© २०२३
बुटवल, १९ पुस ।
रुपन्देहीको मैनहियादेखि भारतको सम्पत्तियासम्मको १३२ केभी डबल सर्किट प्रसारण लाइन सञ्चालनका लागि तयार भएको छ ।
मैनहियादेखि भारतको सम्पतियासम्मको १३२ केभी प्रसारण लाइन चार्ज गरी सफल परीक्षण समेत गरिएको छ । परीक्षण सफल भएसँगै अव यो प्रसारण लाइनबाट भारतमा विद्युत निर्यात गर्ने बाटो खुलेको छ । भारतको ठूलो राज्य उत्तर प्रदेशसँग पहिलो तथा छोटो १३२ केभीको लाइन रहेकोले यो लाइनबाट नेपालले अधिकतम विद्युत निर्यात गर्न सक्नेछ ।
भारतसँग विद्युत् व्यापारका लागि महत्वपूर्ण मानिएको यो प्रसारण लाइन बिहीबार परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउद र भारतका विदेशमन्त्री डा.एस जयशंकरले संयुक्तरुपमा उद्घाटन गरेसँगै संचालनमा आएको हो ।
यो प्रसारण लाइनका लागि आवश्यक पर्ने सबस्टेसनसमेत सियारी गाउँपालिकाको मैनहियामा निर्माण गरिएको छ । यहाँ निर्माण भएको सबस्टेसनबाट भारतको उत्तर प्रदेशस्थित सम्पत्तिया (न्यु नौतनवा) सबस्टेसन जोडेर प्रसारण लाइन बनाइएको हो ।
मुलुकमा उत्पादित विद्युत् भारत निर्यात गर्ने उद्देश्यले यो प्रसारण लाइन निर्माण गरिएको हो । “भारतसँग विद्युत् व्यापारका लागि महत्वपूर्ण मानिएको यो प्रसारण लाइन तयार भएर सफल परीक्षण भएको छ,” आयोजना प्रमुख हरिप्रसाद पाण्डेले भने ।
मुआब्जासहित १ अर्ब २५ करोड रुपियाँ लागतको यो आयोजनाबाट १८० देखि दुई सय मेगावाटसम्म विद्युत् खरिद–बिक्री गर्न सकिने उनले जानकारी दिए ।
अहिले उत्तर प्रदेशसँग ३३ केभीको मात्र प्रसारण लाइनको संरचना छ । मैनहिया–सम्पत्तिया प्रसारण लाइन तयार भएपछि नेपाल–भारतबीचको अन्तरदेशीय विद्यत् व्यापार थप सहज बन्नेछ ।
२८.५ किलोमिटर लामो आयोजनामा नेपालतर्फ ९६ र भारततर्फ ५ वटा टावर बनाइएको छ। ‘यो आयोजनाअन्तर्गत नेपालतर्फ २८ किलोमिटर लाइन निर्माण गरिएको छ, भने बाँकी ५०० मिटर भारततर्फ पर्छ,’ पाण्डेले भने, ‘नेपालतर्फको लाइन ६ महिनाअघि नै चार्ज गरिएको थियो, भारतसँग जोडेर पुस १७ गते मात्रै चार्ज भयो ।’
आयोजनामा नेपाल सरकारको लगानी छ । मैनहिया सबस्टेसनबाट सुरु प्रसारण लाइन भारतसँगको सीमा बिन्दु मर्चवार (श्रीरामपुर) सम्म निर्माण भएको छ ।
नेपाल र भारतबीचका ऊर्जा सचिवस्तरीय संयुक्त निर्देशक समितिको २०७५ माघमा पोखरामा सम्पन्न छैठौँ बैठकले भारतको उत्तर प्रदेश र नेपालबीच न्यू नौतनवा–मैनहिया लाइन निर्माण गर्ने सहमति गरेको थियो ।
यसपछि २०७६ कात्तिकमा भारतको बैङ्लोरमा सम्पन्न ऊर्जा सचिवस्तरीय संयुक्त निर्देशक समितिको सातौँ बैठकले प्रसारण लाइनलाई न्यू–नौतनवा (सम्पत्तिया, भारत) सबस्टेसनमा जोड्ने निर्णय गरेको थियो ।