© २०२३
नवलपरासी, ११ असार ।
जिल्लाको पाल्हीनन्दन गाउँपालिकाले गाउँपालिका भित्रका विद्यालय लक्षित कार्यक्रमलाई प्रभावकारी बनाउन थालेको छ । विद्यालयका नियमित पठन पाठनसँगै अतिरिक्त जानकारीमूलक कार्यक्रम गर्दै ज्ञान र थप शिक्षाका कार्यक्रम गर्न थालेको हो ।
विद्यालयका बालबालिकालाई सूचना, मिडिया र सामाजिक सञ्जालबारे साक्षरता कार्यक्रम चलाएकी छिन् । केही महिना पहिला पनि उनी बालबालिकालाई गाउँपालिकाको सेवा सुविधा लिन सुरु देखी नै जानकारी हुने र अ आफ्ना अभिभावकहरूलाई पनि सेवा लिन सहज बनाउने उदेश्यले उक्त कार्यक्रम गाउँपालिका उपाध्यक्ष फातुमा खातुन अंसारी (सकिना) ले शुभारम्भ गरेकी थिइन् । गत वर्ष विद्यालयसँग उपाध्यक्ष कार्यक्रम गरी उपाध्यक्षका काम कर्तव्य र अधिकारबारे जानकारी गराउँदै आएकी उपाध्यक्ष सकिनाले गरेकी थिइन् । समुदायसँगै विद्यालयमा कार्यक्रम गरियो भन्ने त्यसको प्रभावकारिता राम्रो देखिएको उनले बताइन् ।
विद्यार्थीलाई जानकारी गराइयो भन्ने अभिभावकलाई सुनाउने गर्छन्, विद्यार्थी र अभिभावक दुबैलाई जानकारी हुन्छ, तर समुदायमा गएर कार्यक्रम गर्दा अभिभावकले प्रायः आफ्ना बालबालिकालाई जानकारी गराउने कम पाइएको उनले सुनाइन् । अहिलेका बालबालिकाहरू इन्टरनेट, मोबाइल मार्फत सूचना र मिडियाको पहुँचमा पुगेका छन्, उनले भनिन्, सामाजिक सञ्जालमा पनि संलग्न हुदैछन् । जानी नजानी गलत सूचनाको लतमा पुगेर सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोग तर्फ उन्मुख हुन सक्छन् । आपराधिक क्रियाकलाप भयो, भन्ने साइबर क्रईमको सिकार पनि हुन सक्ने हुँदा विद्यालयबाटै बालबालिकालाई सूचना, मिडिया तथा सामाजिक सञ्जालको असल प्रयोग, चुनौती र अवसरबारे साक्षरता कार्यक्रम गरिएको उनको भनाई थियो ।
यसै गरी यस पटक विद्यालयमा गाउँपालिकाका सबै गर्ने काम, दिइने सेवा र सेवाग्राहीले सेवा लिनका लागि अपनाउने प्रक्रिया लगायतका विषय बस्तुहरूलाई समेटेर गाउँपालिका पहिचान कार्यक्रमको गरेकी बताइन् । यसले बालबालिकामा उत्साह थपिएको छ । आजका बालबालिका भोलिका कर्णधार हुन्, आम नागरिक सरह नै उनीहरूलाई पनि गाउँपालिकाबारे जान्न आवश्यक छ । यसले गर्दा यो कार्यक्रम विद्यालय लक्षित बनाइएको उनले सुनाइन् ।
आफू क्याम्पसमा अध्ययनरत रहँदै यो राजनीति कार्यमा लागेको हुँ, उनले थपिन्, बालबालिकाबाटै पनि आफ्नो गाउँ टोलको विकास प्रक्रियामा जान्न, सुन्न र संलग्न हुन सक्ने आधार तयार गर्नका लागि पनि यो कार्यक्रमले प्रभावकारिता थप्ने बताएकी थिइन् । कार्यक्रममा मुलुकमा चल्दै गरेको सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको उपादेयताबारे जानकारी गराउँदै त्यही सङ्घीय संरचना भित्रकै एक पाल्हीनन्दन गाउँपालिका पनि भएको बताइन् । गाउँपालिका एक आफैमा सरकार हो । सरकारमा हुने हरेक विधि प्रक्रिया अनुसार नै गाउँपालिका सरकारले पनि गर्ने गर्छ । गाउँपालिकामा पनि कानुन बनाउने अधिकार छ । संविधान, सङ्घीय र प्रदेश कानुनको अधिनमा रहेर ती कानुनसँग नबाझिने गरी गाउँ सभाले कानुन बनाउँछ ।
पाल्हीनन्दन गाउँपालिका लुम्बिनी प्रदेश अन्तर्गत नवलपरासी जिल्लाको सदरमुकाम परासीबाट ७ कि.मि. दक्षिण तर्फ रहेको छ । ऐतिहासिक धार्मिक स्थल पाल्ही भगवती मन्दिर र साविक गेरमी र सनई गा.वि.स. मा ३६ विघामा अवस्थित रहेको नन्दन तालको ऐतिहासिक गाथा बोकेको पाल्ही नन्दन गाउँपालिका साविक को रमपुरवा, हरपुर, कुश्मा, पाल्ही, गेरमी र सनई गा. वि. स. को साझा सङ्गम हो । ४४.६७ वर्ग कि. मि. क्षेत्रफल ओगटेको यो गाउँपालिका को कुल जनसङ्ख्या ३५ हजार ४ सय २९ रहेको छ । यस गाउँपालिकामा बसोबास गर्ने कूल जनसङ्ख्या मध्ये ९९ प्रतिशत अवधि र भोजपुरी भाषा बोल्दछन भने करिब १ प्रतिशत जनसंखया थारु, उर्दु र नेपाली भाषा बोल्दछन् ।
पुर्वमा सरावल गाउँपालिका, पश्चिममा रुपन्देहीको रोहिणी गाउँपालिका, उत्तरमा रामग्राम नगरपालिका र दक्षिणमा भारत सँग, सिमाना जोडिएको गाउँपालिकामा महेशपुर भन्सार यस गाउँपालिकाको अर्को चिनारी हो । गुप्ता, यादव, मुस्लिम र हरजिन जातिको मुख्य बासोबास रहेको यस गाउँपालिकाको मुख्य पेसा कृषि रहेको छ । सीमित मात्रामा विद्यालय भएकोले उच्च शिक्षा लिनको लागि जिल्ला सदरमुकाम तथा अन्य सहरहरू तथा राजधानीमा जानु पर्ने वाध्यात्मक अवस्था रहेको छ । पाल्ही भगवती मन्दिर, शिव मन्दिर लोहरौली, सोहगौरा मन्दिर पडरी, नन्दन ताल सनई र गेरमी, राधाकृष्ण मन्दिर रामजानकी मन्दिर सुगौली यस गाउँपालिका का मुख्य ऐतिहासकि पर्यटकीय स्थल हुन ।