© २०२३
बुटवल, १० माघ ।
रूपन्देही जिल्लामा रहेका ५८ हजार ८ सय ९८ जना किशोरीहरूलाई पाठेघरको क्यान्सर विरुद्धको खोप लगाइने भएको छ ।देशव्यापी अभियान अन्तर्गत रूपन्देही जिल्लामा यहि माघ २२ गते देखि फागुन महिनाको ६ गते सम्म खोप लगाईने जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रूपन्देहीका खोप प्रमुख चिन्तामणि ज्ञवालीले जानकारी दिए । उनका अनुसार जिल्लामा दुई चरणमा खोप अभियान चलाइने छ । जसअनुसार पहिलो चरणमा माघ महिनाको २२ गतेदेखि २९ गते सम्म जिल्लाको बुटवल उपमहानगरपालिका र सिद्धार्थ नगर नगरपालिकामा र माघ २२ देखि २७ सम्म सैनामैना, कञ्चन, गैडहवा, शुद्धोधन, सियारी र मायादेवी गाउँपालिकामा रहेका विद्यालयमा खोप केन्द्र निर्माण गरी खोप अभियान चलाइने छ ।
यस्तै जिल्लामा दोस्रो चरणमा फागुन १ देखि ६ गते सम्म देवदह नगरपालिका, तिलोत्तमा नरपालिका सहित ओमसतिया, रोहीणी, लुम्बिनी सांस्कृतिक, सम्मरीमाई, मर्चवारी गाउँपालिकामा खोप अभियान चलाइने छ ।
पाठेघरको क्यान्सर विद्धरुको यो खोप विद्यालयमा अध्ययनरत कक्षा ६ देखि १० सम्मका सबै छात्राहरू र विद्यालय बाहिरका १० बर्ष उमेरदेखि १४ बर्ष उमेर सम्मका सबै छात्राहरूलाई खोप लगाइने छ । अभियानको लागि जिल्लामा कुल ६ सय ८५ खोप केन्द्र सञ्चालन गरिने स्वास्थ्य कार्यालय रूपन्देहीका खोप अधिकृत खिमलाल पाण्डेले जानकारी दिए ।
विश्वमा हरेक वर्ष ५,७०,००० महिलालाई पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुने गरेको छ । र, सन् २०३० सम्ममा ७,००,००० सम्म पुग्ने अनुमान गरिएको विश्व स्वास्थ्य संगठनका खोप अधिकृत डा. सागर तिवारीले जानकारी दिए । उनका अनुुसार हरेक वर्ष ३,११,००० जना महिलाहरूको मृत्यु हुने र सन् २०३० सम्ममा ४,००,००० पुग्ने अनुमान छ । महिलाहरूमा पाठेघरको मुखको क्यान्सर चौथो मुख्य क्यान्सर रहेको छ । ८८% पाठेघरको मुखको क्यान्सरका विरामीहरू र मृत्यु हुने संख्या न्यून आय भएका र मध्यम आय भएका देशमा देखिएको छ ।
डा. तिवारीका अनुसार एच.पि.भी. संक्रमण भएको शुरुको अवस्थामा कुनै लक्षण, चिन्हहरू देखिदैनन् यौन सम्पर्कपछि योनीबाट रगत आउने, तल्लो पेट दुख्ने, योनीबाट गन्हाउने पानी बग्ने, योनीबाट अनियमित रूपमा रगत बग्ने, धेरै रगत बग्ने, रक्तअल्पता हुने, कमजोर महसुस हुने जस्ता समस्या देखा पर्दछन् ।
यो खोप महिनावारी भएको बेलामा पनि लगाउन हुन्छ, महिनावारीमा एच.पि.भी. खोपको कुनै भूमिका हुदैन । त्यसैले यो खोपले महिनावारी ढिलो हुने, छिटो हुने जस्ता कुनै किसिमका असरहरू नगर्ने विश्व स्वास्थ्य संगठनले जनाएको छ ।
यसैबीच रूपन्देहीमा जिल्ला खोप समन्वय समितिका अध्यक्ष तथा जिल्ला समन्वय समितिका संयोजक उमाकान्त चपाईंको अध्यक्षतामा समन्वय समितिको बैठक बसेर खोप सञ्चालन सम्बन्धी अभिमुखीकरण सहितको कार्यक्रम गरिएको छ । सबै पालिकाका स्वास्थ्य शाखा प्रमुखको सहभागितामा अभिमुखीकरण गरिएको हो । बैठकलाई निर्देशन गर्दै अध्यक्ष तथा समन्वय प्रमुख चपाईंले खोप अभियान सफल बनाउनको लागि सबैले साथ दिनुपर्ने बताएका थिए ।