खोज

दाङ, ५ जेठ ।

लमही–६ देउपुरमा सरफ, हार्पिक र भाँडा माझ्ने साबुन उद्योग सञ्चालनमा ल्याएका शेरसिंह खड्का र तिलराम केसीले संचालन गरेको शिवम् सर्फ तथा ट्वाइलेट क्लिनर इण्ड्रष्ट्रिज नामको उद्योगमा १० जनालाई रोजगारी मिलेको छ । दुबैजना साउदीमा ११ वर्ष बसेर नेपाल आएका हुन् । त्यहाँ कमाएको पैसाले ७५ लाख लगानी गरेर साबुन उद्योग खोलेको उनले बताए ।

बबई गाउँपालिकाको हापुरे बजारमा स्थानीय दयाराम बिकले सञ्चालन गरेको साबुन उद्योग फस्टाउँदै गएको छ । रोजगारीको सिलसिलामा भारतको एक साबुन उद्योगमा लामो समय काम गर्ने अवसर पाएका बिकले अहिले आफैले उद्योग स्थापना गरी साबुन र सर्फ बिक्रीका लागि बजारमा पुर्याएको बताए । उनले एक करोड २५ लाख रुपैयाँको लगानीमा दया उजेली साबुन उद्योग सञ्चालनमा ल्याएका छन् । उनले लुगा धुने साबुन र सर्फ पनि बजारमा ल्याएका छन् ।

घोराही– ६ जजरागाउँमा चार जनाको लगानीमा ए एण्ड पी ब्रदर्श सोप इन्डष्ट्रिज प्रालिका नाममा साबुन उद्योग संचालन भएको छ । स्थानीय शिवराज पौडेल, गिरिराज पौडेल, सुनिल अधिकारी र यज्ञमूर्ति अधिकारीको ७५ लाख लगानीमा साबुन उद्योग सञ्चालनमा आएको हो । उद्योगबाट बिभिन्न कलरका लुगा धुने साबुन उत्पादन हुने गरेको छ । रुकुम, सल्यान, रोल्पा र प्युठानका बजारलाई मुख्य बिक्री केन्द्र बनाइएको छ । भारतको इलाहवादबाट मेसिन ल्याएर उद्योग संचालन गरिएको शिवराज पौडलले जानकारी दिए । कच्चा पदार्थको अभाव र स्थानीय उत्पादनले बजार नपाउदा उद्योग निरन्तरता हुन समस्या भएको उनले बताए ।

आगामी दिनमा नुहाउने साबुन, डिटर्जेन्ट पाउडर, भाँडा माझ्ने साबुनलगायतका सामान उत्पादन गर्ने उद्योगको लक्ष्य थियो तर सोचे जती सफल हुन नसकेको उनले बताए । साबुन बनाउने कच्चा पदार्थ भारतबाट ल्याउनुपर्ने र यस्ता सामग्रीहरु समयमा उपलव्ध गर्न असहज भएका कारण उद्योग बन्द गर्नुपर्ने अवस्थामा पुगेको उनी बताउँछन् ।

पछिल्लो समय विदेशबाट फर्किएर स्वदेशमै उद्यम गर्ने र आत्मनिर्भर बन्ने कोसिस गरे पनि स्थानीय, प्रदेश सरकारले चासो नदिँदा उद्योग संचालन गर्न समस्या परेको पौडेलको भनाइ छ । आर्थिक सहयोग पाएमा उद्योग निरन्तर र व्यबस्थित तरिकाले अगाडि बढाउने उद्देश्य रहेको उनले बताए ।

दाङमा ३५ वटा साबुन तथा सर्फ उद्योग रहेको घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयको तथ्यांक छ । जस अनुसार घोराहीमा ८ वटा, तुलसीपुरमा १५ वटा, गढवामा ५ वटा, लमहीमा ४ वटा, बबईमा ३ वटा गरी ३५ वटा साबुन र सर्फ सम्बन्धी उद्योग रहेका छन् ।

तुलसीपुरमा रहेका १५ वटा उद्योगमा ३ करोड ४२ लाख ६२ हजार, घोराहीमा रहेका ८ वटा उद्योगमा १ करोड ७ लाख ९९ हजार, गढवामा रहेका ५ वटा उद्योगमा १ करोड २ लाख ६१ हजार, बबईमा रहेका ३ उद्योगमा ४७ लाख ३० हजार, लमहीमा रहेका ४ वटा उद्योगमा ५० लाख ९६ हजार लगानी रहेको छ ।

जिल्लामा कुल ३५ वटा साबुन तथा सर्फ उद्योगमा ६ करोड ५१ लाख ४८ हजार लगानी भएको घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयका प्रमुख लालबहादुर गुरुङले जानकारी दिए । उक्त उद्योगहरुमा १ सय ४० बढी जनशक्ति परिचालन भएको कार्यालयको भनाई छ । स्थानीय स्तरमा रहेका कच्चा पदार्थ प्रयोग गरेर पनि साबुन उद्योगहरुले उत्पादन गरिरहेका छन् । सरसफाईका लागि चाहिने हार्पिक, फिनाईल जस्ता पदार्थ उत्पादनमा पनि उनीहरुको लगानी रहेको कार्यालयले जनाएको छ । खासगरी, विदेशबाट फर्किएकाहरु तथा स्वदेशमै केही गर्नुपर्छ भन्ने मनसायका साथ सानो लगानीबाट सुरु गरेको साबुन उद्योगले बजार राम्रै पाईरहेको उद्योग संचालकहरुको भनाई छ । उद्योगको क्षमता बढाएर धेरै उत्पादन गर्ने र बस्तुको लागत घटाउने योजनामा रहेका केही साबुन उद्योग संचालकहरु अहिलेको परिस्थितिका कारण थप लगानी गर्न भने डराएका छन् ।

साबुन तथा सर्फको बजार राम्रै रहेको तथा अरु सरसफाईका सामानले पनि बजार पाईरहेको बेलामा जिल्लामा रहेका ३५ उद्योग पर्याप्त रहेको देखिएको छ । यहाँको जनसंख्या अनुपातमा उद्योगले उत्पादन गरेको वस्तु पर्याप्त रहेको छ । केही उद्योगहरुले आफ्नो उत्पादन अरु जिल्लामा पनि पठाउने गरेका छन् ।

केही उद्योगहरुले स्थानीय वनमा पाइने वनस्पति मिश्रित साबुन बनाउने काम गर्दै आएका छन् । चिउरी, गडीको तेल, मालागेडी, तितेपाती र टिमुरको मिश्रणमा नुहाउने साबुन उत्पादन गर्ने गरेको उद्योग संचालकहरुको भनाई छ ।

बढ्दो सहरीकरणसँगै पछिल्लो समय मानिसहरुमा सरसफाईमा साबुन र सर्फको खपत पनि बढेको छ । जस्ले गर्दा यसको व्यवसाय समेत राम्रो चल्ने गरेको छ ।

जिल्लाभर रहेका सबै उद्योगको उत्पादन क्षमता दैनिक रुपमा धेरै छ । तर, ती उद्योगले माग र आवश्यकताका आधारमा उत्पादन गर्ने गरेका छन् । बजारको अध्ययन नगरी हतारमा खुलेका तथा प्रतिष्पर्धामा आउन नसकेका केही साबुन उद्योग भने बन्द भएका कार्यालयको भनाई छ ।