© २०२३
बुटवल, २० साउन ।
रुपन्देहीकै पर्यटन क्षेत्रमा टेवा पुग्ने गरी सञ्चालनमा रहेको पाँचतारे स्तरको टाइगर प्यालेस रिसोर्टमा नयाँ ब्यवस्थापन आएसंगै विवाद बढेको छ । एक वर्षअघि नयाँ व्यवस्थापनमा सेवा शुरु गरेसंगै तिलोत्तमा नगरपालिकास्थित पाँचतारे टाइगर प्यालेस रिसोर्टमा कहिले कर विवाद त कहिले कर्मचारी आन्दोलनका कारण विवाद सृजना भएका हुन् ।
गैरआवासीय नेपाली संघ अमेरिकाका पूर्व अध्यक्ष बुद्धि सुवेदीसहितको टिमले रिसोर्ट विदेशमै खरिद गरेपछि त्यसबापत तिर्नुपर्ने कर सरकारलाई नदिएको भन्दै शुरुवातमा विरोध भएको थियो । अहिले आएर कर्मचारी पुनर्वहालीको माग गर्दै आन्दोलनले नयाँ रुप लिएको छ । नयाँ ब्यवस्थापनले श्रम ऐन विपरितको काम गर्दै कर्मचारीहरुलाई हटाएको भन्दै आइतबारदेखि धर्ना तथा विरोधका कार्यक्रम शुरु भएको छ । ‘होटल र क्यासिनोमा गरी करिब ४ सय कर्मचारीहरु बर्खास्त भएका छन्’—संयुक्त संघर्ष समितिका संयोजक चित्र भण्डारीले भने । श्रम ऐनको २०७४ को दफा १४ अनुसार स्वामित्व परिवर्तन भएपनि पुराना कर्मचारीलाई स्वतः पुनर्वहाली दिने वा स्थानान्तरण दिने भनिएको उनले बताए ।
यही ऐनलाई टेकेर अदालतले कर्मचारीहरु पक्षमा निर्णय समेत गरेको थियो । नयाँ ब्यवस्थापनका अध्यक्ष बुद्धि सुवेदीले कम्पनी खरिद भैसकेपछि पटकपटक वार्तामा बसेको उनले बताए ।
२०८० साल पुस १३ गते प्रतिष्ठान र श्रमिकबिच भएको १४ बुँदे सम्झौता कार्यान्वयनको माग राख्दै आफुहरु आन्दोलन गर्न बाध्य भएको उनले बताए । सम्झौताको पाँच नम्बर बुँदामा क्यासिनो तथा होटलको स्वामित्व परिवर्तन भएपनि यतास्थितिमा स्थानान्तरण हुने भनिएको उनले बताए ।
नया ब्यवस्थापनले त्यो बुँदा कार्यान्वयन गर्न नमानेपछि आफुहरु आन्दोलनमा उत्रनुपरेको उनले बताए । होटलले क्यासिनो र क्यासिनोले होटललाई देखाएर आलटाल गरेको उनले बताए । नयाँ व्यवस्थापनले यो सम्झौता थाहा पाएका छैन भन्नु गलत भएको उनले दुखेसो गरे । पुनर्वहाली हुनेलाई १ लाख ६५ हजार रुपैयाँ र छोड्नेलाई २ लाख ६६ हजार रुपैयाँ दिने गरी सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको उनले दाबी गरे ।
वार्ताबाट निकास ननिस्कने भएपछि अब सडकमा आएको भन्दै अबको आन्दोलनलाई निरन्तरता दिने उनले बताए । पुरानो कम्पनी बन्द पनि भाएको छैन नयाँ दर्ता पनि भएको छैन ।
यता एस.एच.एल. म्यानेजमेन्ट सर्भिसेज प्रालि, ट्रेड युनियनका अध्यक्ष रोशन गुरुङले १४ बुँदे सम्झौता सम्बोधन भएपछि मात्र पर्यटन कार्यालयबाट लाईसेन्स प्राप्त हुने भनिएको भएपनि कम्पनीले झुट्टो प्रमाण कार्यालयमा पेश गरेको आरोप लगाए ।
‘पर्यटन कार्यालयबाट प्रि लाईसेन्स दिदा समेत गलत प्रमाण पेश भएको छ’— उनले भने । प्यालेसका अब ८५ जना पुनर्वहाली हुनुपर्नेमा ६० जनाको निर्णय नभएको उनले बताए । यसैगरी काठमाडौंमा २०९ जना यस्ता कर्मचारीहरु अन्यौलमा परेका छन् ।
ट्रेड युनियन रुपन्देहीका राम ढकालले नयाँ ब्यवस्थापन आदातलको निर्णय र श्रम ऐनलाई नै अस्वीकार गरेर दम्भ देखाएको भन्दै अब कानुनी पाटोबाट नै अघि बढ्ने बताए ।
अष्ट्रेलियन कम्पनी सिल्भर हेरिटेज ग्रुप लिमिटेडले रिसोर्ट सञ्चालन तथा क्यासिनो व्यवसाय गर्ने सिलसिलामा नेपालमा करिब ५ अर्ब रुपैयाँ लगानी गरेको थियो । कोभिड महामारी र रिसोर्ट सञ्चालनको क्रममा देखिएको आन्तरिक विवादको कारण केही वर्षदेखि रिसोर्ट पूर्णरुपमा सञ्चालन हुन सकेको थिएन । करोडौ रुपैयाँ घाटा व्यहोर्दै आएको रिसोर्ट पूर्णरुपमा सञ्चालन हुन नसक्दा नेपालीले रोजगारी गुमाउनुका साथै सरकारको करोडौं राजस्व पनि गुम्दै गएको थियो ।