खोज

भैरहवा, २४ असार । 

सडकमा गुड्ने ओभर लोड गरिएका मालवाहक ट्रकहरूका कारण हुने सवारी दुर्घटना र सडकको दुर्दशालाई मध्यनजर गर्दै रुपन्देहीमा विशेष अभियान थालिएको छ । अभियान अन्तर्गत क्षमताभन्दा बढी भार बोकेका ट्रकहरूलाई धमाधम नियन्त्रणमा लिई जरिवाना तिराउने र आवश्यक कारबाही गर्ने कार्य भइरहेको रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारीको भनाइ छ ।

पछिल्लो समयमा ओभर लोडका कारण बाटो मात्र नभई पुलहरू पनि बिग्रिँदै गएकोले रुपन्देही हुँदै देशका अन्य भागमा जाने मालवाहक ट्रकहरूलाई भन्सार विन्दुमै भार मिलान गरी लैजानुपर्ने बाध्यात्मक व्यवस्था गरिएको छ । रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी वासुदेव घिमिरेका अनुसार जेठ ६ गते निर्णय नै गरेर भन्सार विन्दुमै भार मिलानको व्यवस्था गरिएको थियो । “२०७४ सालमा स्थानीय औद्योगिक कोरिडोरमा कच्चा पदार्थ बोकेका ट्रकहरूलाई नरोक्ने निर्णय भएको थियो, तत्कालको लागि त्यो व्यवस्था यथावत् राखी जिल्ला बाहिर जाने ओभर लोड मालवाहक ट्रकलाई कारबाही गर्ने निर्णय गरेका थियौँ ।”

प्रजिअ घिमिरेले भने “यसरी जिल्ला बाहिर जाने ट्रकहरू ओभर लोड भए तत्कालको लागि १० हजार जरिवाना काटेर जान दिइए पनि अहिले पल्टी नै गर्नुपर्ने बाध्यात्मक अवस्था बनाएका छौँ ।” उनले ग्यासका बुलेट, टुक्राउन नमिल्ने बस्तु, सिमेन्टको लागि प्रयोग हुने कच्चा पदार्थ लगायत पल्टी गर्न नमिल्ने बस्तुहरू बोकेका ट्रकलाई मात्र यातायात व्यवस्था कार्यालय बाट जरिवाना तिराएर जाने व्यवस्था मिलाएको उनले बताए । जेठमा यो अभियान चाले यता करिब ४ सय ट्रकलाई कारबाही गरी ४० लाख बढी राजस्व आम्दानी गरिएको उनको भनाइ छ ।

“क्षमताभन्दा बढी भार बोक्दा सवारीको सन्तुलन बिग्रने, ब्रेक फेल हुने र नियन्त्रण गुमाउने सम्भावना अधिक हुन्छ । यसका कारण मानवीय क्षति र भौतिक क्षतिको मात्रा पनि बढेको छ ।” उनले भने “पछिल्लो समय नेपालकै पुलहरूमा क्षति पुगेको पर्याप्त उदाहरणहरू छन् । अहिलेको यो अभियानले दुर्घटना न्यूनीकरण मात्र नभई नेपालीहरूलाई रोजगारीको अवसर सिर्जना गर्नेछ ।”

प्रजिअ घिमिरेले गृह मन्त्रालयको आदेश अनुसार यो नियम कार्यान्वयन गर्न जोड दिइएको बताए । उनले यो रुपन्देहीमा मात्र नभई अन्य जिल्लाहरूमा पनि कार्यान्वयनको चरणमा रहेकोले ओभर लोड नियन्त्रणमा सबैको सकारात्मक सहकार्य आवश्यक रहेको बताए ।  ट्राफिक प्रहरीले विभिन्न चेकपोइन्टहरूमा सवारीसाधनको भार क्षमता जाँच गरी कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाएको छ । ओभर लोड पाइएका ट्रकहरूलाई तत्काल रोकी जरिवाना तिराउने, बढी भएको भार घटाउन लगाउने र केही अवस्थामा नियन्त्रणमा लिने कार्य पनि भइरहेको छ ।

ट्राफिक प्रहरीले वैशाख यता ओभर लोड गरिएका ३ हजार ३ सय ३७ वटा सवारी साधनबाट ७२ लाख ७४ हजार जरिवाना असुल गरेको जनाएको छ । भारतबाट नेपाल प्रवेश गरेका ओभर लोड गरेका मालवाहक सवारी साधनका कारण नेपालका सडक संरचनाहरू बिग्रिँदै गएको कारण रुपन्देही प्रशासन भारतीय ट्रकको भार मिलानको लागि कडा बनेको छ ।

भारतीय गाडीलाई ओभर लोड छुट दिँदा नेपालमा दुर्घटना बढेको, दुर्घटना गराएर भारतीय ट्रक चालकहरू भाग्ने गरेको तथा सडक, पुल पुलेसाहरू भत्किने समस्या बढ्दै गएपछि ट्रक व्यवसायीहरूले ओभर लोडको दोहोरो मापदण्ड हटाउँदै नियन्त्रण गर्न माग राख्दै आएका थिए । जिल्ला प्रशासन कार्यालयले भार मिलान सम्बन्धी निर्णय कार्यान्वयन गरेको कारण नेपाली ट्रक व्यवसायीहरूले रोजगार पाएको पश्चिमाञ्चल यातायात व्यवसायी समितिका अध्यक्ष टिकाराम गौतमले बताए । गौतमले भएकै कानुन कार्यान्वयन नभइरहेको अवस्थामा जिल्ला प्रशासन कार्यालयको अगुवाइमा भार मिलानको निर्णय स्वागत योग्य रहेको बताए । उनले यो निर्णयले नेपाली ढुवानी व्यवसायीहरूलाई स्वरोजगार बनाउनुको साथै नेपालका सडक संरचना जोगाउनमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताए ।

“हाम्रो लामो समय देखिको आन्दोलन र माग बल्ल सम्बोधन भएको छ ।” गौतमले भने “निर्णयहरू यस अघि पनि भएका हुन् तर कार्यान्वयनमा आएनन्, अहिले गरेको निर्णय कार्यान्वयन हुनेछ भन्नेमा हामी आशावादी छौँ ।” सडक सुरक्षा र पूर्वाधारको संरक्षणका लागि ओभर लोड नियन्त्रण अपरिहार्य छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालयको यो अभियानले सडकमा अनुशासन कायम गर्न र दुर्घटना न्यूनीकरण गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको छ । यसका साथै, सम्बन्धित निकायले सडकको क्षमता र मापदण्डबारे स्पष्ट जानकारी गराई सोहीअनुरूपको ढुवानी प्रणाली विकास गर्नु आवश्यक देखिन्छ ।