खोज

काठमाडौं, १३ भदौ ।

स्मार्टफोन हामी सबैको जीवन र बानीमा समावेश भइसकेको छ, त्यसैले मानिसहरु स्मार्टफोन प्रयोग गरेर धेरै घण्टा बिताउँछन् ।

बालबालिकाको राम्रो भविष्य, मानिसको स्वास्थ्य र मानसिक स्वास्थ्य र बिग्रिएको सम्बन्धलाई ट्रयाकमा ल्याउन विज्ञहरूले स्क्रिन टाइम घटाउन सुझाव दिने गरेका छन् । यही कारणले गर्दा स्क्रिन टाइम कम गर्न विश्वभर विभिन्न किसिमका प्रयास भइरहेका छन् ।

हालै जापानको एउटा सहरमा फोनको प्रयोगका सम्बन्धमा एउटा नियम सार्वजनिक गरिएको छ जसमा अब मानिसले दिनमा दुई घण्टा मात्रै स्मार्टफोन प्रयोग गर्न पाउने भएका छन् । जापानी सञ्चारमाध्यमका अनुसार जापानको  तोयोआके सहरका बासिन्दाले अब दिनमा दुई घण्टा मात्र स्मार्टफोन चलाउन सक्ने छन् ।

तोयोआके मेयर मासामी कोकीले घोषणा गरे कि नगरसभाले चाँडै मस्यौदा अध्यादेशमा मतदान गराउने छ, जसले बासिन्दाहरूलाई काम र स्कूलको दायित्व बाहिर स्मार्टफोन, ट्याब्लेट र कम्प्युटरमा दिनको दुई घण्टा बिताउन अनुमति दिनेछ ।

यदि नियममा पारित भएमा यो अक्टोबरदेखि  तोयोआकेमा लागू हुनेछ। जापानको कागावा सहरमा सन् २०२० मा नै यस्तो नियम बनाएर लागू नै गरिसकेको  छ । कोकीले यो कानुन उल्लंघन गर्नेलाई कुनै आर्थिक वा फौजदारी सजाय नहुने स्पष्ट पारेका छन् । उनले भने कि स्क्रिन टाइमलाई दुई घण्टामा सीमित गर्नु एक दिशानिर्देश मात्र हो। यो विधेयकले स्वास्थ्य र दैनिक जीवनमा अत्यधिक स्मार्टफोन प्रयोगको नकारात्मक असरबाट बासिन्दाहरूलाई जोगाउने लक्ष्य राखेको छ ।

जापानमा मार्चमा गरिएको एक सर्वेक्षणले देशका युवाहरूले आफ्नो फोन, ट्याब्लेट र कम्प्युटरमा दैनिक औसत पाँच घण्टा बिताउने गरेको पाइएको थियो । कोकीको विश्वास छ कि फोनको अत्यधिक प्रयोगले निद्रामा समस्या, मानसिक स्वास्थ्य आदि जस्ता समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ ।

बालबालिका र वयस्कहरू, युवा र वृद्धहरूले निश्चित समय पछि फोन प्रयोग गर्ने छैनन् । विद्यालय सकिए पछि विद्यार्थीले दिनमा दुई घण्टा मात्रै स्मार्टफोन प्रयोग गर्न पाउने छन् । कक्षा १ देखि ५ सम्मका बालबालिकाले राति ९ बजेपछि फोन प्रयोग गर्न पाउने छैनन् र ठूला बालबालिकाले १० बजेपछि फोन प्रयोग गर्नु हुँदैन ।

यद्यपि जापानको  तोयोआके शहरमा फोनका सम्बन्धमा बनाइएका नियममा सजाय वा जरिवानाको व्यवस्था छैन । जनतालाई सचेत गराउनका लागि मात्रै यस्तो व्यवस्था गरिएको हो । यति हुँदाहुँदै पनि जनतामा आक्रोश छ। जापानका एक सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताले लेखेका छन्– दुई घण्टा निकै कम समय हो, त्यो समयमा उनीहरु केही गर्न सक्ने छैनन् ।

अर्का एक प्रयोगकर्ताले लेखेका छन्– ‘म मेयर मासामी कोकीको नियतमा शंका गरिरहेको छैन, तर दुई घन्टाको लिमिटको सिमा पालना गर्न असम्भव छ ।’