खोज

दाङ, ८ चैत ।

कुनै ठूला डोका कुनै साना बुनेर तयार भएका लहरै राखिएका छन् । बाँसका चोयाबाट छिट्नी बनाउन व्यस्त छन्, घोराही उपमहानगरपालिका –१ अलवास का ३८ बर्षीय पुनाराम सुनार । हुजुरबुवाले डोको, भकारी, छिटुवा, छिट्नी, टोकरी, सुपो र डालो आदि बुन्ने गरेको देखेर त्यही पेसा बुवाले गर्दै आएको बताए ।

बुवालाई काममा सहयोग गर्दागर्दै बाँसका चोयाको काम गर्न जानेको सुनार बताउँछन् । हजुरबुवाबाट बुवाले सिके, बुवाबाट आफूले सिकेको पुख्र्यौली पेसाबाट उनले परिवार पाल्दै आएका छन् । घोराही – मुर्कुटी सडक वल्लो छेउँमै घर छ पल्लो छेउँमा बसेर छिट्नी बुनिरहेको अवस्थामा भेटिए । अन्य आम्दानीको स्रोत छैन । ‘पाँच रोपनी बारि छ तर सिँचाइको अभावले बर्षाको समयमा मात्र मकैको खेती हुन्छ त्यसले केही महिना मात्र खान पुग्छ’ उनले भने, ‘सात जनाको परिवार छ सबै चोयाका सामग्री बिक्री गरेको पैसाले पालिएका छौं ।’

डोको, भकारी, छिट्टुवा, छिट्नी, टोकरी सुपो, डालो आदि बुन्न आउने गरेको उनले बताए । साना सामान भए दैनिक २ देखि ४ वटासम्म बुन्न सकिन्छ । ठूला सामान बनाउन धेरै समय लाग्ने उनले बताए । एउटा तयारी डोको ६००, छिट्नी ३०० र पुजा टोकरी ४५० रुपैयाँमा गाउँघरमा बिक्री भैरहेको उनले बताए । घोराही बजारमा पनि बिक्रीका लागि लैजाने गरेको उनले बताए ।

घर छेउँको बारीको काल्नोमा केही घार बाँस छ तर त्यसबाट सधैलाई सामग्री बनाउन नपुग्ने भएकाले अन्य स्थानबाट बाँस किनेर सामग्री बनाउने गरेको उनले बताए । पहिले पहिले बाँस सस्तो मूल्यमा(५०÷१०० रुपैयाँमा) किन्न पाइन्थ्यो अहिले एउटै बाँसको मूल्य २०० देखि ५०० सम्म पर्ने गर्छ त्यसैले सामग्री पनि महंगो हुने गरेको छ ।

एउटा बाँसबाट २, ३ वटा सामग्री बन्ने भएकाले सामग्री बेच्दा पनि केही फाइदा हुने उनी बताउँछन् । आफ्नो मेहनतको कमाईले घर व्यवहार चलाउन सहयोग गरेको छ । हातमा सिप भयो भने सजिलो हुने उनको भनाई छ । तीन छोरी, एक छोरा छन् । उनीहरुले नजिकैको सरकारी विद्यालयमा पढ्ने गरेको र पढाई खर्च र घर खर्च सबै बाँसका सामग्री बिक्रीको कमाईले खर्च चलेको उनले बताए । आमा र श्रीमतीले काममा आफुलाई सहयोग गर्ने गरेको उनले बताए । हातमा भएको सिपलाई सदुपयोग गरेर घरपरिवारसंगै बसेर काम गर्न पाएकोमा खुशी भएको बताए । स्थानीय उत्पादनलाई प्रोत्साहन गर्नका लागि स्थानीय सरकारले बजारीकरण र अनुदानको कार्यक्रम ल्याएमा आफूजस्ता साना व्यवसायीलाई राम्रो हुने उनको माग छ ।