© २०२३
बुटवल, १० कात्तिक ।
बुटवलको सुप्रिम सहकारीका पीडितहरुले रास्वपाको आन्दोलनले प्रहरी अनुसन्धान प्रभावित हुन सक्ने भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
बचत अपचलनको आरोपमा रवि लामिछानेमाथिको अनुसन्धान अगाडि बढिरहेका बेला रास्वपाले गरेको आन्दोलनले कतै न्याय निरुपणमा बाधा पुग्ने त होइन भन्दै उनीहरुले चिन्ता व्यक्त गरेका हुन् ।
सुप्रिम सहकारीका पीडितहरूको संघर्ष समितिका अध्यक्ष विजयकुमार नेपालले निश्पक्ष न्याय सम्पादन हुनेमा आफूहरु आशावादी रहेको बताए । “अव हाम्रो अन्तिम आशा गर्ने ठाउँ भनेको अदालत हो, अदालतले दोषीलाई कारवाही गरेर हामीलाई पक्कै न्याय दिने छ, अनि हामीले बचत फिर्ता पाउने बाटो खुल्नेछ”–उनले भने । कतिपय पीडितहरुले रास्वपाका कार्यकर्ताले फोन गरेर आन्दोलन नगर्न दवाब दिएको बताएका छन् ।
आफूहरु सरकारसम्म आवाज पु¥याउनका लागि लामो समयदेखि आन्दोलनमा उत्रिएको संघर्ष समितिका अध्यक्ष नेपालले बताए । ‘हामीले धेरै निकायमा हाम्रा आवाज पु¥याएका छौं’, उनले भने, ‘बचत रकम डुबेपछि घरबारबिहीन हुनुपरेको छ । सडकदेखि संसद भवनसम्म हाम्रा आवाज पु¥याउन लागिरहेका छौं ।’
तिलोत्तमा जानकीनगर निवासी दुर्गा रिमालले सहकारीमा आफ्नो ६० लाख डुबेको बताए । “सहकारी बचत अपचलनको आरोपमा रवि लामिछाने पक्राउ पर्दा रास्वपाले गरेको आन्दोलनका कारण हामी चिन्तित भएका छौं, कतै हाम्रो बचत फिर्ता नभएर बिचल्ली त हुँदैनौं भन्ने डर छ”–उनले भने । ठूलो रकम सुप्रिममा डुबेपछि घरबाटसमेत आफू अपहेलित हुनु परेको उनले गुनासो गरे । उनले भने, ‘पैसा डुबेपछि घरमा झगडा हुने गरेको छ । कति साथीहरूको सम्बन्ध बिच्छेदसमेत भएको छ । हामीलाई कसले न्याय दिन्छ ।’
सहकारीका अर्का बचतकर्ता बुटवल–१० निबासी टामलाल ज्ञवालीले प्रहरीले अनुसन्धान गरिरहेको र अदालतमा मुद्दा चलिरहेको विषयमा सडकबाट दवाव सिर्जना गर्नुले रास्वपाको सुशासनप्रतिको प्रतिवद्धतामा प्रश्न उठेको बताए । “हाम्रो बचत डुबेको छ, दोषी या निर्दोष जे भएपनि अदालतले फैसला गर्छ, तर सडकबाट दवाब सिर्जना गर्ने कुराले हामी पीडितहरुलाई तर्साएको छ”–उनले भने । ज्ञवालीले सुप्रिममा आफ्नो १७ लाख रुपियाँ डुवेको बताए ।
बुटवलकी राजकुमारी लगौंटिया दुवै आँखा देख्दिनन् । तैपनि उनले बत्ती कातेर केही पैसा जम्मा गरेकी थिइन् । त्यो पैसा सहकारीमा राखे व्याज धेरै दिने भन्दै सुप्रिम सहकारीका कर्मचारीले दिनदिनै फकाउन थालेपछि राजकुमारीले दुई लाख ७५ हजार रुपियाँ सुप्रिममा बचत गरिन् । ‘म आँखा देख्दिन, उमेरले वृद्ध भइसके, बत्ती कातेर केही पैसा जम्मा गरेकी थिएँ, त्यही पनि सहकारीका मान्छेले खाइदिए’ राजकुमारीले भनिन् ।
भैरहवामा व्यवसाय गर्दै आएकी दुर्गा चन्दले सुप्रिमले आफ्नो ३० लाख रुपियाँ खाइदिएको बताइन् । सहकारीका नाममा सर्व साधारणको करोडौँ रकम ठग्नेलाइ पक्रेर कारबाही गर्दा सडक आन्दोलन गर्नु जायज नभएको उनले बताइन् ।
सहकारीमा मुद्दती बचतकर्ताको बढी रकम डुबेको हो । राम्रो ब्याजदर दिएपछि उनीहरूले सहकारीमा मुद्दती खाता खोली लाखौं रकम जम्मा गरेका थिए । सो सहकारीबाट विभिन्न व्यक्तिहरूको नाममा करोडौैं रकम ऋण लगानी भएको छ । प्रहरीको प्रतिवेदनमा सहकारीका संस्थापक जिवी राईदेखि गोर्खा मिडियाका तत्कालीन प्रवन्ध निर्देशक रवि लामिछानेको नाममा पनि ऋण लगानी भएको देखिएको छ ।
सहकारीबाट आफूहरू ठगिएको भन्दै एक हजार आठसय ३१ जनाले इलाका प्रहरी कार्यालय बुटवलमा जाहेरी दिएका छन् । तीनै पीडित न्यायको माग गर्दै लामो समयदेखि सडक प्रदर्शनमा उत्रिएका छन् ।
प्रहरीले बुझाएको प्रतिवेदनका आधारमा सरकारी वकिल कार्यालयले जिल्ला अदालतमा २८ जनालाई प्रतिवादी बनाउँदै मुद्दा दायर गरेको छ । जसमा सहकारीका अध्यक्ष ओमप्रकाश गुरुङलाई पुर्वपक्षकालागि थुनामा पठाइएको छ । सचिव पुन सहितका ६ जना धरौटीमा छुटेका छन् । अन्य १९ जना अहिले पनि फरार छन् । गत असोज ५ गते सहकारीपीडित नारायणबहादुर पहराईलगायतले रवि लामिछानेसहित १२ जनाविरुद्ध इलाका प्रहरी कार्यालय बुटवलमा पूरक जाहेरी दिएका छन् । ८६ करोड १८ लाख ठगी भएको पीडितले बताए पनि प्रहरी अनुसन्धानबाट एक अर्ब दुई करोड रकम हिनामिना भएको देखिएको छ ।
त्यस्तै गोर्खा मिडियामा सहकारीबाट १४ करोड २१ लाख रुपियाँ गएको र जसमा पुर्व डिआइजी छविलाल जोशीका नाममा दुई करोड ५० लाख र रवि लामिछानेका नाममा दुई करोड गएको छानविन समितिको प्रतिवेदनमा देखाइएको छ । रुपन्देही जिल्ला अदालतले जोशी र लामिछानेसहित १२ जनालाई संगठित अपराधमा पक्राउ गर्न अनुमति दिएको छ ।