© २०२३
नवलपरासी- जिल्लाको सुस्ता गाउपालिको पहिलो पटक गाउपालिका भित्रका सामुदायिक बनहरुलाई बन संरक्षण मार्फत आयआर्जन वृद्धि गर्ने उदेश्यले क्षमता अभिवृद्धि गराएको छ । दुई दिने क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रमको आयोजना गरि गाउपालिका भित्रका सामुदायिक बनहरुले बन पैदावार आपुर्ति बाहेक बन देखाएर,घुमाएर आय आर्जन गर्ने कार्य प्रति प्रोत्साहित गरेको हो ।
परम्परागत रुपमा सामुदायिक बनका उपभोतmाहरुले घाँस,दाउरा र काठ आपुर्तिमा मात्र चित्त बुझाउदै आएको भए पनि अब ति बनमा पर्यापर्यटन,समाजिक र सांस्कृतिक गतिविधि वृद्धि गरि थप आर्यआर्जन गर्नका लागि क्षमता अभिवृद्धि गरिएको गाउपालिकाकी उपाध्यक्ष गिता चौधरीले बताईन् । सामुदायिक बन समुहका उपभोतmाहरु बन बचाउने र बन पैदावार आपुर्तिमा चित्र बुझाउदै आएका छन्,उनले भनिन्,तर अब सामुदायिक बन भित्र कसरी पर्यापर्यटनका लागि काम गर्न सकिन्छ । त्यसका लागि गाउपालिकाले के कस्तो सहयोग गर्न आवश्यक रहेको छ ? भन्दै क्षमता अभिवृद्धिका लागि दुई दिन तालिम,अन्तरक्रिया,कार्यशाला र बन सबडिभिजनका अधिकारी तथा गाउपालिकाका पदाधिकारी विच कार्यक्रम गरिएको थियो ।
क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रमले सामुदायिक बनका पदाधिकारीहरुलाई हौसला बढाएको सुस्ता गाउपालिका वार्ड नं.२ का वार्ड अध्यक्ष कृष्ण मुखियाले बताए । गाउपालिकाले पहिलो पटक यस्तो कार्यक्रमको आयोजना गर्यो,उनले भने,यसले बन समुहका पदाधिकारी उत्साही भएका छन् । काम गर्ने इच्छामा वृद्धि भएको छ । उनका अनुसार पदाधिकारीले बन हेरालु तथा गाउ टोलसम्म सामुदायिक बनका उपभोतmाहरुमा पनि जागरण ल्याउनका लागि यस्तो क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रम सञ्चालन गर्नका लागि समेत माग गरेका थिए । उनीको मागलाई अगामी गाउसभा मार्फत सम्बोधन हुने गाउपालिकाकी उपाध्यक्ष चौधरीले समेत आश्वस्त पारे पछि अगामी दिनमा वातावरणिय विकास र प्रवद्र्धनमा बन उपभोतmाहरु लाग्ने छन् ।
कार्यक्रम थोरै अवाधिको भए पनि बन उपभोतmाहरुलाई उत्साही बनाएको हुदा अगामी दिनमा गाउपालिकाले बन उपभोतmा समुहहरुलाई पनि गाउपालिका विकासका सहयात्री बनाएर लैजाने सोच गाउपालिकाले समेत बनाएको प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत बुद्ध प्रकाश पौडेलले बताए । विगत बर्ष देखी गाउपालिका भित्र सामुदायिक बनहरु पनि अ आफ्नो स्तरबाट काम गर्दै आएको भए पनि गाउपालिकाले समेटेको थिएन्,प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत पौडेलले भने,गत आर्थिक बर्षको कार्यक्रम बनाउन सामुदायिक बनहरुलाई पनि गाउपालिकाको विकासको मुल प्रवाहमा ल्याउने सोच बनाईयो,त्यसका लागि पहिलो चरणमा क्षमता अभिवृद्धि गर्ने कार्यक्रम राखिएको थियो । अहिले सोही कार्यक्रमले सामुदायिक बन समुह गाउपालिकासँग जोडिन पुगेका छन् । उनीहरुको भनाई र माग पनि जायज नै रहेको छ ।
अगामी दिनमा दैविप्रकोप शाखा हेर्दै आएका कर्मचारीकै जिम्मेवारी हुने गरि दैविप्रकोप,बन तथा वातावरण शाखाको रुपमा स्थापित गरि बन वातावरण कार्यक्रम पनि सञ्चालन गरिने उनको भनाई थियो । सामुदायिक बन दर्ता ब्यवस्थापनका कार्य प्रदेश र संघ सरकारको भए पनि स्थानिय सरकारले पनि त्यसमा हातेमालो गर्दै बन प्रवद्र्धन गर्दै स्थानियबासीलाई आयआर्जनका लागि बन भित्र पर्यापर्यटन क्षेत्रमा काम गर्नका लागि प्रोत्साहित गर्ने कार्य अव गाउपालिकाले गर्छ, उनले थपे , यसका लागि अब सम्बन्धित शाखाले अगामी आर्थिक बर्षको बजेट कार्यक्रम बनाउदा बजेट कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नेछ । गाउपालिका भित्र पाँच वटा सामुदायिक बन दर्ता र कार्ययोजना हस्तानान्तर भएका छन्,भने केही प्रस्तावित सामुदायिक बनहरु पनि रहेका छन् । उनीहरुको पनि क्षमता अभिवृद्धिका लागि काम गरेर दर्ता गराएर विधिसम्मत दर्ता गर्नका लागि प्रोत्साहित हुने उनको भनाई थियो ।
गाउपालिकाले सामुदायिक बन क्षेत्र भित्र नै पर्ने बौद्धतिर्थ स्थल सतपती रहेको घोषणा गरिसकेको छ । सतपती बनलाई मृगहरु संरक्षित क्षेत्र बनाई,अध्यात्मिक,पर्याटकिय क्षेत्रको रुपमा बनाउने लक्ष्य समेत लिएको छ । त्यसै गरि मदारबाबा पर्यटकिय क्षेत्रमा आउने लाखौ पर्यटकलाई पर्यापर्यटन तर्फ पनि आकर्षित हुने खालका कार्यक्रम बनाउन सामुदायिक बनलाई अभिप्रेरित गर्ने कार्य गर्दै आएको छ । त्यसै गरि चुरेको फेदमा रहेको सानो डाडालाईमा हिल रिसोर्ट सञ्चालनका लागि पनि सम्बन्धित सामुदायिक बन समुहलाई प्रोत्साहन गर्ने कार्य भई रहेको छ । नेपालको हरिद्धार भनेर चिनिने त्रिवेणी गजेन्द्र मोक्षधाम,गण्डक ब्यारेज तथा सिद्धार्थ गौतमले गृह त्याग गरि महाभिनिष्क्रमण लिई सन्यास धारण गरि बोधि यात्रा प्रस्थान गरेको नेपालको बोधगया भनेर चिनाउदै आएको अनोमा(ठाढी) घाटमा आउने पर्यटकका लागि बसोबास मिलाउनका लागि तिनै सामुदायिक बन समुहका उपभोतmाहरुलाई होमस्टे(घरबास) ब्यवस्थापनका लागि पनि गाउपालिकाले योजनाबद्ध तरिकाले काम अगाडी बढाएको छ ।