© २०२३
साउन लाग्न अब दुई दिन मात्र बाँकि छ । असारको अन्तिम सातासम्म मुल फुटेर खोला तरि नसक्नु हुनुपर्ने । तर गुल्मीका अधिकांस किसानहरु अझै बेसी झर्ने मुडमा छैनन् । समय ढिप्कीन थालिसक्यो, मुल नफुटेका कारण खोला सुकेका छन् ।
असारको अन्तिममा खोला किनारका लगभग सवै खेतमा रोपाई सकिनुपर्ने । तर समयमा वर्षा नभएका कारण खोलामा चरालाई पिउने पानी पनि मुस्किल मुस्किल छ । जिल्लाको सवैभन्दा ठुलो इस्मा गाउँपालिकाको चौरासी फाँटमा बल्ल फाट्टफुट्ट रुपमा मात्र रोपाई शुरु हुन लागेको छ । यस पटक समयमा पानी नपरेका कारण किसानलाई प्रकृतिले पनि ठग्यो बिउ जिनो भयो, खोलामा पानी छैन ।
मुसिकोट नगरपालीका २ का रेशमराज चालिसे यति वेला कहिले आकाशवाट पानि परेर झरि लाग्ला र मूल फुटेर रोपाई गरौंला भन्ने पर्खाईमा छन् । मानो रोपेर मुरी फलाउने असारे महिनामा यतिवेला ७५ प्रतिशत रोपाई सकिसक्नु पर्ने अवस्थामा हो । तर जिल्लामा हाल ५० प्रतिशत मात्र रोपाई सकिएको जिल्ला कृषि कार्यालय गुल्मीले जनाएको छ ।
गत बर्ष भन्दा यसबर्ष समयमै पानी नपरेकाले धान रोपाँई केहि ढिलो भएको हो । लामो समय पानी नपरेका कारण खोलामा पानी नभएका कारण अझै गुल्मीमा ५० प्रतिशत रोपाई हुन बाँकी रहेको छ । रोपाई ढिला हुनुमा एकातिर समयमा पानी नपर्नु र अर्कोतिर किसानहरुले चैते धान स्याहर्न भ्याई सकेका छैनन् । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकिकरण परियोजनाले यस गतवर्षदेखि जिल्लाका केही भागहरुमा मकैजोन परियोजना मार्फत बसन्ते कमै खेती लगाउन शुरु गरेका कारण उक्त मकै पाक्न ढीलाई भएका कारण पनि यस वर्ष रोपाईको प्रतिशत घटेको बताईएको छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालय गुल्मीका वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत चक्रपाणी पन्थीले कार्यालयको तथ्यांक अनुसार किसानहरुले समयमै धानको ब्याड राखेको भएपनि असार १६ गते अगाडि बर्षा नभएका कारण रोपाईमा ढिलाई हुन गएका बताए । आकाशे पानीको भरमा रोपाई गर्नेहरु धेरै पानीको प्रतिक्षामा छन्
गुल्मी जिल्लामा धान रोप्न योग्य १० हजार हेक्टर क्षेत्रफल जमिन मध्ये नौ हजार क्षेत्रफलमा बर्खे धान उत्पादन हुँदै आईरहेको छ । जिल्लामा एक हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा किसानहरुले चैते धान उत्पादन गर्दै आईरहेका छन् । धान उत्पादनको पकेट क्षेत्र मानिएको इस्मा गाउँपालिका अम्मरपुर र मालिका गाउँपालिका अर्जेबेसी, सत्यवति र चन्द्रकोट गाउँपालिकाका ठुला फाँटका किसानहरु धान रोप्नका लागि प्रयाप्त मात्रमा पानी उपलब्ध नभएका कारण आकाशतिर हेरेर बस्न वाध्य बनेका छन् ।