© २०२३
बुटवल, ४ बैशाख ।
सैनामैना नगरपालिका–१०, सालझण्डीका सुरेन्द्र रेग्मी १० वटा गाई÷भैसी पालेका छन् । दैनिक बिहान÷साँझ गरी ३५ लिटर दुध उत्पादन गर्ने उनी घरायसी उपभोगबाट बचेको सहकारीमा दिने गर्छन् । दुध बेचेरै थोरै थोरै संकलन भएको रकमबाट उनले घर चलाउँथे । पछिल्लो ४ महिनादेखि उनको आम्दानी रोकिएको छ । सहकारीमा जम्मा भएको रकम लिन जाँदा दुध बिक्रीको रकम नउठेको जानकारी पाएको उनी बताउँछन् । ‘सहकारीमा भएको ६० हजार रुपैयाँ बचत रकम पाउन सकेन’– उनले भने ।
यता सैनामैना–११, पिपलडाँडाका पदम सापकोटा पनि सहकारीमा संकलन भएको दुधको रकम नपाउँदा पिडामा छन । ३ वटा गाईबाट उत्पादन भएको १५ लिटर दुधमध्ये घरायसी उपभोगबाट बचेको सहकारीमा बेच्ने गर्थे । ‘करीब २५ हजार दुध बिक्री र मासिक बचतमा रहेका २ वर्षदेखिको रकम छ’– उनले भने । घरायसी समस्या र आवश्यकताको बेलाकै लागि जम्मा गरेको पैसा पाउन नसकेको उनको दुःखेसो छ ।
यता सैनामैनाकै पृथ्वी पौडेल आफनो २५ हजार रुपैया भन्दा बढी दुध बिक्रीको रकम सहकारीबाट पाउन नसकेको दुःखेसो गरे । करीब एक वर्षभन्दा बढी समयदेखि बक्यौता रहन थालेको उनले बताए । ब्यवसायीहरुको कारण संस्थाका किसानहरुलाई समस्यामा परेको उपाध्यक्ष टेक नारायण रेग्मीले बताए । लामोसमयदेखि चेक बाउन्स भएपछि आफुहरु किसानको साथ लिएर धर्ना र आन्दोलनमा उत्रेको उनले बताए ।
यसैबीच सालझण्डी दुग्ध उत्पादक सहकारी संस्था लिमिटेडको २५ लाख रुपैयाँ बढी बक्यौता रकम उठाउन पदाधिकारी र किसानहरुले ब्यवसायीको पसलमा धर्ना दिएका छन् । सोमबार बक्यौता रहेका बुटवलको कस्तुरी मिष्ठान भण्डार प्रालि र पाठक डेरी एण्ड बेकरिजमा धर्ना दिएका हुन् । २०७९ साल मंसिर महिनादेखि संस्थालाई उक्त ब्यवसायीहरुले क्रमशः पाठक डेरीबाट ११ लाख ६० हजार ६ सय ९२ रुपैयाँ तथा कस्तुरी मिष्ठानबाट १३ लाख ७० हजार ४ सय ९८ रुपैयाँ गरी कुल २५ लाख ३१ हजार १ सय ९० रुपैयाँ रकम बक्यौता रहेको संस्थाका उपाध्यक्ष टेक नारायण रेग्मीले बताए । ब्यवसायीहरुले रकम नदिदा किसान समस्यामा परेपछि धर्नामा आएको उनले बताए । दैनिक हिउँदमा ५ हजार देखि ५५ सय लिटर दुध तथा सुख्खा सिजनमा २५ देखि ३० हजार लिटर दुध संकलन हुने गरेको छ । सहकारीमा ४ सय २० जना दुध किसान सदस्य छन् ।
यता कस्तुरीका संचालक टेकनारायण पराजुली भने दुई वर्षअघि लकडाउनको बेला दुध खरिदको रकमको विषय अहिले बिबादमा ल्याईएको बताए । दुध विक्री नभएर पिडामा रहेका किसानहरुको खरिद गरेको दुधको पैसा तिर्न ढिलाई भएको उनले स्वीकारे । पोहोर सालको कारोबारको रकम थोरैथोरै घटाउँदै लग्दै गरेको भएपनि कारोबार घटेको बेला धर्ना गरेर संस्थाबाट गलत गरिएको दुःखेसो गरे । पछिल्लो समय दुध कम हुने सिजन शुरु भएसंगै वाणगंगाबाट दुध ल्याउन लागेको उनले बताए ।