खोज

नवलपरासी, २७ भदौ ।
जिल्ला भित्र राजश्व अनुसन्धान कार्यालय बुटवलले सिमावर्ति बसहिया नाकामा छापा मारेर कागजपत्र लगे पछि तस्करहरू छुटाउन दौडधुपमा लागेका छन् । कागजपत्र छुटाउन र लसुनको बिक्री वितरण खुल्ला गराउन तस्करहरूको टोली र केही ब्यवसायीहरू राजस्व कार्यालय बुटवलमा दौडधुपमा लागेको हुन् ।
स्थानीय गाउँमा भण्डारण गरि राखिएको करिब ६ गाडी (पिकअप) चिनियाँ लसुन स्थानीय प्रहरीको सहयोगमा नियन्त्रणमा लिएपछि कागजपत्र मात्रै अनुसन्धान कार्यालयले बुझेर लगेको थियो । राजस्व टोलीलाई पनि मिलाउनमा तस्करी टोली लागि परेको छ, कार्यालय निकटका स्रोतले बताए अनुसार,कुरा मिल्यो भन्ने छाड्ने कानुनी आधार पनि छ, मिलेन भन्ने गैर कानुनी ठहर गर्न सक्ने तर्क पनि छ । हेर्दै जाऔ के हुन्छ ? राजस्व कार्यालय प्रभावमा प¥यो भन्ने सक्कली बिल बिजकमा दर्तावाला संस्थाले लसुनको खरिद गरेको देखाई दिन सक्छ, होईन भने यतिको धेरै लसुन खपत गर्ने बजार वा कस्लाई बिक्रि गरिएको हो ? जस्ता प्रश्न तेर्साएर अनुसन्धान नै लम्ब्याउन सक्छ । जस्ले गर्दा लसुन उम्रिएर नष्ट हुने अवस्था आउन सक्छ । लाखौंको नोक्सानी भन्दा केही अंश राजस्व कार्यालयलाई बुझाएर भए पनि लसुन फुकुवा गराउने पक्षमा तस्कर देखिएका छन् । त्यसैका लागि दौडधुप भइरहेको उनको भनाइ थियो ।

राजस्व अनुसन्धान कार्यालयका अनुसार प्रतापपुर गाउँपालिका ५ बसैयाको भैरमपुरटोलमा रहेको अनिषा ईण्टरप्राईजेजको लसुन खरिद गरिएको बिल भरपाई र कागजपत्रहरू अनुसन्धानका लागि लगिएकोे छ । सो विषयमा अनुसन्धान कार्य भइरहेको कार्यालयका सूचना अधिकारी मनोज कुमार सैनीले बताए । उनीहरूलाई विहिवार कार्यालयमा बोलाइएको समेत उनले जानकारी गराए । उनका अनुसार गोदाममा भेटिएको २० किलोको ५१० बोरा र ३० किलोको ३१ बोरा गरी कुल ५ सय ४१ बोरा चाइनिज लहसुन कतै पनि ओसारपसान नगर्न फर्म सञ्चालकलाई निर्देशन दिई अनुसन्धान कार्य भइरहेको जानकारी दिए । तर बुटवलमा लसुन कारोबार गर्ने कारोबारीहरू दैनिक दौडधुप भई रहेको स्थानियले बताएका थिए । चाइनिज लसुन नेपालमा प्रति किलो २७० रूपैयाँमा खरिद गरी भारतमा ३२० मा बिक्री गर्दा प्रतिकिलो ५० रूपैयाँ मुनाफा हुने गरेको अवैध कारोबारमा संलग्नहरू बताउँछन् ।

सिमा क्षेत्रमा भन्सार कर्मचारी र स्थानिय प्रहरीको मिलोमतोमा सिमाक्षेत्रमा तस्करी मौलाउदै गएको स्थानियले गुनासो गर्दै आएको थिए । भारतीय बजार सितलापुर पठाउने गरि तयारीमा राखिएको लसुनलाई स्थानिय बर्डर अब्र्जवेसन फोस (विओपी) र प्रहरी चौकी तथा इलाका प्रहरी कार्यालय बेलाटारीको टोलीले रातभरी गस्ति गरेर राखेको तर राजश्वको टोली आएर कागजपत्र मात्रै लगे पछि ब्यपारीहरूले ति लसुन आआफ्नै घरमा लगेको एक प्रहरी जवानले सुनाए । हामीले माथिल्लो निकायको आदेश पालना गर्ने हो हजुर,रोक भने पछि रोक्ने हो, छाड भने पछि छाडिदिइने हो, उनले भने, रातीको बेला सिमावारी पारीका बजार र दशगजामा तस्करको मेला लाग्ने गरेको हुन्छ ।

ति लसुन भारतको निचलौलबाट राती तस्करहरूले पिकअप लिएर आउने र खरिद गरि रातारात लिएर जाने गरेको सिमावती भारतिय गाउ सितलापुरकी एक स्थानिय महिलाले बताएकी थिईन । उनका अनुसार सिमाक्षेत्रमा रातीमा रमझम हुन्छ, के नेपालको शसस्त्र र नेपाल प्रहरी के भारतको सिमाशुरक्षा प्रहरी(एसएसबी) सबै जना जुट्ने र तस्करी गराउनमा सघाउने गरेका छन् । तस्करहरूले आफ्नै गाडी समेत एसएबबी जवानलाई आउन जान दिइने गर्छन्, । सर्वसाधारणको बोल्ने हैसियत हुदैन् । बोलुन पनि कसरी जहाँ जनताको रक्षक नै तस्करको रक्षक बनेका छन्,उनको अगाडी जनता बोले उनीहरूकै भक्षक भईदिन्छन् । सेटिगँ भन्ने कुरा फरक नै हदो रहेछ । भारतबाट अहिले चिनी र चामल नेपाल जाने गरेको छ । नेपालबाट लसुन र मटर भारत जाने गरेको छ । बाटोको त कुरै गर्न भएन्,धान र उखुबारी जहाँबाट साईकल र मोटरसाईकल सजिलै जानसक्छ,ति सबै नाका बनेका छन् । मुलनाकामा त सर्वसाधारण दिउँसो मात्रै हिड्छन्, । तर मुलनाकाको वरिपरि गएर हेर्नुस उखुबारी र धान खेतमा जहाँ तही मान्छे हिलोमा हिडेको छाप देखिन्छ । ति सबै तस्करी गर्ने बाटो हो ।

शसस्त्र प्रहरीको गस्ति टोली फेरिने समयमा यस्ता समाग्रि भित्रयाउने समय मिलाईन्छ । जनताको आँखा छल्न प्रहरीले सेटिगँ मिलाएको हुन्छ, सिमाक्षेत्रमा विभिन्न चोरबाटोहरूमा शसस्त्र प्रहरीको दुई चार जना प्रहरी बस्ने गर्छन्, सो टोलीको डियुटी परिवर्तन गर्दा आर्को टोली अलि ढिलो जान लगाईन्छ,सोही बेला मालबस्तुहरू मोटरसाइकल र पिकअपमा भित्राइन्छ । नजिकै अघोषित विभिन्न स्थानमा भण्डारण गरिन्छ । यो कुरा शसस्त्र प्रहरीले तस्करी माथि निगरानी गरेको स्वाँग मात्र देखाउँछ । जनतालाई ठाँउ ठाँउमा प्रहरी छन्,तस्करी रोकिएको भ्रम छरिएको हुन्छ । तर विचमै ड्युटी सेटिगँ मिलाईएको हुन्छ, यसलाई ड्युटी सेटिगँ कारोबारको रूपमा कारोबार गर्ने तस्करहरूले बताउने गरेका छन् । जिल्ला स्तरमा यो कुरा उठ्दा ब्यापक प्रहरी परिचालन गरिएको दाबी गरिन्छ । हेर्दा पनि प्रहरी परिचालन गरिएको देखिन्छ । तर तस्करी गराउने प्रहरीको यो ड्युटी सेटिगँ मोडेलले चर्चा पनि उत्तिकै रहेको छ ।