© २०२३
दाङ, ११ मंसिर । घोराही उपमहानगरपालिकाको न्यायिक समितिले २२ विवाद फर्छ्यौट गरेको छ । न्यायिक समिति संयोजक एवम् उपप्रमुख हुमा डिसीले मंगलबार पहिलो त्रैमासिकमा सम्पादित कार्यप्रगति बारे जानकारी दिन आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा चालू आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ को पहिलो त्रैमासिकमा र गत आर्थिक वर्षको जिम्मेवारी सरि आएको कुल ५० विवाद मध्ये २२ बिबाद फर्छ्यौट भएको बताईन । ‘न्यायिक समितिमा दर्ता भएका विवादमध्ये ४४ प्रतिशत विवाद मिलापत्र गर्न सफल भएका छौ ।’— उनले भनिन ।
स्थानीय सरकार संचालन ऐन २०७४ को दफा ४७ को उपदफा १ र २ अनुसार देवानी प्रकृतिका मुद्दा उपर न्यायिक इजलासमार्फत न्याय निरुपण गर्ने क्रममा दफा १ अनुसार ९ वटा, दफा २ अनुसारका ८ वटा, अन्य उजुरी तथा निवेदन गरि ६ वटा र आर्थिक वर्ष २०८०–०८१ बाट जिम्मेवारी सरी आएका २७ वटा विवाद गरि ५० विवाद मध्ये २२ विवाद समाधान भएको न्यायिक समिति संयोजक डिसीले जानकारी दिइन ।
उनका अनुसार, दफा १ अनुसारका ३ वटा, दफा २ अनुसारका ६ वटा, अन्य उजुरी तथा निवेदनका २ वटा एवम् अघिल्लो वर्षको जिम्मेवारी सरी आएको ११ वटै विवादको मिलापत्र भएको छ । अब २८ वटा विवाद मिलापत्र गर्न बाँकी रहेको उनले बताइन् ।
न्यायीक समितिमा सबैभन्दा धेरै नाबालक छोराछोरी वा पति पत्नीलाई ईज्जत आमद अनुसार खान लाउन वा शिक्षा दीक्षा नदिईएको ५७ वटा, आलीधुर, बाँध, कुलो पानीघाट बाँडफाँड तथा उपयोगका १ वटा, सार्वजनिक स्थलको उपयोग गर्न नदिएको वा बाधा पुर्याएको १ वटा विवाद न्यायिक समितिमा न्यायको माग गर्दै उजुरी परेका थिए । अब दफा १ अनुसार, नाबालक छोराछोरी वा पति पत्नीलाई ईज्जत आमद अनुसार खान लाउन वा शिक्षा दीक्षा नदिईएको ५ वटा, सार्वजनिक स्थलको उपयोग गर्न नदिएको वा बाधा पुर्याएको १ गरि ६ वटा विवाद मिलापत्र गर्न बाँकी रहेको छ ।
यसैगरी, दफा २ अनुसार सरकारी सार्वजनिक वा सामुदायिक बाहेक एकाको हकको जग्गा अर्काेले मिची वा घुसाई खाएको १ वटा, पति पत्नी बिचको सम्बन्ध बिच्छेद १ वटा गरि २ वटा उजुरीको मिलापत्र गर्न बाँकी रहेको न्यायिक समिति संयोजक डिसीले बताइन । यसैगरी, अन्य उजुरी तथा निवेदनका ४ वटा र गत आर्थिक वर्षको जिम्मेवारी सरी आएको १६ विवाद गरि कुल २८ विवादको मिलापत्र गराउने काम भईरहेको उनले जानकारी दिइन् ।
घुम्ती न्यायीक शिविरमार्फत पछिल्लो समय न्यायिक समितिले काम गर्दै लगेकोे हुँदा न्याय निरुपणको काम सहज रुपमा भईरहेको उनले जानकारी दिइन् । अहिले गाउँबस्तीमा पुगेर नगरबासीलाई कानुनी साक्षरता प्रदान गर्ने कामसमेत अघि बढाईएको छ । सो अवसरमा, निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत बासुदेब आचार्यले नगरबासीलाई सहज न्याय दिलाउन न्यायिक समिति प्रभावकारी भएको बताए । पीडित र पीडक भनिएकाहरु दुवैले जीत–जीतको महसुस हुने गरि काम भएको उनले बताए । सामाजिक विषयसँग जोडिएका समस्याहरु न्यायिक समितिमा उजुरी परेका हुँदा कानुनी साक्षरतासँग जिम्मेवार नागरिक बनाउन पालिकाबाट ध्यान दिईएका उनको दाबी छ ।
पत्रकार सम्मेलनमा नेपाल पत्रकार महासंघ दाङ शाखा अध्यक्ष दुर्गालाल केसीले मेलमिलाप गरेका नागरिकका विषयमा पनि के कस्तो भैरहेको छ जानकारी लिन न्यायिक समितिलाई आग्रह गरे । पालिकाका कानूनी सल्लाहकार भुपबहादुर केसी न्यायिक समितिले नगरबासीलाई कानुनी साक्षरतासँगै न्याय निरुपणको कामले समाजमा सकारात्मक प्रभाव परेको बताए । कार्यक्रमको सहजीकरण कानुनी मामिला शाखा प्रमुख प्रतलाकुमारी देवकोटाले गरेकी थिइन् ।