खोज

शिक्षा र राजनीति दुई प्रमुख पिल्लर हुन्, जसले समाजलाई निरन्तर विकसित गराउँछन् । जबकि शिक्षा एउटा व्यक्ति वा समाजको सोच र दृष्टिकोणलाई सुधार्नको लागि एक महत्वपूर्ण उपकरण हो, राजनीति भनेको यसलाई लागू गर्ने र नीति बनाउने प्रक्रिया हो । यिनी दुईबीचको सशक्त सम्बन्धले एक देशलाई समृद्ध बनाउन सक्छ । शिक्षा केवल व्यक्तिगत उन्नति मात्र होइन, त्यो समाजको समग्र समृद्धि र समानताको कुंजी हो । जब एक समाज शिक्षित हुन्छ, त्यसले राजनीतिक प्रणालीलाई मात्र राम्रो बनाउँदैन, वरिपरि सबैलाई सही र गलतको भेद बुझ्न मद्दत गर्छ । शिक्षित नागरिकहरूले नै लोकतान्त्रिक प्रक्रियामा सक्रिय भूमिका खेल्न सक्छन्, चुनावमा मतदान गर्छन् र आफ्नो अधिकारका लागि आवाज उठाउँछन् ।

तर आजको यथार्थ के हो ?
राजनीति र शिक्षा एक अर्कामा मेलमिलाप नगर्दा समाजको विकास अवरुद्ध हुन्छ । कति ठाउँमा राजनीति शिक्षा क्षेत्रमा हस्तक्षेप गर्छ र त्यसको प्रयोग पार्टी विशेषको लाभको लागि गरिन्छ । यो सामाजिक असमानताको वृद्धि गर्छ र आम मानिसको समृद्धि रोक्छ । शिक्षाको वास्तविक उद्देश्य भनेको एकजुट र समृद्ध राष्ट्र निर्माण गर्नु हो, तर जब राजनीति त्यसलाई आफ्नो प्रभावमा ल्याउँछ, तब नागरिकहरूलाई विचारको स्वतन्त्रता र शिक्षा प्राप्त गर्न कठिनाई हुन्छ ।
शिक्षाले नागरिकलाई अधिकार र कर्तव्यका बारेमा ज्ञान दिन्छ, र यसैले लोकतान्त्रिक शासनलाई बलियो बनाउँछ । जब नागरिकहरू शिक्षित हुन्छन्, उनीहरूले नीति निर्माण प्रक्रियामा सहभागिता जनाउन सक्छन्, र शासनलाई उत्तरदायी बनाउन दबाब दिन सक्छन् ।

राजनीति र शिक्षा बीचको सम्बन्ध भनेको केवल सरकारको निर्णय प्रक्रियामा छैन, यो राष्ट्रको भविष्य निर्माणमा छ । शिक्षित नेता र राजनीतिज्ञहरूले प्रगति र समृद्धिका लागि नीति बनाउँछन्, जसले सबै नागरिकलाई समान अवसर र जीवनस्तर दिन्छ । अब समय आएको छ—हामीले शिक्षा र राजनीतिमा एकता ल्याउनुपर्छ । हामीले जस्तो शिक्षित राष्ट्र चाहन्छौं, त्यस्तो नीति र राजनीतिक वातावरण पनि सृजना गर्नुपर्ने छ । राजनीतिक दलहरूलाई शिक्षाको महत्व बुझ्न र त्यो समग्र समाजको भलाइका लागि उपयोग गर्न प्रेरित गर्नु आवश्यक छ । यसका लागि, शिक्षित जनताले मात्र सरकारलाई सही दिशा दिन सक्छ । शिक्षा र राजनीति मिलेर मात्र राष्ट्रको विकास सम्भव छ ।