© २०२३
बुटवल,२९ मंसिर । बुटवल–नारायणगढ सडक विस्तारको काम छिटो पूरा गर्न रुपन्देहीका ठूला होटेल व्यवसायीहरुले माग गरेका छन् । दुई वर्षमा पूरा गर्ने गरी ठेक्का सम्झौता भएको सडक विस्तारको तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०७५ चैत ८ गते बुटवलमा शिलान्याश गरेका थिए ।
११४ किलोमिटर लामो यो सडक निर्माणको ठेक्का लिएको चाइना स्टेट कम्पनीले साढे ४ वर्षमा ४० प्रतिशत मात्र काम गरेको छ ।
पर्यटकस्तरदेखि पांचतारेसम्मका होटेल व्यवसायीहरुको संस्था नेप्लिज होटेलियर्स एशोसिएसन (एनएचए) लुम्बिनीले सडकको दूरावस्थाकै कारण रुपन्देहीको होटल व्यवसायमा ५० प्रतिशत ब्यापार घटेको दावी गर्दै यथाशीघ्र सडक पूरा गर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गराएको हो ।
सम्झौता अनुसार यो सडक २०७९ साउनमा बनिसक्नुपर्ने थियो ।
तर कोरोना महामारी र निर्माण सामग्री अभावको कारण देखाएर २०८० भदौ ११ गतेसम्मका लागि म्याद थप गरिएको थियो । तर थप भएको समयमा पनि काम हुन नसकेपछि फेरि एक वर्ष म्याद थपिएको छ ।
१७ अर्ब लागतको यो परियोजना एसियाली विकास बैंक एडीबीको ऋण सहयोगमा अगाडि बढेको हो ।
हालै गठन भएको एशोसिएसनको पहिलो विस्तारित वैठकले बुटवल–नारायणगढ सडक विस्तारको काम छिटो पूरा गराउन दवावमूलक कार्यक्रम गर्ने निर्णय गरेको अध्यक्ष प्रबिणबहादुर पाठकले बताए ।
एशोसिएसनले पर्यटकको बसाई कम्तीमा एक हप्ता लम्ब्याउन बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीसहित रुपन्देहीलाई केन्द्रमा राखेर चितवन,पोखरा,नेपालगन्ज र बर्दियासम्मको टुर प्याकेज बनाएर काम गरिरहेको भएपनि बुटवल–नारायणगढ सडक विस्तारको काममा भएको ढिलासुस्तीले होटेल व्यवसायमा गम्भीर असर गरेको पाठकले बताए । ‘अहिले पर्यटकको चहलपहल बढ्ने सिजन हो तर निर्माणाधीन सडकको दूरावस्थाले रुपन्देही आउने पर्यटक अन्यत्र डाइभर्ट भएका छन्’–पाठकले भने–‘हिउंदमा धुलाम्य,वर्षा याममा हिलाम्य अनि ठाउं ठाउंमा ट्राफिक जामले तीनघण्टाको यात्रा ६ घण्टासम्म लाग्ने भएपछि रुपन्देही आउने पर्यटकको संख्यामा भारी कटौती भएको छ, ५० प्रतिशत ब्यापार घटेको छ ।’
एकातिर गौतमबुद्ध विमानस्थल पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन हुन नसक्नु अर्कोतिर पुर्व पश्चिम राजमार्गको मध्य खण्डमा भइरहेको विस्तारको काम सुस्त हुंदा बुटवल र समग्र रुपन्देहीको पर्यटन व्यवसायमा ठूलो असर पुगेको एशोसिएसनका उपाध्यक्ष दिलिप गौचनको गुनासो छ । ‘सडक निर्माणका क्रममा बनेका खाडल नपुर्ने तथा नियमित सडकमा पानी नराख्दा धुलो र खाल्टाखुल्टीले जोखिमपूर्ण भएकाले यो सडक भएर आउने पर्यटक घटेका छन्’–गौचनले भने ।
एशोसिएसनका कोषाध्यक्ष पदम केसीले बेलहिया नाका र अध्यागमन कार्यालयलाई आनुनिक प्रविधियुक्त र सुविधासम्पन्न बनाई भारतीय र तेस्रो मुलुकका पर्यटकलाई सहज वातावरण बनाई आकर्षित गर्न सरकारको ध्यान जानुपर्ने बताए । पर्यटकले बोक्ने रकमको सीमा नतोकी चाहे जति रकम ल्याउन दिंदा मात्रै नेपालका पर्यटन व्यवसायीले लाभ लिन सक्ने केसीले औंल्याए ।
अर्की होटल व्यवसायी प्रणदा दीक्षितले भारतीय पर्यटकलाई सम्मानजनक व्यवहार नभएको बरु सडकमा पर्यटक चढेका गाडीलाई अनावश्यक चेकजांच गरेर हैरानी दिइएकाले यस्तो प्रवृत्ति रोकिनुपर्ने र सीमाबाट नेपालतर्फ ७ किलोमिटर मात्र आउन पाउने व्यवस्था परिमार्जन गरी चुरेको फेंदीसम्म आउन दिनुपर्ने माग गरिन् ।
वैठकमा लुम्बिनीका बिहारहरुमा नियम विपरित सयौं पर्यटकहरुलाई राख्न मिल्ने व्यवस्था हुंदा होटेल व्यवसाय संकटमा परेको भन्दै यसविरुद्ध कानूनी लडाई लड्नुपर्ने आवाज उठेको छ ।
सो अवसरमा सल्लाहकार महेन्द्र नारायण श्रेष्ठ,महासचिव विकास पाण्डे, लगायत पदाधिकारी र सदस्यहरुले व्यवसायिक एकता,मूल्यमा एकरुपता र अस्वस्थ प्रतिस्पर्धाको अन्त्य गरेर मात्रै व्यवसाय दीगो हुन सक्नेमा जोड दिएका थिए ।
यस सडकलाई दुई खण्डमा विभाजन गरेर ठेक्का लगाइएको थियो । तीन जिल्लामा पर्ने नारायणगढ-बुटवल सडक खण्डलाई गैंडाकोट-दाउन्ने र दाउन्ने-बुटवल गरी दुई खण्डमा विभाजन गरेर ठेक्का लगाइएको छ । गैंडाकोट-दाउन्ने ६५ किमि सडकलाई खण्ड १ (पूर्वी खण्ड) र दाउन्ने-बुटवल ४८ किमि सडकलाई खण्ड २ (पश्चिम खण्ड)मा छुट्टाएर सँगसँगै दुवैतर्फ काम भइरहेको छ । दुबैतर्फ काम उस्तै सुस्त छ ।