खोज

सुनवल, ३ मंसिर ।

आज विश्व शौचालय दिवस, नेपालमा पनि मनाईएको छ । तर दिवसको अवसरमा खासै प्रभावकारी सचेतनामुलक कार्यक्रम भने हुन सकेन । अझै पनि सबै जनसङख्याले शौचालयको पुर्ण प्रयोग नगर्ने गरेको पाईएको छ भने कतिपय घरमा अझै पनि शौचालय छैन् ।

पश्चिम नवलपरासीमा चार प्रतिशत बढी घरमा अझै पनि शौचालय नभएको पाईएको छ । कुल जनसङख्या मध्ये चार प्रतिशतले अझै पनि खुल्ला ठाउँमा दिशापिसाब गर्ने गरेको तथ्याङ्क भएपनि यस प्रति सरोकारवाला निकाय मौन देखिएका छन् । जनगणना २०७८ का अनुसार नवलपरासीमा ४ दशमलव ४० प्रतिशत परिवारको घरमा चर्पी छैन । शुन्य दशमलव ६३ प्रतिशत जनसङख्या सार्वजनिक चर्पीको भरमा छ भने कुल जनसङख्या मध्ये धेरै घरमा साधारण खालको शौचालय रहेको छ । ५५ दशमलव ८४ प्रतिशत जनसङख्याले सामान्य चर्पी प्रयोग गर्ने गरेका छन् भने ३५ दशमलव ५८ प्रतिशत परिवारले सेफ्टि ट्याङ्की सहित फ्लस भएको शौचालय प्रयोग गर्छन् भने ३ दशमलव ५४ प्रतिशत परिवारले फ्लस भएको आधुनिक शौचालय प्रयोग गर्ने गरेपनि सेफ्टि ट्याङ्कि नबनाई ढलमा मिसाउने गरेका छन् ।

नवलपरासी जिल्ला २०७२ सालमै खुल्ला दिशामुक्त जिल्ला घोषणा भएपनि अझै पनि पुरै घरमा शौचालय छैन । यसप्रति स्थानीय तह सहित सरोकारवाला निकायले पनि कुनै चासो दिएको पाईदैन् । हरेक वर्ष नोभेम्बर १९ का दिन संसारभर सफाइ चेत विस्तार गर्न शौचालय दिवस मनाइन्छ । यस वर्ष संयुक्त राष्ट्रसङ्घले विश्व शौचालय दिवसको नारा परिवर्तनलाई बढावा दिऔँ भन्ने राखेको छ ।