खोज

जितपुर, ११ जेठ ।

कपिलवस्तु जिल्लाको मोतीपुर सब–डिभिजन वन अन्तर्गतका सामुदायिक वन र बाणगंगा नगरपालिकाबिच सहकार्य र समन्वयलाई सुदृढ बनाउने उद्देश्यले अन्तत्र्रिmया तथा छलफल कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ ।

बाणगंगा नगरपालिका–४ दरखास्तमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा सामुदायिक वन व्यवस्थापनलाई थप प्रभावकारी बनाउन स्थानीय सरकार, वन कार्यालय र उपभोक्ता समूहबिचको भूमिकाबारे विस्तृत छलफल गरिएको थियो । कार्यक्रमको मूल उद्देश्य सामुदायिक वनका सेवा प्रवाहमा सुधार ल्याउँदै, वातावरणीय संरक्षण र दिगो वन व्यवस्थापनमा सहकार्यको ढोका खोल्नु रहेको थियो ।

कार्यक्रममा प्रमुख प्रस्तुतकर्ता वरिष्ठ वन अधिकृत एजाज अहमद अन्सारीले मोतिपुर सब–डिभिजन वन कार्यालय अन्तर्गतका कार्यक्रमहरूको अवस्था, उपलब्धि र चुनौतीबारे जानकारी दिए । उनले वन सम्वद्र्धन प्रणालीमा आधारित व्यवस्थापन अभ्यास, डढेलो नियन्त्रण रणनीति, सुशासन अभिवृद्धि तालिम तथा लेखा प्रणाली व्यवस्थापनलगायतका विविध पहलहरूबारे जानकारी प्रस्तुत गरे ।

कार्यक्रममा बोल्दै बाणगंगा नगरप्रमुख चक्रपाणि अर्यालले सामुदायिक वन व्यवस्थापनमा सहकार्य अपरिहार्य रहेको उल्लेख गरे । उनले भने, “स्थानीय सरकार र सामुदायिक वनबिच सुमधुर सम्बन्ध रहेकोले सहकार्यका अवसरहरू थप फराकिला छन् ।” उनले वन क्षेत्रले पारदर्शीता र जवाफदेहिता कायम राख्दै काम गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।

नगरप्रमुख अर्यालले सामुदायिक वन योजनाहरू लागत स्टिमेटसहित अघि बढाउन सुझाव दिंदै नगरपालिकाको तर्फबाट पूर्ण सहयोग रहने स्पष्ट पारे । साथै उनले वन अतिक्रमण नियन्त्रण, काठ दाउरा तथा वन्यजन्तु तस्करीको रोकथाममा हाल देखिएको सफलता सकारात्मक संकेत भएको बताए । सामुदायिक वनबाट स्थानीय तहले प्राप्त गर्नुपर्ने १० प्रतिशत राजस्वबारे बिगतदेखि नै निरन्तर आवाज उठाउँदै आएको पनि उनले स्मरण गराए ।

जिल्ला डिभिजन वन कार्यालय कपिलवस्तुका प्रमुख इश्वरीप्रसाद पौडेलले वन व्यवस्थापनका हरेक पहलमा स्थानीय तहसँग सहकार्य गर्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याए । उनले समृद्ध वन र बलियो स्थानीय सरकारबिचको सम्बन्धले मात्र दिगो विकास सम्भव हुने बताउँदै, सहकार्यको अभावले नकारात्मक असर पर्ने चेतावनी दिए । साथै, उनले कार्यान्वयनका क्रममा वन ऐन र स्थानीय ऐनबिच देखिएको अस्पष्टता समाधान गर्न आवश्यक रहेको उल्लेख गरे ।

कार्यक्रममा श्रृङ्गीघाट, शिवमन्दिर, नवप्रभात, मधुवन र फुलवारी सामुदायिक वनका अध्यक्षहरूले वन राजस्व बाँडफाँड, अतिक्रमण, सडक तथा खोल्साखोल्सी व्यवस्थापन, नदीको अवैध दोहनजस्ता विषयमा सरोकार व्यक्त गरे । उनीहरूले प्रदेश सरकारलाई प्रदान गरिँदै आएको २५ प्रतिशत राजस्वको पारदर्शीता र उपयोगबारे समेत प्रश्न उठाएका थिए ।

छलफलमा बाणगंगा नगरपालिकाकी उपप्रमुख रिताकुमारी चौधरी, नगरप्रवक्ता विष्णुप्रसाद पौडेल, वडा नं. ८ का वडाध्यक्ष बाबुराम अर्याल, वन कार्यालयका कर्मचारी, सामुदायिक वन समूहका पदाधिकारी तथा सरोकारवालाहरूको उल्लेखनीय सहभागिता रहेको थियो।

कार्यक्रमको समापनमा सहभागी सबै पक्षले डढेलो नियन्त्रण, चोरी–शिकारी नियन्त्रण, अतिक्रमण रोकथाम, तथा काठदाउरा वितरणसम्बन्धी समस्याहरू समाधान गर्न अन्तर–निकाय समन्वयबाट साझा रणनीति निर्माण गरिने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । सामुदायिक वन संरक्षण तथा दिगो व्यवस्थापन सुनिश्चित गर्न सहकार्य र समन्वयलाई निरन्तरता दिने निष्कर्ष निकालिएको थियो ।