© २०२३
बुटवल, २ मंसिर । बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीमा ‘रुसी बौद्ध मन्दिर’ निर्माण थालिएको छ । १ सय ८ बर्ष पुरानो रसियाको सेन्ट पिटरबर्ग स्थित रसियन गुम्बाको प्रारूपसहितको मन्दिर निर्माण गरिने भएको हो । रुसको नेपालस्थित दुतावास, रुस नेपाल मैत्री संघ, रुसी बौद्ध मन्दिर निर्माण फाउण्डेशन र रुसका बौद्धमार्गीहरूको संयुक्त पहल तथा प्रयासमा उक्त संरचना ३० करोड रूपैयाँको लगानीमा निर्माण सुरु भएको रूसी गुम्बा नेपालका संयोजक ई.प्रविण गौचनले जानकारी दिए । लुम्बिनी क्षेत्र विकास कोष भित्र रहेको १ विघा क्षेत्रफल जमिनमा रसियन गुम्बाको प्रारूपसहितको मन्दिर निर्माण सुरु भई सन् २०२५ मा निर्माण सम्पन्न हुने लक्ष्य रहेको गौचनले बताए ।
एक समारोहका बिच रसियादेखि रसियन गुम्बाको एक टुक्रा ढुगांसहित आएको भिक्षुहरूको बौद्ध पाठपरायणसहित रसियन राजदुत असेक्सेई नोभिकोभले मन्दिर निर्माणको शिलन्यास गरेका हुन । सो अवसरमा रसियाबाट आएका बौद्ध भिक्षु लामाहरू बुदा बदमाएफ, जम्बालभ छिरिगंछाप, नान्जतोफ रिचेलाभ, चिल्गासेफ रमनले विशेष बौद्ध पाठपरायण गरेका थिए । नेपालको सिई कन्सट्रक्सनले साढे दुई तले मन्दिर निर्माण सुरु गरेको छ।
रुसी दूतावास मार्फत् लुम्बिनी विकास कोषसँग सन् २०१९ मा सम्झौता सम्पन्न भई हाल सन् २०२३ मा निर्माण सुरु भएको हो । जहाँ रुसको सबैभन्दा पुरानो गुम्बाको प्रारूप झल्किने संरचनाको डिजाइन गरिएको छ । शिलन्यास कार्यक्रममा बोल्दै रसियन राजदुत नोभिकोभले नेपाल रसिया मैत्री सम्बन्धमा संस्कृति आदान प्रदान उद्देश्यसहित बुद्ध जन्मभूमिको जमिनमा रसियन गुम्बाको निर्माण सुरु गरेको बताएका थिए ।
उनले शान्तिको सन्देश बुद्धभूमि लुम्बिनी नेपालदेखि रसियाको सम्बन्ध थप प्रगाढ बन्ने बताए । साथै राजदुतले नेपाल रसिया सम्बन्धमा लुम्बिनीको ‘रुसी बौद्ध मन्दिर’ कोसेढुङ्गा सावित बन्दै भावी पिडिका लागि उपयोगी हुने विश्वास व्यक्त गरे ।
शिलन्यास समारोहमा रूस नेपाल मैत्री समाजका उपाध्यक्ष दिनानाथ राज भण्डारीले दुई देशबीच द्विपक्षीय सम्बन्ध थप सुदृढ गर्ने यो प्रयास संस्कृति संरक्षणमा बुद्धभूमि नेपालको पहिचान थप उजागर बनेको स्पष्ट पारे । रूसी बौद्व समाजका अध्यक्ष अलेक भयासिलोले मन्दिर निर्माणले नेपाल संसार शान्ति स्रोत राष्ट्र बन्न सक्ने बताए । लुम्बिनी विश्व विद्यालयका उपकुलपति डा सुवर्णलाल ब्रजाचार्यले लुम्बिनीबाट प्रवाह हुने शान्ति सन्देशलाई संसारभरका मानव जातिले महत्वका हेर्ने दावी गरे ।
नेपालको तर्फबाट रुसका लागि भूतपूर्व राजदुत ऋषिराम घिमिरेले नेपाल र रसियाबीचको सम्बन्ध आपसी सहयोग, सद्भाव र मैत्रीको प्रतिकका रूपमा रहेको उल्लेख गर्दै बुद्ध भूमिको महत्व बढाउन नयाँ कडि भएको उल्लेख गरे । नेपालले रुसको सदाशयतालाई सम्मान गरेर त्यसबाट लाभ लिनुपर्ने एनआरएनएका केन्द्रिय अध्यक्ष डा।बद्री केसीले बताए । उ