© २०२३
चन्द्रौटा (कपिलवस्तु), २८ असोज । पछिल्लो समय कपिलवस्तुको पश्चिमी क्षेत्र चन्द्रौटा बजारमा यौनजन्य क्रियाकलाप मौलाएको छ । जिल्लाकै व्यापारिक केन्द्रको मुटु मानिने चन्द्रौटा, शिवपुर, हल्लानगर, खरेन्द्रपुर, बन्कट्टी, कृष्णनगर र गोरुसिंगे लगायतको अधिकांश होटलहरूमा यौनजन्य क्रियाकलाप मौलाएको स्थानिय बताउँछन् ।
स्थानियका अनुसार बजारमा आर्थिक मन्दी, भारतीय पर्यटक नेपाल भित्रयाउने नाममा क्रियाकलाप मौलाएको छ । भारतको सिमाना जोडिएको चन्द्रौटा बजार हुँदै भारतीय नागरिकका लागि नेपालको विभिन्न स्थान पर्यटकीय गन्तव्यको थलो बनेको छ । जिल्लाको शिवराज नगरपालिका वडा नम्बर–५, अन्तर्गत पर्ने पर्यटकीय गन्तव्य तय गर्न अधिकांश भारतीय नागरिक चन्द्रौटा बजारमा बास बस्ने गरेका गर्दछन् । त्यही बजारमा होटलका कर्मचारीको नाममा खुलेआम देह व्यापार हुने गरेको छ ।
स्रोतका अनुसार खाजा खान जाँदा समेत यौनजन्य क्रियाकलापमा लागेको छ कि भन्ने अधिकांश मानिसको हेर्ने दृष्टिकोण भैसकेको छ । होटेलमा अधिकांश १८ देखि ४० बर्षउमेर समूहका नेपाली चेली हुन्छन् भने ग्राहक भारतीय रहने गरेका छन् । यदि यौनजन्य क्रियाकलाप गर्ने नै हो भने रेड एरिया छुट्टाएर व्यावसाय गरे हुन्छ होइन भने यस्ता खालका गतिविधि नियन्त्रयण गर्न आवश्यक रहेको छ । होइन भने बदनाम भयो यसको नियमन गर्ने प्रहरी, प्रशासन स्थानीय सरकारलगायत सम्बन्धित निकायसमेत मौन बसेकोप्रति सामाजिक अभियान्ताहरूको चिन्ता र चासोको विषय बनेको छ ?
चन्द्रौटा बजारले जिल्लाकै ठूलो भन्सार नाका रहेको कृष्णनगर तथा लुम्बिनी प्रदेश राजधानी क्षेत्रलाई समेत जोडेको छ । जहाँ छिमेकी जिल्ला दाङ, अर्घाखाँची, प्युठान र रोल्पालगायत अन्य जिल्लाबाट समेत नागरिकको व्यापारिक केन्द्र विन्दुमा चन्द्रौटा पर्दछ । यतिबेला गाउँ घरमा समेत चन्द्रौटा बजारकै चर्चा चल्ने गरेको छ । खासगरी शिवपुर, चन्द्रौटा बजार हुँदै खरेन्द्रपुर सम्मका होटल, लज, रेष्टुरेन्ट तथा खाजा घरमा समेत देह व्यापार हुने गरेको स्रोतको दावी छ । बजारका अधिकांश सञ्चालक होटेलमा खुलेआम महिला राखेर यौनजन्य क्रियाकलाप सञ्चालन गरेको स्थानीयको गुनासो व्यापक छ ।
यस्तै विगतमा भएको बजार अनुगमनले होटल व्यावसायी सचेत भइ अधिकांशले काम गर्न राखेको राखेको विभिन्न बहाना बनाइ परिचय पत्र बनाएर नै यौनजन्य गतिविधिमा लगाइएको पाइएको छ । होटलमा लगाइएको अधिकांश महिला जिल्ला बाहिर र केहि स्थानियको रहेको छन् । जसबाट आएको पैसा होटल सञ्चालक र ती महिलाले आधा–आधा लिइने गरेका छन् । सोहि कारोबारमा संग्लन रहेकी एक महिला भन्छिन् ः यो धन्दा गर्नु रहर होइन बाध्यता हो, घरमा बालबच्चा छन लालनपालन गर्नै प¥यो । कतिपय महिलाको बाध्यता त कतिपय रहरले यौन धन्दा गर्ने गरेको पाइन्छ । अधिकांश महिलाको सानै उमेरमा विवाह हुँदाबीच बिछोड भएर अलपत्र परेर यो धन्दा अंगालेको पाइएको छ । यस्तै कतिपय महिलाहरू अन्यत्र काम गर्ने भनी डेरा लिएर यौनजन्य क्रियाकलापका लागि होटल व्यावसायीको सम्पर्कमा रहि ग्राहक आएको बखत मात्र होटलमा आउने गरेको जनाइएको छ । चन्द्रौटामा कतिपय होटल मसाजको नाम दिएर पनि यौनजन्य क्रियाकलाप गरिरहेको समेत यौन धन्दा चलाएको स्रोतले जनाएको छ । यसरी मसाजको नाममा यौनजन्य क्रियाकलापमा लगाइनु एकदमै नकारात्मक रहेको भएपनि खुलेआम रूपमा तीन सय देखि ५ हजार सम्म रकम लिने गरेको र अधिकांश नेपाली महिला र भारतीय पुरुष रहेको स्रोतमा खुलेको छ ।
यसमा उल्लेखित घटना उदाहरण मात्र हुन् । यस्ता यौनजन्य गतिविधि अधिकांश होटलले लामो समयदेखि सञ्चालन गर्दै आएका छन् । यद्दपि सरकारले केही गर्न नसकेको छैन् । यता होटल व्यवसायी संघ कपिलवस्तुका अध्यक्ष लेखनाथ घर्तीले यौनजन्य क्रियाकलापमा व्यवसायी संघ कहिल्यै प्रोत्सहन नगर्ने बताए । उनले सम्बन्धित निकायले छाता संगठन रहेको भन्दै जिम्मा लगाएर आफू पन्छिने गरेको बताउँदै जिम्मेवार बन्न आवश्यक रहेको उल्लेख गरे । अनैतिक गतिविधिमा भेटिएपनि कसैलाई कारवाही गर्ने अधिकार नभएको जिकिर गर्दै चाडपर्वमा गुणस्तस्तरीय सेवा प्रवाह गर्न आग्रह गरे ।
त्यसैगरी शिवराज नगरपालिकाका मेयर अजय थापाले होटल व्यावसायिहरूलाई सजक गराएको बताए । यदि गैरकानुनी तबरले यौनजन्य क्रियाकलापमा लगाएको पाइए कानुन बमोजिम कारवाही गर्न जनाए । यस्तै वडा प्रहरी कार्यालय चन्द्रौटाका प्रहरी निरीक्षक गीताप्रसाद चौधरीले यस्ता खालका घटनाहरू नियन्त्रण गर्न शिबिरमा समेत प्रहरी खटाइएको बताए । प्रभावकारी ढंगले अनुसन्धान गरिरहेको बताउँदै प्रहरी मात्रै नभएर आमनागरिकले समेत यसमा सहयोग र अहम भूमिका खेल्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।