© २०२३
बुटवल, ७ फागुन ।
बुटवलकी ४९ वर्षीय मिना राना मोटोपना र घुडा दुख्ने समस्याले लामो समयदेखि पीडित थिईन् । धेरै घरेलु र चिकित्सकीय उपचारबाट समेत निदान पाउन सकिनन् । पछिल्लो एक वर्षदेखि फिटनेश सेन्टरमा ब्यायाम गर्न लागेकी छिन् । बिहान सबेरै राजमार्ग चौराहामा रहेको बुटवल फिटनेशमा उनी ब्यायामका लागि पुग्छिन् । दक्ष प्रशिक्षकबाट दिईने ब्यायामबाट फाईदा मिलेको उनी बताउँछिन् । ‘पेटको मोटोपन र खुट्टा दुख्ने समस्या हटेको छ’–उनले भनिन् । सिद्धार्थ बोर्डिङ स्कुलमा अध्यापन पेशामा रहेकी रानाको दुई छोरा मध्ये एक जना भारतीय सेनामा सेवारत र अर्को कक्षा १२ मा अध्ययरत छन । उनीसंगै फिटनेशमा १८ देखि ५५ वर्ष उमेरका दुई दर्जन महिलाहरु ब्यायाम गर्छन् ।
सामाजिक संजाल र टिकटकमा भिडियो अपलोड गर्ने र शरीरलाई फिट बनाउने रहरले जिम जाने प्रवृत्ति वृद्धि भएको उनी बताउँछन् । ‘गृहिणी महिलाका साथै कामकाजी महिलाहरु पनि जिममा धाउँछन्’–उनले भने । वि.सं २०६१ सालमा बुटवलमा निजी लगानीमा नाममात्रको ब्यायामशाला रहेको बेला बिजेन्द्रमान श्रेष्ठले बुटवल फिटनेस खोलेका हुन् । सानैदेखि शारीरिक सुगठनप्रति आकर्षित भएका उनी आफु पनि राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय खेलहरुमा भाग लिएका छन् । मोटोपन भएका मात्र नभई शरीर स्वस्थ बनाउन जिम हाउसमा गरिने तालिमप्रति धेरै आकर्षण भएको उनी बताउँछन् ।
बुटवल वडा नं. ४ का कपिल ज्ञवाली बिहानको समय निकालेर नियमित जिम जान्छन् । एक दशकदेखि नियमित अभ्यास गरेका उनी स्वस्थ रहन जिम जाने गरेको बताए । ‘ज्यान स्वस्थ बनाउने आधार ब्यायाम हो’– उनी भन्छन् । प्रशिक्षक केशव शाक्यबाट ब्यायामसंगै डाईट प्लानमा ध्यान दिंदा निरोगी र फिट भएको उनी बताउँछन् । दैनिक कार्य ब्यस्तता हुनेहरुका लागि थोरै समय निकालेर जिम जाँदा धेरै फाईदा मिल्ने उनी बताउँछन् । ब्यायामसंगै खानामा फलफुल, झोलिलो पदार्थको मात्र मिलाउँदा शरीर फिट र स्वस्थ्य भएको उनी बताउँछन् ।
आधुनिक विश्व बजारमा भित्रिएका अधिकांश म्यानुअल र अटोमेटिक ब्यायाम मेशिनहरु रुपन्देहीमा भित्रेको उनी बताउँछन् । बडिबिल्डिङ खेलसंगै पावर लिफ्टिङ, स्ट्रेन्थ लिफ्टिङ, क्रसफिट जस्ता नयाँ विधाहरु थपिदै जाँदा अझ यसमा आकर्षण बढेको उनको दाबी छ । दुई तला भवनमा पूर्वाधार बनाईएको जिममा एक सय बढी क्षमता रहेको छ । स्वस्थ र हाईजेनिक खानामा मानिसहरु सचेत छन् । बडिबिल्डिङमा राष्ट्रिय र पावर लिफ्टिङ र स्ट्रेन्थ लिफ्टिङमा समेत अन्तर्राष्ट्रिय स्तरसम्म खेलाडी पुगेको भएपनि सरकारबाट आवश्यक लगानी न्युन रहेको उनी बताउँछन् ।
बुटवल कालिकानगरमा २०७६ असोज १ गते फिटनेश हब खोलेका लोकेश थापाको टिमले तिलोत्तमा नगरमा शाखा बिस्तारमा लागेका छन् । खेलप्रेमी युवाहरु लोकेश थापा, विनोद थापा, नेत्र थापा, पुरन कार्की गरी चारजना युवाले शुरु गरेको फिटनेश हबमा दैनिक एक सय बढीले नियमित ब्यायाम गर्छन् । जिम लभरलाई लक्षित गरी करिब डेढ करोड लगानीमा नयाँ र सुविधा सम्पन्न दोस्रो शाखा खोल्न थालेको संचालक लोकेश थापा बताए । नयाँमा विशाल थापा, सुनिल ज्ञवाली र आकाश शाहको थप जुटेका छन् । पहिलो शाखा कार्डियो विशेष भएकोमा नयाँ शाखामा जुम्बा क्लास स्पेशल रहेको तथा प्रशिक्षकहरु विशाल थापा, आकाश शाहले अभ्यास दिने उनले बताए । ईक्युमेन्टहरुलाई जोड दिएर खोलेको उनी बताउँछन् । यसमा ट्रेड मिल, क्रेस ट्रेनर, साईक्लिङसंगै मल्टि फंसन मेशिनहरु लगाएको उनले बताए । रुपन्देहीका जिममा जुम्बा र कार्डियो मात्र गरिदै आएकोमा अहिले क्रसफिट नयाँ भित्र्याएको उनले बताए । यसमा मंकिबार, टायर फिलिप ब्याटल रोअ जस्ता तौल घटाउन उपयोगी ब्यायामहरु सिकाईने उनले बताए । जिम हाउसको ७० जनाले एक्ससाइज गर्न सक्ने क्षमता रहेको उनले बताए ।
लगानीकर्ता पुरन कार्कीले कालिकानगर शाखामा दैनिक एक सय सदस्यहरु रहेको बताए । खोलेको वर्ष नै कोभिडको कारण समस्या परेको भएपनि पछिल्लो समय राम्रो रहेको उनँ बताउँछन् । शाखामा १६ वर्षदेखि ७० वर्षसम्मका सदस्यहरु फिटनेशमा रहेको उनले बताए । फिजिकल एक्ससाईजसंगै डाईट प्लानका बारेमा विज्ञ टिमबाट सेवा दिदै आएको उनले बताए ।
रुपन्देही जिल्ला शारीरिक सुगठन संघका अध्यक्ष तथा नेपाल शारीरिक सुगठन तथा फिटनेश महासंघका केन्द्रीय सदस्य सितु प्रसाद श्रेष्ठले आधुनिक मेशिनहरु भित्रिदा पुरुषसंगै महिलाहरुमा आकर्षण बढेको बताए । कोभिडको समयमा धेरै समस्या ब्यहोरेको यो क्षेत्रले पछिल्लो समय गति लिएको उनले बताए । रुपन्देहीमा एउटा सामुदायिकबाट संचालन भएको नारायणी युवा क्लबसहित ३९ वटा निजी लगानीका फिटनेश सेन्टरहरु रहेको उनले बताए । शारीरिक फिटनेसंग यो ब्यवसायका रुपमा विकास भएको उनले बताए । ‘रुपन्देहीमा झण्डै एक अर्ब लगानी रहेको छ’– उनले भने । रुपन्देहीका केही पालिकाले संचालन गरेको खुला ब्यायामशाला पनि धेरैको आकर्षण रहेको उनी बताउँछन् । ब्यायामबाट सुरु भएर खेलाडी उत्पादनसम्म पुग्ने भएकाले पनि यसमा सरकारबाट आवश्यक विकासमा जोड दिनुपर्ने उनको सुझाव छ ।