खोज

सुनवल, २३ भदौ । तीनतिर बाट नारायणी नदी र एकतर्फ भारतले घेरिएको नारायणी पारीको सुस्तामा कक्षा ८ सम्म पठनपाठनका लागी एउटा मात्र विद्यालय, जनता दलित आधारभुत विद्यालय छ । आठ कक्षा भन्दा माथि अध्ययन गर्नका लागि नेपाल तर्फ आउन नारायणी नदीमा पुल नहुँदा कठिन छ । सुस्ता गाउँपालिका वडा नम्बर ५ मा रहेको सुस्ता गाउँका बालबालिका गाउँमा रहेको विद्यालयमा कक्षा ८ सम्म मात्रै पठनपाठनको व्यवस्था भएकाले अधिकांश बालबालिका कक्षा ८ उत्तिर्ण गरेपछि विद्यालय जादैनन् ।

गाउँमा पढ्ने अवस्था नहँुदा बिस्तारै कक्षा बढ्दै जाँदा बालबालिकाले पढाइ पनि छाड्दै जान्छन् । जसका कारण कक्षा १ मा भर्नादर उत्साहजनक भएपनि कक्षा ८ सम्म आईपुग्दा विद्यार्थी संख्या ह्वात्तै घट्ने गरेको छ । केहि अभिभावकले बालबालिकालाई सिमावर्ती भारतिय बजारका विद्यालयमा पढाउँदै आएका छन् । कतिपयले वारी सुस्तामा रहेका विद्यालयमा पढ्ने गरेपनि धेरैले कक्षा आठ पछि पढन् छाड्दछन् । छोराछोरीलाई ईच्छा हँुदाहँुदै पनि पढाउन नपाएको भन्दै अभिभावकले सुस्तामै कम्तिमा कक्षा १२ सम्मको पठनपाठन हुनुपर्ने माग स्थानीय अभिभावकको छ । सुस्ताका स्थानीय मुन्सि हरिजनले एसइइ समेत दिन नपाउने अवस्था रहेको बताउँदै कम्तिमा १२ कक्षा सम्म सुस्ता गाउँमै पढ्ने व्यवस्था गर्न माग गरे ।

जनता दलित आधारभूत विद्यालयमा कक्षा ८ सम्म हाल ३ सय ६० जना विद्यार्थीले पढ्दै आएका छन् । विद्यालयमा विद्यार्थी भर्नादर पनि उत्साहजन नै छ । भौगोलिक विकटता कारण कक्षा आठ उत्तीर्ण गरेपछि अधिकांश बालबालिकाले पढाई छाड्छन् । जम्मा ५ प्रतिशत बालबालिकाले मात्रै विभिन्न ठाउँमा गई कक्षा आठ पछिको पठनपाठनलाई निरन्तरता दिने गरेको विद्यालयका सहायक प्रधानाध्यापक अरन्जेव खानको भनाइ छ । ‘यहाँका अभिभावकको आर्थिक अवस्था पनि कमजोर छ, बाहिर गएर पढ्ने अवस्था छैन् गाउँमै आठ कक्षा भन्दा माथि पढ्न नपाउने भएकाले मुस्किलले ५ प्रतिशत बालबालिकाले मात्रै उच्च शिक्षा सम्म अध्ययन गर्छन्’ खानले भने । कक्षा आठ सम्म संञ्चालनका लागी पनि विद्यालयमा शिक्षकको अभाव रहेको उनको भनाई छ ।

अभिभावकले कक्षा थप गरी बालबालिकाले पढ्न पाउने अधिकारको सुनिश्चित गर्न माग गरिरहँदा सुस्ता गाँउपालिकाले भने पारी सुस्तामा कक्षा थप सम्बन्धमा कुनै योजना नभएको जनाएको छ । शिक्षा शाखाका चन्द्र बहादुर ठाडा मगरले भने ‘त्यहाँ विद्यार्थिहरू माथिल्ला कक्षामा पुगेपछि विद्यालयनै आउँदैनन्, त्यसैले तत्कालै कक्षा थप गर्ने योजना छैन् ।’ कक्षा आठ सम्म संञ्चालनका लागी पनि शिक्षक अभावमा धौ–धौ भइरहेको मगरले बताए । ४ जना शिक्षकको दरबन्दी छ २ जना गाँउपालिकाले थप गरी अध्यापन गराउदै आएको अवस्था हो, अझै कक्षा थप गर्ने हो भने त कसरी धान्ने उनले भने । नारायणी नदीमा निर्माणाधिन झोलुङ्गे पुलको काम पुरा भए सुस्ता गाँउका बालबालीका नारायणी वारी आएर पनि पठनपाठन गर्न सक्ने छन् । तर बालबालिकाले बिचैमा पढाई छाड्ने प्रवृत्तिको अन्त्य गर्न सुस्ता गाउँमै रहेको विद्यालयमा कक्षा थप भए सहज हुने स्थानियको भनाई छ ।