खोज

बुटवल, – हरेक बालबालिकालाई शारीरिक ब्यायाम जरुरी छ । अझ त्यसमा पनि मार्शल आर्ट महत्वपूर्ण मानिन्छ । सेतो डे«समा बेल्टमा सजिएको खेलाडीप्रति आर्कषक हुन्छ । अन्तराष्ट्रिय खेल मंचमा मार्शल आर्टमा नेपाली खेलाडीहरुको गर्विलो ईतिहास छ । आत्मरक्षासंगै ब्यवसायिक खेलमा आवद्ध हुने राम्रो अवसरकै कारण यो खेललाई उत्कृष्टमा दर्जामा हेरिन्छ । मार्शल आर्टभित्र पनि तेक्वान्दो विधा सर्वाधिक रुचाईने गर्छ ।

रुपन्देहीबाट शुरु गरेका धेरै खेलाडीहरु अन्तराष्ट्रियस्तरसम्म आफनो पहिचान बनाएको ईतिहास छ । यही खेललाई पछिल्लो समय उकास्न लागेका छन, तेक्वान्दो गुरु राजकुमार पाण्डे । उमेरले ५३ वर्षिय उनि ब्ल्याक बेल्ट पाचौ डन धारी हुन । लामोसमयदेखी बुटवलमा भोलियन्टर प्रशिक्षक तथा खेलाडीका रुपमा रहेका छन । विहान ५ बजेबाट उनको दिनचर्या शुरु हुन्छ । रुपन्देहीका नीजि तथा सामुदायिक विद्यालयहरुमा उनि खेल सिकाउछन । आरके तेक्वान्दो एकेडेमीमार्फत खेल विकासमा उनि लागेका छन । नया शैक्षिक सत्रबाट विद्यालयस्तरमा रहेका पाच वर्ष माथिका बालबालिकाहरुलाइ खेलमा आवद्ध गराउन ‘फ्रि तेक्वान्दो’ अभियान थाल्दैछन । खेलाडी उत्पादन गर्ने थलो विद्यालय भएकाले प्राथमिकता दिएको उनले बताए ।

खेल खेल्न इच्छुकलाई निशुल्क प्रशिक्षण दिने उनले बताए । खेल खेल्नै धेरै चाहना हुदाहुदै पनि घरायसी आर्थिक अवस्थाका कारण समस्यामा रहेका बालबालिकाहरुलाई खेलमा ल्याउन निशुल्क तेक्वान्दो प्रशिक्षण थालेका उनि बताउछन । विद्यार्थीलाई मासिक शुल्क नलाग्ने र ड्रेसमा ५० प्रतिशत छुट दिईने उनले बताए । ‘म आफै पनि शुरुवातमा धेरै दुख गरेर खेलमा लागे ।’–उनले स्मरण गरे । बालबालिकालाई सानैबाट खेलमा आवद्ध गराउदा उनिहरुमा बौद्धिक र शारीरिक विकासमा सकारात्मक प्रभाव पर्छ । जुनियर लेभलमा सिकाएका खेलाडीहरु छिटो सिक्ने र भोलीका लागि अन्तराष्ट्रिय मंचमा खेल्न सक्ने विज्ञहरु बताउछन । ग्रास रुटमा मार्शल आर्ट खेल विकासमा फ्रि तेक्वान्दो अभियान महत्वपूर्ण हुने देखिन्छ । धेरै खेलाडीहरुलाई आर्थिक सहयोग गरेर खेल सिकाईरहेको उनि बताउछन । ‘आत्मरक्षासंगै युवाहरुलाई कुलतबाट बचाउने मेरो अभियान हो ।’–उनले भने । खेलमा आवद्ध भएपछि बच्चाहरु अन्त ध्यान दिदैनन र आफनो काममा एकाग्रता दिने उनको तर्कछ ।
विद्यालयस्तरमा खेलकुदलाई अनिवार्य बनाएर अघि बढ्न सकेमा खेलाडी उत्पादनमा धेरै मद्यत मिल्ने उनि बताउछन । सरकारबाट खेल र खेलाडीको विकासमा आवश्यक लगानी नहुदा पछि परेको उनको दुखेसो छ । नीजि तथा सामुदायिक विद्यालयहरुमा तेक्वान्दो सिकाउदै आएको उनि अब भने हरेक बालबालिकामा पुग्ने लक्ष्यसहित बुटवलमा निशुल्क तेक्वान्दो प्रशिक्षण अभियानमा छन । रुपन्देहीका सामुदायिक विद्यालयमा पहिलो चरणमा निशुल्क तेक्वान्दो प्रशिक्षण चलाउदैछन । ‘यसको लागि विद्यालयहरुमा पत्राचार सके ।’–उनले भने । यो अभियानमा आफुले सिकाएका खेलाडीहरुलाई विद्यालयमा प्रशिक्षणमा लगाउने उनको योजना छ । उनका रुपन्देहीमा ३० जना ब्ल्याक बेल्टधारी चेलाहरु छन । जसमा खेल सिकाउन सक्छन ।

रुपन्देहीका अधिकाशमा मार्शल आर्टका खेल सिकाईने भएपनि अफिसियल बुझेर खेलाईएको छैन । यसकारण पनि आधिकारिक रुपमा बुझेर विद्यालयमा खेल भित्राउनुपर्ने उनको सुझाव छ । विद्यालयमा भोलियन्टर प्रशिक्षक राखेर प्रशिक्षण गराउन सके सहि र सटिक ज्ञान मिल्ने उनी बताउछन । उनको आरके एकेडेमीबाट दर्जनौ खेलाडीहरु राष्ट्रिय र अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगितामा भाग लिएर सफलता पाएका छन । बिसं २०४९ सालदेखि तेक्वान्दो खेल शुरु गरेको उनि भारत, जापान, थाईलैण्ड, दुबईमा खेलमा सहभागी भएका छन । थाईलैण्डमा भएको आठौ तिराक तेक्वान्दो प्रतियोगितामा तृतिय स्थान हासिल गरेका थिए । मार्शल आर्टमा रुपन्देहीले बनाएको पहिचानलाई उनि फर्काउन चाहन्छन । उनि यसअघि पनि छात्राहरुलाई निशुल्क आत्मरक्षाका तालिमहरु दिएका छन । ‘तेक्वान्दो खेलको म्याट र खेल पुर्वाधारको ठुलो समस्या छ ।’–उनले भने ।
सरकारबाट आवश्यक सहयोग मिले उनि आफनो अभियान नमुना हुनेमा आशावादी छन । उनलाई आफनै बुटवल उपमहानगरपालिका वडा नं ३ को वडा कार्यालय र वडाका जनप्रतिनिधिले वार्षिक खेल गतिविधि गर्न सहयोग गर्दै आएका छन । तेक्वान्दो खेल सिकाउन चेस्ट प्याड, हेल्मेट, लेगगार्ड, हेण्ड ग्लब्स, कोन लगायत विभिन्न खेलकुद सामग्री उनलाई वार्षिक रुपमा स्थानिय सरकारबाट प्राप्त भएको छ । उनि तीन तहकै सरकारमा सहयोगमा गुहार लगाएका छन । पछिल्लोसमय प्रदेश खेलकुद परिषद लुम्बिनीबाट खेल सामग्रीहरु सहयोग गर्ने आवश्वासन पाएको उनि बताउछन ।