© २०२३
बुटवल, २६ कात्तिक ।
जेनजी आन्दोलनपछि गठन भएको नागरिक सरकारले आगामी छ महिनाभित्र निर्वाचन गराउने तयारीसँगै देशभरका निर्वाचन कार्यालय व्यस्त छन् ।
नेपाली नागरिकता प्राप्त १६ वर्ष पूरा गरेका सबैले अनलाइनमार्फत मतदाता नामावली दर्ता गर्न सक्ने व्यवस्था गरिएको छ, तर १८ वर्ष पुगेकाले मात्र मताधिकार प्रयोग गर्न पाउने छन् ।
आगामी फागुन २१ गते प्रतिनिधिसभा निर्वाचनको मिति घोषणा भएपछि देशभर मतदाता नामावली सङ्कलन तीव्र बनेको छ। निर्वाचन नजिकिँदै जाँदा राजनीतिक दलहरू, स्वतन्त्र युवा र जेनजी समूहका युवाहरू मतदाता नामावलीमा उत्साह पूर्वक नाम दर्ज गराइरहेका छन् ।

रुपन्देही जिल्लामा पनि मतदाता नामावली दर्ता गराउनेको भीड लागेको छ। नाम दर्ता गराउनेमध्ये अधिकांश युवापुस्ताहरू रहेका छन् ।
रुपन्देही निर्वाचन कार्यालय भैरहवामा बिहान ८ बजेदेखि नै युवाको भीड लाग्ने गरेको छ। त्यही भिडमा मतदाता नामावली दर्ता गरेकी स्मिना भारी भन्छिन्,“मताधिकार प्रयोग गर्ने अधिकारका लागी लागि बिहानैदेखि लाइनमा बसेँ ।”
उनी भन्छिन् अब हरेक निर्वाचनमा सक्षमलाई र हाम्रा भन्दा पनि राम्रालाई मतदान गर्ने हो हामी तीनदेखि चार घण्टासम्म पालो कुर्नुपरे पनि उत्साहित नै छौँ । उनले नयाँ पुस्तालाई पनि मतदाता नामावलीमा नाम दर्ता गर्न आग्रह समेत गरिन् ।
त्यसै गरी, रोल्पाका मनिष कँवर बुटवलबाट परीक्षा सकेर १० बजे मतदाता नामावलीका लागि भैरहवा निर्वाचन कार्यालय पुगे उनी फोटो खिचाउन र वायोमेट्रकै लागि त्यहाँ पुगेको बताउँछन् ।
“संविधानले दिएको अधिकार प्रयोग गर्नुपर्छ पुरानाको साथ र नयाँको काँधमा देशको भविष्य छ भन्दै हामी धेरै विद्यार्थी यहाँ आएका छौँ जो अहिले सम्म मतदान गर्नुभएको छैन । उनले भने विदेशमा रहेका नेपालीहरूले पनि मताधिकार प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था सरकार गर्नुपर्छ ।
देवदहका सुवास न्यौपाने बिहान ९ बजेदेखि लाइनमा बसेको बताउँछन् “ स्थानीय तहमै मतदाता नामावली दर्ता गर्ने सुविधा भएको भए हामीलाई यसरी घण्टौँ लाइन बस्नुपर्दैनथ्यो,” उनले भने । उनले भने अहिले म २८ वर्षको भए पहिलो पटक मतदाता परिचयपत्र बनाउन आएको छु यो मेरो भन्दा पनि देशको आवश्यकता हो ।
जिल्ला निर्वाचन अधिकृत कल्पना अर्यालका अनुसार रुपन्देहीमा मतदाता नामावली दर्ता अन्तिम चरणमा पुगेको छ अब वाकी ४ दिन मात्रै छ । “हामी जनताको सेवक हौँ । सेवाग्राही नसकुन्जेल राती सम्म भए पनि कार्यालयमा काम गरिरहेका छौँ,”उनले भनिन् ।

उनका अनुसार कात्तिक २५ गतेसम्म ६ हजार ६ सय ४४ जनाले नयाँ दर्ता गरेका छन्, जसमा करिब ८० प्रतिशत युवा छन् । “सुरुवाती दिनहरूमा दैनिक ३०–४० जना मात्रै आउँथे। अहिले अन्तिम चरणमा कार्यालय थेग्नै मुस्किल परेको छ,”अर्यालले बताइन् ।
अहिले कार्यालयमा अतिरिक्त दुई कर्मचारी थप गरी सेवा दिइरहेको जनाइएको छ। कार्तिक २४ गते मात्रै १५ सय जना नयाँ दर्ता भएका छन् यसरी अन्तिममा भिडभाड बढिरहेको छ ।
जिल्ला निर्वाचन कार्यालयका तथ्याङ्कअनुसार हाल रुपन्देहीमा ६ लाख ४३ हजार ८ सय ७४ मतदाता रहेका छन् । तीमध्ये ३ लाख १३ हजार ४ सय ५ पुरुष र ३ लाख ३० हजार ४ सय ६१ महिला मतदाता रहेका छन् ।
अर्यालका अनुसार बाहिरी जिल्लाका नागरिकले समेत रुपन्देहीबाट दर्ता गर्न पाउने व्यवस्थाले यहाँ भीड बढेको हो । “सबै दर्ता रुपन्देहीकै होइनन्, बाहिरी जिल्लाबाट पनि यहाँ आएर दर्ता गर्नेहरू धेरै छन्,” उनले भनिन् ।
मतदाता नामावली दर्ता र अद्यावधिक कार्य असोज १० गतेदेखि सुरु भएको हो र कात्तिक मसान्त अर्थात् कार्तिक ३० सम्म जारी रहनेछ । रुपन्देहीमा मतदाता नामावली दर्ताले युवामा जागरण ल्याएको छ ।
लामो लाइन, समय र धैर्यतालाई जित्दै युवाहरूले आफ्नो मताधिकारको मूल्य बुझ्न थालेका छन् । जेनजी आन्दोलनपछिको राजनीतिक सङ्क्रमणमा यो उत्साहले आगामी निर्वाचनमा नयाँ पुस्ताको सहभागिता र निर्णायक प्रभाव देखाउने सङ्केत गरेको छ ।