© २०२३
काठमाडौं ।
काठमाडौं विश्वविद्यालयले नेपालमै पहिलो पटक हाइड्रोजन उत्पादनको परीक्षणमा सफलता पाएको छ । करिब २ वर्ष अध्ययन र अनुसन्धान गरेर विश्वविद्यालयले आज हाइड्रोजन रिफिलिङ स्टेसनको परीक्षण गर्न सफल भएको हो ।
विश्वविद्यालयले नै नेपालमा पहिलो पटक ८ महिनाअघि हाइड्रोजन कार ल्याएको थियो । त्यही कारमा आज विश्वविद्यालयले हाइड्रोजन रिफिलिङ स्टेसनबाट कारमा हाइड्रोजन कारमा राखिएको हो । यो कारमा इन्धनको रुपमा डिजेल र पेट्रोल प्रयोग हुँदैन । सो कारमा इन्धनको रुपमा हाइड्रोजन प्रयोग हुन्छ ।
काठमाडौं विश्वविद्यालयका नेपाल हाइड्रोजन इनिसियटिभ्सका परियोजना प्रमुख तथा एसोसिएट प्रा. डा. विराजसिंह थापाले स्टेसनको सबै परीक्षण सम्पन्न भएपछि कारमा हाइड्रोजन हालिएको बाताए ।
स्टेसनको सफल परीक्षण भएसँगै नेपालमै उत्पादित ग्रिन हाइड्रोजनबाट पहिलो पटक कार गुड्न सफल भएको हो । थापाका अनुसार ग्रिन हाइड्रोजनबाट चल्ने कार अन्य कारभन्दा छुट्टै हुन्छ ।
विदेशबाट ल्याइएको यस्तो कारमा नेपालमै उत्पादित हाइड्रोजनले कार गुड्न सफल भएसँगै अब यसलाई व्यावसायिक उत्पादनमा समेत लैजान सकिने सम्भावना पुष्टि भएको उनले जानकारी दिए । ‘जसरी ईभी उत्पादन हुन्छ, हाइड्रोजन गाडीसमेत छुट्टै उत्पादन हुन्छ,’ उनले भने ।
प्रा.डा. थापाका अनुसार ग्रिन हाइड्रोजन डिजेलको विकल्पका रूपमा संसारभरि अगाडि बढेको हो । जसले बस, ट्रकजस्ता ‘हेभी उपकरण’ सञ्चालन गर्ने छ ।
‘बिजुलीबाट गुड्ने सवारीसाधन हलुकामात्र हुनेछन्, किनकि यस्तो इन्धनले हेभी सवारीसाधन चलाउन सम्भव छैन,’ उनले भने, ‘ग्रिन हाइड्रोजन डिजेलको विकल्प हो ।’
अध्ययन अनुसार ७ किलो ग्रिन हाइड्रोजनले १५/२० टन भार बोकेका ठूला सवारीसाधनले १ हजार २ सय किलोमिटरसम्म दुरी पार गरेको देखिएको छ ।