शिक्षक प्रोत्साहन गर्ने गरेका छौ । यसले पनि विद्यालयको वार्षिक नतिजामा राम्रो प्रभाव राखेको छ । त्यसै गरी विद्यालयले निजि स्रोतका शिक्षकहरूलाई समेत सरकारी स्केलको तलव अतिरिक्त भत्ता लगायतका व्यवस्था छ । त्यसका साथै अरू विभिन्न सेवा सुविधाले पनि शिक्षकहरूलाई प्रोत्साहन गरिरहेको सहायक प्रअ बन्जाडेले बताए ।
विद्यालयका परिक्षा संयोजक युवराज कंडेलले हरेक त्रैमासिक परिक्षामा ३ दशमलव ६ माथि जिपिए ल्याउने विद्यार्थीहरूलाई प्रोत्साहन गर्नका लागि विद्यालयले निःशुल्क अध्ययनको व्यवस्था गरेको बताए । यसले गर्दा विद्यार्थीहरूमा अध्ययनका लागि प्रतिप्रर्धी भावनाहरूको विकास हुने बताए । एउटा परिक्षामा नराम्रो भए पनि अर्को परिक्षामा राम्रो गर्छु भनेर पढाइमा लगनशील बन्न सहयोग पुगेका कारण पनि अन्तिम परिक्षामा नतिजा राम्रो आउने गरेको संयोजक कडेलले बताए । विद्यालयले गरिव जेहेन्दार विद्यार्थीका साथै अध्यन्नमा उत्कृष्ट विद्यार्थी, खेलमा उत्कृष्ट प्रर्दशन गरेर राष्ट्रिय पदक पाउने विद्यार्थीहरूलाई पनि प्रोत्साहन कार्यक्रम समावेश गर्दे निःशुल्क शिक्षाको अवसर प्रदान गरिरहेको बताए ।
विद्यालयले विद्यार्थी मात्रै नभई शिक्षकलाई समेत विद्यालयले कार्यविधी बनाई नियमित रूपमा सम्मान गरि प्रोत्साहन गरिरहेको छ । सिकाइ उपलब्धि बर्षभरि शिक्षकले पूरा जिम्मेवारी, कार्यमूलक अनुसन्धान र नियमित मूल्याकंनलाई आधार बनाएर शिक्षक प्रोत्साहन गर्ने गरिएको प्रधानाध्यापक दिनेश थापाले बताए । थापाका अनुसार शिक्षक सम्मानकै लागि समेत दाताहरूले अक्षय कोष स्थापना गरेका छन् ।
कालिका मानवज्ञान माध्यमिक विद्यालय सफल हुनुमा यस्तै साना साना कामले समेत सहयोग पुर्याइरहेको छ । विद्यार्थी शिक्षक प्रोत्साहन कार्यक्रम मात्रै होईन यस्तै धेरै अभ्यासहरू विद्यालयमा भइरहेका छन् ।