© २०२३
चन्द्रौटा (कपिलवस्तु), २३ भदौ ।
कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका स्थित शिवराज हरियाली प्राकृतिक परियोजनाले जागिरको प्रलोभनामा ठगी गरेको पाइएको छ । स्थानीयस्तरमा दर्ता नभएको हरियाली अभियान अन्तर्गत रहेको परियोजना गैर कानुनीरूपमा धरौटीको नाममा जनही आठ हजारका दरले जागिरको प्रलोभन देखाइ रकम संकलन गरेको पाइएको हो । उक्त परियोजनाले गत २०८० चैत १९ गते एक सूचना जारी गर्दै ४० जनाको माग रहेको उल्लेख गरेको थियो । राम लाल यादव कार्यक्रम संयोजक उनका एक छोरा राजेन्द्र यादव र २ बुहारी परियोजनामा आबद्द भइ स्थानीयलाई झुक्याएको आरोप छ ।
फारम भरेका व्यवसायिक परिचालक मागको आधारमा गत चैत २८ गतेदेखि ३ दिनसम्म तालिम सञ्चालन गरिएको माइनुट समेत गरेको पाइएको छ । किसानहरूको घरधुरी र कृषक तथ्याङ्क संकलन गर्न लगाई नियुक्ति नै नगरी काममा लगाएको कर्मचारीको आरोप छ । स्थानीयस्तरमा दर्ता नै नगरी गैरसरकारी संस्थाले यसरी गाउँघरका सोझासाझा तथा ग्रामिण भेगका नागरिकलाई झुकाएर पैसा असुली गरेको अवैधानिक क्रियाकलाप माथि प्रश्न खडा भएको देखिन्छ ।
हरिया अभियान वा शिवराज हरियाली प्राकृतिक कृषि परियोजनाको नाममा जिल्ला प्रशासन कार्यालय र स्थानीय सरकार शिवराज नगरपालिकामा सो नामक संस्था सूचीकृत वा दर्ता समेत भएको छैन । स्रोतका अनुसार परियोजनाको सम्पर्क कार्यालय समेत नरहेकोे दाबी छ । फार्म भरे पश्चात केही आवश्यक परे रामलाल र राजेन्द्रले रुद्रपुरमा रहेको आफ्नो नीजि एग्रोभेट पसलमा सम्पर्क गर्न भने पनि गैर जिम्मेवार जवाफ दिने गरेका छन् ।
परिचालकलाई दिएको प्रमाणपत्र र परिचयपत्रमा न कसैले प्रमाणित गरेको देखिन्छ । न त सम्पर्क नम्बर न त दर्ता नम्बर न त कार्यालयको ठेगाना खुलेको छ ।
सम्बन्धित निकायको अनुमति बिना गैरकानुनी रूपमा उक्त कार्यक्रम सञ्चालन गरि नागरिकलाई जागिरको प्रलोभन देखाइ ठगीधन्दा चलाएको छ । व्यावसायिक परिचालकको जागिर दिने भन्दै कर्मचारीको माग गरिएको थियो । बेरोजगारी बढेको बखत उनीहरूलाई मासिक ३५ देखि ४० हजार तलब दिने प्रलोभन देखाई कर्मचारीको माग सूचना खुलाइएको जनाइएको छ । तथ्याङ्क संकलन पश्चात् व्यावसायिक सामाजिक परिचालक राजेन्द्र यादव र उनका बुवा कार्यक्रम संयोजक रामलाल यादव सम्पर्क विहीन भएको एक स्थानीय व्यावसायिक परिचालक नाम नखुलाउने शर्तमा बताए ।
रामलाल यादवकै एक छोरा राजेन्द्र यादवसहित उनका दुई बुहारीसमेत व्यवसायिक परिचालकको रूपमा तालिम लिएका छन् । उनीहरू नियुक्ति पत्र नपाएपछि करिब २ महिनादेखि धरौटी रकम फिर्ताका लागि पटक–पटक धाउँदा समेत बेवास्ता गरिएको छ । सम्पर्कमा नआएपछि धरौटी रकम फिर्ताको माग गर्न कार्यक्रम संयोजक रहेका रामलाल यादवको घरमै ती कर्मचारी पुगेका थिए । उनको घरमा परिवारसँग सोधपुछ गर्दा परिवारले कहिल्यै भारतको अयोध्या र कहिले प्युठानको स्वर्गद्वारी दर्शन गर्न गएको भन्दै झुक्याउने काम समेत गर्ने गरेको परिचालक बताउँछन् ।
रामलालका एक भाईले आवेगमा आएर पैसा फिर्ता हुँदैन भन्दै अदालत, इलाका प्रहरी कार्यालय जहाँ गए पनि केही नहुने धम्की दिएको उनीहरूले गुनासो गरे । व्यवसायिक परिचालकले काम नगर्ने र धरौटी रकम फिर्ता माग गर्दा आलटाल गरि महिनौ दिनदेखि सबैलाई अल्झाएर फसाएको उनीहरूले दुखेसो पोख्ने गरेका छन् ।
माग गरिएका कर्मचारीहरूलाई तालिम सञ्चालनमा लुम्बिनी प्रदेश सभामुख तुलाराम घर्ती मगरलाई समेत सहभागिता रहेको थियो । सभामुुख घर्ती कार्यक्रमलाई उद्घाटन गरेको हुनाले परिचालकहरूलाई परियोजनाप्रति विश्वास लागेको स्रोतको भनाइ छ ।
तर यसरी महिनौसम्म अझाएर राखेपछि समस्या भएको परिचालहरूको भनाई छ । उनीहरू भन्छन् ः ‘जागिरको लोभमा फर्म भरियो, ८/८ हजार धरौती पैसा पनि दिइयो । परियोजनाले यस्तो समस्यामा पार्ने पारिदिन्छ भन्ने थाहा नै भएन् ।’ अधिकांशसँग नगद पैसा लिएका छन् । भने केहि परिचालकसँग बैंक खातामा पैसा जम्मा गर्न लगाएको जनाइएको छ । लामो समय हुँदा पनि नियुक्ति पत्र संस्थाले नदिएपछि धरौटी रकम फिर्ता लिई काम नगर्ने उनीहरूको बताउँछन् । अल्झाएर परिचालकको लाखौँ रूपैयाँ फिर्ता नगरि सम्पर्क विहीन भएको उनीहरूको आरोप छ । कपिलवस्तु जिल्ला प्रशासन कार्यालयका अनुसार स्थानीय पालिकामा समेत दर्ता वा सूचीकृत भएकोे छैन ।
यस हरियाली अभियान अन्र्तगत सञ्चालन भएको परियोजनाले तरकारी खेतीमा प्रोत्साहन गरी प्रति किसान प्रति महिना २ सयका दरका उठाउने योजना रहेको परिचालहरू बताउँछन् । यता संयोजक भनिएका राम लाल यादवले भने कृषि सम्बन्धि कार्यक्रम सञ्चालन गर्न खोजेको स्वीकार गरे । संस्था दर्ता पक्रिया पु¥याएको बताउँदै जागिर दिन नसकेपछि केहिको पैसा फिर्ता दिएको उनले बताए ।