खोज

बुटवल, जेठ- किसानले अहिले धानको बिऊ उमारीरहेका छन् । असारको पहिलो सातादेखि खेतखेतमा रोपाई शुरु हुन्छ । तर किसानमा यो पटक पनि मल नपाइने हो कि भन्ने चिन्ता छ ।
धान रोप्दा डिएपी मल राख्ने गरिएपनि धान जागेको २०–२२ दिनमा टपड्रेसको रुपमा मल राख्ने गरिन्छ । तर त्यो धान रोप्दा सरकारी अनुदानको मल समयमा किसानले मल पाउदैनन । मल पाए पनि तस्करीको मल किनेर हाल्नुपर्ने बाध्यता छ ।
तस्करले बढी मुल्यमा मल बिक्रि गर्नका लागि अहिले भन्सार नाका छलेर मल तस्करी गरिरहेको स्रोतको भनाइ छ । केही दिन अघि पनि बुटवलमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयको अनुगमनमा अवैध मल फेलापरेको थियो । अहिले ती मल सम्बन्धीत व्यक्ति वा सप्लायर्सलाई फिर्ता गरेको भन्दै उक्त मल रातारात गायब पारेका छन् ।
यतिमात्रै होईन भैरहवा नाकाबाट भित्रीएको अबैध मल पहाडी जिल्ला पाल्पासम्म पुगेको पाइएको छ । यसरी मलको अवैध कारोबार भएको जानकारी पाएसंगै नेपाल प्रहरीले विभिन्न नाकाबाट भित्रीएको अवैध मल नियन्त्रणमा लिइ कानूनी कारवाही अगाडी बढाएको बताएको छ । प्रहरीले अहिले नवलपरासी, रुपन्देही, कपिलबस्तुका बिभीन्न नाका प्रयोग गरेर तस्करहरुले ठुलोे मात्रामा मलको तस्करी गरीरहेको पाएपछि खोजवीन कार्य अगाडी बढाएको हो ।
तस्करी भएर नेपाल भित्रीएका केही युरीया मल बुटबलमा समेत फेला परेको थियो । बुटबलमा रहेको ढकाल एग्रो भेटमा भारतको ट्याग लगाएको ४९ बोरा मल बरामद गरेका थियो । जिल्लाको अनुगमन समितीले फेला पारेको भएपनी रातारात मल गायबगराएर सञ्चालकलाई उन्मुक्ती दिन खोजेकोपछि प्रशासनप्रति नै शंकाको घेरामा परेको छ ।

नवलपरासी बुटवल हँुदै पाल्पा पुगेको एक हजार बढी मलका बोला पाल्पा प्रहरीले फेला पारेको हो पाल्पाको हुगीमा मल भरीएको ट्रक चेकजाँच गर्दा बिल नभएपछी मलचोरी तस्करीको भएको खुलेको हो ।
तस्करीभएर आएको मलको गाडी नवलपरासी बुटवलहँुदै पाल्पा पुगेको समेत भेटीएकोे छ । नवलपरासी रुपन्देहीका मुख्य राजमार्गका प्रहरी चौकीहरुमा चेकजाँच गराउँदै पाल्पाको दुर्गम गाउँमा पुग्दा अबैध मल फेर्ला पर्नुले मुख्यराजमार्गमा रहेका प्रहरी चौकी पोष्टहरुका प्रहरी कर्मचारीहरुकै मिलेमतो भएको आशंका छ ।
नवलपरासी, रुपन्देही पाल्पामा गरीमुख्य राजमार्गमा रहेका आधा दर्जन बढी प्रहरी चेक पोष्ट, चौकी रहेपनि अबैध मल भरीएको ट्रकबारे प्रहरीले सुईको समेत पाउन नसक्नु आश्चर्यको विषय बनेको छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाका प्रमुख प्रहरी उपरिक्षक हेरब शर्माले पाल्पाको रामपुर र हुँगीमा गरी १ हजार २१ बोरा अबैध मल बरामद गरी राजस्व अनुसधान कार्यालय बुटवललाई कारवाहीका लागि बुझाएको बताउँछन् । अबैध भएकाले कसरी मल पाल्पा सम्म पुग्यो भन्ने विषयमा थप अनुसन्धान भैरहेको प्रहहरी उपरिक्षक शर्माको भनाई छ ।

तस्करहरुले नेपालमा मलको माग धेरै भएकाले नाकामा खटीने नेपाल प्रहरी ससत्र प्रहरी जिल्लाबाट खटीने सादापोशाकमा प्रहरीहरुलाई आर्थीक प्रलोभनमा पारेर उनीहरुकै मिलेमतोमा तस्करी सम्भव रहेको जानाकारहरु बताउँछन ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुपन्देहीका सुचना अधिकारी प्रहरी नायब उपरीक्षक श्यामु अर्यालले मुख्य राजमार्गमा रहेकका प्रहरीहरुले गाडी चेकजाँच गर्नेेगरेको भन्दै तस्करहरुले एक–एक बोरा जम्मा गरेर लगेको हुन सक्ने बताए ।

रुपन्देही प्रहरीले केही दि पहिला लुम्बिनी क्षेत्रबाट ३ सय ४० बोरा युरीया मल नियत्रणमा लिएको थियो बुधबार धकधई क्षेत्रबाट प्रहरीले थप ४१ बोरा मल बरामद गरेको गरेको छ ।
प्रहरी भन्सार चोरी तस्करी रोक्न लागीपरेको बताएबाट तराईका बिभीन्न नाका प्रयोग गरेर सिमामा खटिने सुरक्षाकर्मीहरुलाई मिलाउँदै तस्करी गनेै गरेको पाइएको हो ।
नेपालमा सरकारले सहज रुपमा अनुदानको मल उपलब्ध गराउन नसक्दा नेपाली किसानहरुले अवैध रुपमा यसरी तस्करी मार्फत आएको मल चर्को मुल्यमा खरिद गरी खेतबारीमा उपयोग गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको छ ।