खोज

सरकारले ल्हारक्याल लामालाई लुम्बिनी विकास कोषको उपाध्यक्ष नियुक्ती गरेपछि नेपालमात्र होइन विश्व नै सरकारविरुद्ध आलोचनामा उत्रिएको छ । विश्व शान्तिको शहर लुम्बिनी नेपालको मात्रै होइन विश्वकै शान्तिप्रेमीहरूको आस्थाको केन्द्र हो । अझै बौद्ध धर्मावलम्बीहरूका लागि पवित्र तीर्थस्थल हो । अहिंसाका नायक भगवान बुद्धको शान्तिको सन्देश प्रवाह गर्ने महत्वपूर्ण स्थान जहाँ बुद्धको जन्म भएको थियो, त्यही लुम्बिनीको नेतृत्व गर्ने जिम्मा सरकारले विवादास्पद व्यक्तिलाई दिएर नेपालीमात्रको होइन, शान्तिकामी सारा विश्वकै भावनामाथि ठेस पु¥याएको छ ।

शान्तिप्रेमी जनताको मनमुटुमा ढुंगा प्रहार भएको छ । ल्हारक्याल लामा लुम्बिनीका लागि प्रिय र कुनैपनि अवस्थामा सुहाउने पात्र होइनन् । दोहोरो नागरिकता, भारतीय रासनकार्ड/राहदानी, तिब्बती शरणार्थी परिचयपत्र, वैदेशिक रोजगारीका नाममा ठगी र अकुत सम्पत्तिमात्र होइन, बैंकको लकरमा बन्दुकका गोली राखेको आरोपमा मुछिएका उनलाई लुम्बिनीको नेतृत्व सुम्पने प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारले दण्डहीनतालाई प्रश्रय दिएको छ । प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारलाई स्पष्ट थाहा थियो– ल्हारक्यालको नियुक्ती नेपालीका लागि मात्रै होइन, विश्वकै लागि प्रिय हुनेछैन । तर सरकारले दुस्साहस गरेको छ । सरकारले लामालाई नियुक्ती दिएर लुम्बिनीको विकासमा मजाक उडाउने काम गरेको छ ।

प्रधानमन्त्रीकै दवावमा सरकारले लामालाई नियुक्ति दिएको छ । यसले लुम्बिनीको विकासमा ठूलो घाटा हुनेछ । लुम्बिनीप्रति अहिलेसम्म विश्वको जुन दृष्टिकोण, त्यसमा धब्बा लाग्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । सरकारप्रति थोरैपनि नैतिकता छ भने लामो नियुक्त तुरून्त बदर गर्नुपर्छ । लुम्बिनीको साख गिराउने काम कुनैपनि अवस्थामा नहोस् । लुम्बिनीको पबित्रतामाथि धब्बा लगाउने कोसिस नहोस् ।
लुम्बिनीको विकासमा अहिलेसम्म विश्वका दातृ निकायको महत्वपूर्ण सहयोग रहिआएको छ । लुम्बिनी गुरूयोजना पूरा गर्नेतर्फ विश्वकै ध्यान तान्नुपर्ने अवस्था छ । तर, पछिल्लो विवादास्पद नियुक्तीले लुम्बिनीको गुरूयोजना समयमै पूरा गर्नेतर्फ चुनौति थपिने देखिएको छ । त्यसै त लुम्बिनी विकास कोषमाथि बिदेशबाट आएको सहयोग दुरूपयोग गरेको भन्दै प्रश्न उठ्दै आएको छ ।

अव उपाध्यक्षमा लामाको नियुक्तीले विश्व समुदाय झनै सशंकित हुनेछ । त्यो अवस्थामा लुम्बिनीको लागि विदेशी निकायले पैसा होइन प्रश्न गर्नेछन् । अपारदर्शीताको कुरा उठ्नेछ । विवादास्पद ब्यक्तिको आगमनले लुम्बिनीको गरिमा बृद्धि होइन आँच आउने अवस्था सिर्जना भएको छ । लामा एउटामात्र मुद्दामा होइन धेरै मुद्दामा संलग्न देखिएकोले लामाप्रति अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको विश्वास टुटने अवस्था छ । त्यसबाट लुम्बिनीको विकासमा बाधा उत्पन्न हुनेछ । लामाप्रति विश्वास जोड्नै समस्या छ । ठिक छ– लामा सुध्रिएलान तर त्यो सुधारको मापन कसरी हुन्छ ? चुनौति छ । त्यसैले सरकारले लुम्बिनीको विकास, इज्जत र प्रतिष्ठाका लागि लामाको नियुक्तीलाई खारेज गरोस् । होइन भने लामाको नियुक्तीले सारा विश्व लज्जित बन्नुपर्नेछ । विश्व सम्पदा सूचीमा सूचिकृत लुम्बिनीको नेतृत्व लामाले होइन, इमान्दार र निष्कलंक व्यक्तिको हातमा सुम्पिनु पर्दछ । सरकार अलिकती भएपनि लज्जाबोध गर ।