© २०२३
बुटवल उपमहानगरपालिकाले बुटवलका खाद्यान्न पसल, मिठाई र मासुका पसल आदि उपभोक्तासंग प्रत्यक्ष जोडिएका पसलहरुमा पटकपटक अनुगमन गर्दै आएको छ । जति अनुगमन गरेपनि ती पसलमा उपभोक्ताको स्वास्थ्यमा गंभीर खेलवाड गर्ने प्रकृतिका म्याद नाघेका, ढुसी लागेका सामाग्री फेला पर्ने क्रम रोकिएको छैन । बुटवल उपमहानगर अनुगमन गर्ने र ब्यवसायीले लापरवाही गरिरहने प्रवृत्ति कायमै रहँदा पनि सम्वन्धित निकाय मौन छ । अर्कोतर्फ कारवाहीका नाममा सामान्य सचेत बनाउने काम भएको छ । अन्य मुलुकमा उपभोक्ताको स्वास्थ्यमाथि खेलवाड गर्ने काम कहीँकतैबाट भयो भने त्यो क्षम्य हुँदैन तर नेपालमा तारन्तार लापरवाही हुँदा पनि उन्मुक्ति दिने काम रोकिएको छैन । जबसम्म जनताको स्वास्थ्यमा खेलवाड गर्नेमाथि नसिहत पुग्नेगरि कारवाही हुँदैन तबसम्म यस प्रकारका गल्ती दोहोरिरहनेछ । त्यसकारण सम्वन्धित निकायको ध्यान जानु जरुरी । त्यसै त उपभोक्ताहरु यतिखेर अत्यधिक महँगीको मारमा पिल्सिनुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । सरकारी निकायको गैरजिम्मेवारपूर्ण कार्यशैली, सरोकारवाला अधिकारवादी संघसंस्थाहरुको निरीह स्थिति, असंगठित नागरिकहरुको दबिँदै गएको आवाज र हरेक क्षेत्रमा बढ्दै गएको राजनीतिकरण, गुटगत स्वार्थजस्ता कारणले महँगी अनियन्त्रित बन्दै गएको वास्तविकता हाम्रा सामु विद्यमान छ । सरकारी सम्बद्ध निकाय तथा संयन्त्रले मूल्यवृद्धि नियन्त्रण गर्न नसक्दा उपभोक्ताहरु नराम्ररी प्रभावित बन्दै आएको तथा जीवनयापनका लागि अत्यन्त कठिन अवस्था सिर्जना भएको भन्दै विभिन्न सरकोकारवाला, उपभोक्ता, अधिकारवादी संघ संस्थाहरुको दबाबमा सरकारले नियन्त्रणका लागि बजार अनुगमनजस्ता काम गर्दै आएको छ तर कार्यान्वयन पक्ष फितलो भएको कारण सरकारले चालेको कदम अपेक्षाकृत सफल हुन सकेको छैन ।
त्यसै त बजारमा यतिबेला इन्धनको मूल्य बढेको बहानामा उपभोक्ता बजारमा खाद्यान्न, औषधिलगायतका अत्यावश्यक दैनिक उपभोग्य वस्तुहरु तथा सेवाको क्षेत्रमा बढेको मूल्य घटाउन अनुगमन हुने गरेको छैन । उपभोक्तामाथि कतिसम्म बेइमानी गरिन्छ भने इन्धनको मूल्य नबढेको बेलामा पनि सामानको मूल्य इन्धनको मूल्य वृद्धि भयो भन्ने सुइँको पाउनेबित्तिकै कि त उपभोक्ताको ढाड सेक्ने गरी मूल्य बढाइन्छ, त्यसो नगरिए कृत्रिम अभाव सिर्जना गरिन्छ । अन्य उपभोग्य सामग्री तथा यातायात लगायत सेवाका क्षेत्रमा त त्यस्तो प्रवृत्ति छ भने पेट्रोलियम पदार्थको अवस्था त्यो भन्दा कम छैन । जिल्ला प्रशासन कार्यालय, स्थानीय पालिका, खाद्य तथा गुण नियन्त्रण कार्यालय लगायतले बजार अनुगमन गर्दै आएका छन तर वास्तविकता जनअपेक्षाभन्दा धेरै फरक छ । अनुगमन भएपनि कारवाही हुँदैन । एक पटकका लागि भनेर छाड्ने प्रवृत्तिले गलत गर्नेहरुले कारवाही होइन प्रश्रय पाईरहेका छन ।
अहिलेपनि धेरै पसलहरुमा अखाद्य तथा परिमाण र गुणस्तर नपुगेका, मिति नाघेका तथा मिसावट गरिएका अनि मापदण्ड नपुगेका सामग्रीहरु बिक्री हुँदै आएको छ । मिठाई पसलहरुमा फोहोर, दुर्गन्धित, प्रदुषित तथा कम गुणस्तरका वस्तुहरु जफत गर्ने गरेको बेला बेलामा समाचारहरु आइरहेका हुन् । बुटवलमा एक मिष्ठान्न पसलबाट ढुसी परेका मिठाई समेत बरामद भएको छ । वास्तवमा यो त अति नै हो । त्यही अवस्था मासु पसलमा पनि छ । दशैंको सेरोफेरोमा अनुगमन गर्दा कुहिएको मासु समेत बरामद भएको दृष्टान्त हामी सवैका अघि ताजै छ । यो गंभीर घटना हो तर त्यसमा सचेत बनाउने नाममा कारवाही गरिदैन् । अवका दिनमा अनुगमन गर्दा कमजोरी देखिए सचेत बनाएर छोड्नेमात्र होइन, कारवाहीको दायरामै ल्याउनु जरुरी छ ।