खोज

बुटवल, २० भदौ ।
वि.सं. २०६२ मा सिद्धबाबा डेरी उद्योग स्थापना गरेका भुवनेश्वर न्यौपाने मिहिनेती व्यक्तिको रूपमा पहिचान बनाएका छन् । रूपन्देही डेरी व्यवसायीको संस्थापक अध्यक्ष समेत रहेका उनले डेरीजन्य बस्तुको उत्पादनरबजारीकरण मात्रै लगाव छैन, कृषि क्षेत्रमा केही नयाँ गरिरहन्छन् । उनले भारतबाट आयात हुने फल, फूलरतरकारीका बिरुवा उत्पादन गरी स्वदेशमै पनि उत्पादन गर्नरआम्दानी लिन सकिन्छ भन्ने कामको सन्देश दिइरहेका छन् ।

बुटवल उपमहानगरपालिका ११ मा उनको सिद्धबाबा डेरी उद्योग अहिले पनि सञ्चालनमा छन् । दूध, दही, ध्यु सहितका अन्य डेरीजन्य बस्तु उत्पादन गरी बिक्री गर्दै आएका न्यौपानले कृषि क्षेत्रमा नै ठोस योजना बनाएर काम गर्नुपदर्छ भन्ने योजना सहित काम सुरुवात गरेका हुन ।

रूपन्देहीको देवदह खैरेनी क्षेत्रमा अन्य साथीहरूसंगको सहकार्यमा २५ कठ्ठा जग्गा भाडामा लिएर कृषि कर्मको सुरुवात गरेका उनले एक बर्षमा कृषि क्षेत्रमा फूल, फलरतरकारीका विरुवा (नर्सरी) स्थापना गरी कृषि अभियानमा होमीएका थिए । ग्रेट भिजन एग्रीकल्चर प्रालि स्थापपना सामूहिक व्यवसायीक खेतीमा सुरुवात गरेका थिए । देवदह मा सामूहिक रूपमा व्यवसायिक खेती गरेको केही समय पछि सहकार्य टुटेपछि उनले अहिले एक बर्ष देखि देवदहको संरचनालाई बुटवलरतिलोत्तममा बिस्तार गरेका छन् ।

बुटवल उपमहानगरपालिका वडा नम्बर ११ शान्ती चौक नजिकैै उनले जिभीए नर्सरी स्थापना गरेका छन् भने तिलोत्तमा जानकीनगरमा पनि नर्सरी स्थापना गरी व्यवसायिक रूपमा तरकारीका बिरुवा, फूलका विरुवा, फलफूलका विरुवा उत्पादन गर्दै आएका हुन ।

पूर्णरूपमा अर्गानिक पद्दतीबाट कृषिजन्य उत्पादन गर्नुपर्दछ, दीर्घकालिनरूपमा अर्गानिक खेतीबाट सोही अनुरूपको उत्पादन गर्नुपर्दछ भन्ने हेतुले उनले १५ कठ्ठा जग्गा भाडामा लिएर नर्सरी स्थापना गरेका हुन ।
स्थापना गरेको नर्सरीमा अहिले मौसमी फलफूल सहित बेमौसमी फूल, फलरतरकारीका विरुवा उत्पादन भैरहेका छन् । दशैैं तिहार लक्षित फूलमा सयपत्री फूलका विरुवा, गुधौली फूलका बिरुवा उत्पादन भएका छन् । यस्तै १२ कठ्ठा भन्दा बढि क्षेत्रफलमा अहिले धान खेती हुँदै आएकोमा धान खेतीपश्चात त्यहाँ मेवा खेती गर्ने, तरकारी खेती गर्ने योजना बनाएका हुन ।
प्रति कठ्ठा, प्रति महिना १ हजारका दरले १५ कठ््ठा जग्गा सहित न्यौपानेले ४ जनालाई फार्ममा रोजगारी समेत दिएका छन् । देवदहको भलुहीमा उनले अहिले पनिव्यवसायी गड्यौला पालन गरेका छन् । जसबाट गड्यौला मल उत्पादन गरी त्यो मल फार्ममा प्रयोग गरेका छन् । जसमा १० कठ्ठा जग्गा रहेको छ ।

जानकीनगरमा रहेको विक्रि केन्द्रमा पनि अर्गानिक गोठेमल, गड्यौला मल प्रयोग गर्दै आएको छ । १८ लाख बढि लगानी भएको फार्ममा निकट भविश्यमा पाल्पाको झुम्सा क्षेत्रमापनि विस्तार गर्ने योजना न्यौपानले बनाएका छन् । लागनीको लागि पार्टनर समेत खोजीएकोरयसमा दोभान क्षेत्र केही पुर्व कृषि विज्ञ समेत यसमा आकर्षित भएको कारण अहिलेको फार्मलाई अझ बिस्तार गर्ने योजना उनले बनाएका छन् । उनि भन्छन्–‘अबको किसान भनेको उत्पाादनमा लाग्नु आवश्यक छ, करेसाबारी, बाँझो रहेको जमिन, जग्गालाई हराभरा बनाएर केही भएपनि उत्पादन लिन सकिन्छ भन्ने सन्देश दिनको लागि अभियानको सुरुवात गरिएको हो ।’

गुल्मी जन्म, पाल्पा डुम्रे घर भएका उनी बुटवलमा विगत लामो समयदेखि बसोबास गर्दै आएका छन् । नेपाल डेरी एशोसीयसनका केन्द्र्रीय सदस्य समेत रहेका न्यौपानले डेरी उद्योगको संग संगै फल, फूलरतरकारीलाई आत्मनिर्भर बनाउने, विषादी रहित तरकारी उत्पादन गर्नको लागि योजना बनाएर लागिएको बताउँछन् ।

मेवा खेतीलाई व्यवसायिक रूपमा उत्पदान गर्ने योजान उनले बनाएका छन् । २० थरीका फल, २०÷२५ जातका फल, फलफूलको विरुवा उनले कलमीरूपमा निर्माण गर्दै आएका छन् । ‘बाँझो जग्गामा मेवा, कागती, बेलाउती लगायतका बिरुवा लगाउन सकिन्छ, त्यही अनुसार काम गर्न सकिने गरी योजना बनाएका छौं ।’

सामान्य रूपमा साधारण टेक्नोलोजीको प्रयोग गरी उत्पादन गर्न सकिने भएपनि त्यो तर्फ अन्य व्यक्तिहरूले ठोस ध्यान दिन नसकेको भन्दै यसमा अभियानको रूपमा अगाडि बढाएका छन् ।