© २०२३
सामाजिक सञ्जालदेखि समाचारपत्र र अनलाईन समाचार पोर्टलहरू हरेक दिन लागूपदार्थका दुव्यर्सनीको कुनै न कुनै समाचारले स्थान पाएकै छन । लागूपदार्थ कारोबार गरेको आरोपमा पक्राउ पर्नेदेखि दुव्यर्सनीहरूको कारण समाज नै बिसंगत हुन थालेको गुनासो नसुनिएको पनि दिन नै छैन । दुव्यर्सनले मानव जीवनलाई तहसनहस बनाउँदैछ । खासगरी युवाहरू दुव्यर्सनको लतमा परेका कारण समस्या बढिरहेको छ । लागूऔषधको अवैध ओसारपसार र दुव्यर्सनले आज हाम्रो घर, परिवार, समाज र देशलाई नै नराम्रोसँग गाँजिरहेको छ । सामान्यतया १३ वर्षदेखि १९ वर्षसम्मका युवाहरूमा कुलतको चक्र बढिरहेको छ जसका कारण उनीहरूले आफ्नो जीवन कष्टकर बनाइरहेका छन भने समाजलाई पनि विकृत वनाउन सहयोग पुयाएका छन ।
कुनै व्यक्तिलाई सधैँभरि लागूऔषध सेवन गरिरहनुपर्ने अवस्थाको सिर्जना हुनु र सेवन गर्ने व्यक्तिको मानसिक र शारीरिक अवस्थामा परिवर्तन आउने कार्य नै दुव्यर्सन हो । तसर्थ लागूऔषध कसैले पनि प्रयोग नगरौँ । प्रयोग गर्ने गरेको भए आजकै दिनबाट बन्द गरौँ । यो अभियान प्रहरीले सुरु गरेको बर्षौ भैसक्यो तर लागूऔषधको उत्पादन, ओसार–पसार, भण्डारण, खरिद–बिक्री तथा सेवनको काम बढिरहेको छ । सवैलाई थाहा छ– लागूऔषध दुव्यर्सनका कारणले मानिसको अकालमा ज्यान जान सक्छ, परिवार तहस–नहस हुन सक्छ तर पनि मानिस यसको लतमा पर्दै गएको छ । आजको युवालाई यसबाट टाढै राख्न सके समुन्नत समाज निर्माणमा सहयोग पुग्न सक्छ । अहिले घर परिवारमा तनाव बढ्दै जाँदा मानिसले तनाव कम गर्न लागूऔषधको सहारा लिने गरेको देखिएको छ । यो गलत हो । साथीभाइको करकाप, पारिवारिक समस्या तथा पढाइमा असफलताका कारणबाट लागूऔषधको प्रयोग बढेको देखिएको छ । सामान्य व्यक्तिलाई भन्दा लागूऔषधको प्रयोग गर्ने व्यक्तिमा फोक्सोको क्यान्सर, स्नायु ग्रन्थीसम्बन्धी समस्या, मुटुसम्बन्धी रोग, कुपोषण, महिलालाई महिनावारीमा समस्या तथा विभिन्न श्वासप्रश्वास सम्बन्धी रोग लाग्ने सम्भावना बढी हुने भएकोले यसबाट टाढै बस्नु जरुरी छ ।
सामाजिक सञ्जालमा भेट हुने साथीभाईको लहैलहैमा लागेर युवाहरू कुलतमा फसेको समेत पाइएकोले यसबाट जोगिनु र सुरक्षित हुनु आवश्यक छ । सोसल साईटकै माध्यमबाट हैरानी दिने, अरूको गोपनीयता भङ्ग गरिदिने, सोसल साइट ह्याक गरिदिने लगायतका काम भैरहेका छन र यसमा दुव्र्यसनीमा संलग्नहरू बढी संलग्न हुने गरेको देखिएकोले यसतर्फ सतर्क हुन जरुरी छ । अर्कोतर्फ दुव्र्यसनकै कारण विभिन्न प्रकारका अनलाइन गेममा संलग्न भई आफू र आफन्तजनको समय बर्बाद गर्ने, धन सम्पत्तिको बर्बादी गर्ने जस्ता काम समेत भैरहेको देखिएका छन । बुटवल, भैरहवा लगायत अहिले ग्रामिण क्षेत्रमा समेत लागूपदार्थ दुव्यर्सनीको संख्या बढिरहेकोले प्रहरी प्रशासनले यसतर्फ ध्यान दिनु जरुरी छ । खुला सीमा कारण लागूऔषध नेपाल ल्याउन सहज भैरहेकोले सीमा क्षेत्रमा समेत निगरानी जरुरी छ । जसरी नङ र मासुको सम्बन्ध प्रगाढ छ, त्यसरी नै जनता र प्रहरीबीचको सम्बन्धलाई मजबुत बनाउँदै लागू पदार्थको दुव्यर्सन रोक्नेतर्फ सवैको सार्थक पहलको खाँचो छ ।