© २०२३
बुटवल, ११ कार्तिक ।
रूपन्देही जिल्लामा कुकुरापाल किसानहरू संगठीत भएका छन । जिल्लामा अहिले सम्म व्यवसायिक कुखुरापालन गर्दै आएका किसानहरू संगठीत भएका थिएनन् । बुटवलमा पहिलो पटक भेला आयोजना गरी किसानहरू संगठीत भएका हुन । तामनगरमा जिल्ला समिति भेला आयोजना गरी जिल्ला तर्दथ समिति गठन गर्ने समेत तयारी गरेका हुन ।
आयोजना गरिएको भेलामा बोल्दै तदर्थ समितिका संयोजक ऋषिराम काफ्ले ले व्यवसायीक रूपमा कुखुरा पाल्दै आएका किसानहरू उचित मुल्य नपाएको कारण मर्कामा परेको बताएका थिए । उनले विगत लामो समय देखि किसानहरू संगठीत हुन नसक्दा बाहिरबाट आयात गरिएका अवैध कुखुराको कारण समस्या सृजना भएको उनको भनाई रहेको थियो । भारतबाट अवैध रूपमा भित्रीने कुखुराको कारण नेपाली किसानले पाल्दै आएका कुखुराको उचित मुल्य नपाएको भन्दै उनले यसको लागि प्रहरी प्रसासन, किसान, उपभोक्ता, स्थानी तह सबैले बेलैमा सचेत भएर कारवाही गर्नुपर्ने कुरामा जोड दिए ।
कार्यक्रममा बोल्दै जिल्ला संमन्वय समिति रूपन्देहीका प्रमुख उमकान्त चपाईंले ठूला व्यवसायिक किसानको कारण स–साना किसान सधै मर्कामा पर्ने गरेको भन्दै यसको लागि रूपन्देहीका किसान संगठित हुनु आफैमा राम्रो कामको सुरुवातभ एको बताए । उनले अवैध रूपमा सिमापरिवाट आयात हुनु कुखुरा नियन्त्रणको लागि सम्बन्धीत निकायहरू जिल्ला प्रशासन, प्रहरी प्रशासन, स्थानीय पालिकाको विचमा संमन्वय गरी कडाईका साथ पालना गराउन सकीएमा नेपाली किसानले केही हदसम्म भएपनि लाभ पाउने भन्दै उनले आफ्नो स्थानबाट यसमा पूर्णरूपमा सहयोग गर्न तयार रहेको बताएका थिए ।
किसानको समस्या राष्ट्रय समस्या भएको भन्दै उनले पालिकाको घुम्ती बैठक, जिल्ला प्रशासनको बैठकमा समेत यो विषयमा आफूले कुरा उठाउने र आफ्नो निकायबाट सहयोग गर्ने बताएका थिए ।
बुटवल उपमहानरपालिका प्रमुख खेलराज पाण्डेयले मासुजन्य व्वसायमा सिमाना समस्या भएको भन्दै बाहिरकाट आयात हुने मासुजन्य अवस्था रोक्न आवश्यक रहेको बताएका थिए । उनले खुल्ला नाकाको कारण मासुजन्य अवस्था अखाद्य मासुजन्य अवस्था रोक्न आवश्यक रहेको बताएकन थिए । उनले मासुजन्य उत्पादनको लागि उपमहानगरपालिकाले पहल गर्दै आएको बताए । अहिले किसान फार्म खोल्ने, भारतबाट ल्याएर बेच्ने काम गलत भएको भनेको भन्दै यसलाई निरुत्साहित गर्न आवश्यक रहेको बताए । उनले भनेः–‘अवैधरूपमा भारतबाट आउने कुखुराको कारण समस्या छ, यसमा सबै मिलेर निरत्साहित गर्न आवश्यक छ ।’
भारतबाट आउने चाडबाडमा कडाइका साथ हामी प्रमुख जिल्ला अधिकारी, प्रहरी प्रमुखको बिचमा संमन्वय गर्ने काम गरिएको बताए । कुखुराको बधशाला बनाउनका लागि पिपि मोडल मा अगाडि बढाउन सहयोग गर्छाै । यसमा लगानी गरेर अगाडि बढ्नको लागि हामी तयार छौ, नगरपालिका टेवलमा बसेर छलफल गरेर अगाडि बढ्ने छौ ।’’ कुखुरा व्यवसायीहरूले निर्माण गर्ने कुखुरा बधशालाको लागि नगरपालिका सहकार्य गर्न तयार रहेको उनको भनाइ रहेको थियो । पशु बधशाला (बाख्रा, खसी) मा सुरुवाती दिनमा व्यवसायीहरूबाट लगानी नभएको कारण पिपी मोडलमा सहभागी गराउन नसकीएको र ५ बर्ष पछि पुनः टेन्डर आह्वान हुँदा व्यवसायीहरूलाई नै प्रथामिकता दिने भन्दै उनले कुखुराको बधशाला निर्माणको लागि भने पहिला नै लगानी शुनिश्चत गरी लगानी गरी सहकार्य मोडलमा चलाउने समेत प्रतिवद्धता जनाए ।
कार्यक्रममा उपभोक्ता हित संरक्षण मन्ञ लुम्बिनीका अध्यक्ष तेज कुमार पाठक, विषादी व्यवसायी संघ रूपन्देहीका अध्यक्ष हुमाकान्त लम्साल, पशुपंक्षी तथा मत्स्य विकास निर्देशनालय रूपन्देहीका पशु विकास अधिकृत पार्वता पौडेल, बुटवल उपमहानरपालिका पशु पंक्षी शाखा प्रमुख झविन्द्र प्रसाद बन्जाडे, नेपाल भेटेरीनरी एशोसीयसन लुम्बिनी प्रदेश अध्यक्ष डा. युवराज पन्थ लगायतले आ आफ्नो भनाई राखेका थिए । भेला बाट नयाँ समिति समेत चयन हुने छ ।