खोज

बुटवल,  फागुन – कुनै समय मध्यनेपालको ठूलो चलायमान बजारका रूपमा नाम राख्न सफल बुटबल बजार बिस्तारै सुनसान हँुदै गएको छ । कोरोना महामारीका कारण थला परेको बुटबल बजार क्षेत्र पछिल्लो समय आर्थिक संकटका कारण सुनसान बन्दै गएको छ । पाल्पा, गुल्मी, स्याङ्जा, अघाँखाचीका गाउँ गाउँसम्म बुटवलले खाद्यान्न तथा लत्ता कपडा ब्यापार गर्दै आएको थियो । पहाडका गाउँगाउँबाट सामान ल्याउन आउने मुख्य बुटवल बजार हो । तर पछिल्लो केही महिनादेखि बुटवल सबै कुराले पिल्सिएको छ ।
संघीयतासँगै स्थानीय सरकारको केन्द्र सर्नु, आर्थिक मन्दीको प्रभाव थपिनु र प्रदेशको राजधानी सर्नु जस्ता कारणले बुटवल पुनः सुनसान हुन थालेको स्थानीयको बुझाइ र भनाइ छ ।
कुनैबेला बुटवलका ब्यबसायीलाई भ्याई नभ्याई हुने ब्यापार आजभोलि बिहानको बोहनी हुन समेत नसकेको ब्यबसायी गुनासो गर्छन । बिहानै मिरमीरे सँगै बुटवलका हरेक पसल खुल्ने गर्दथे । सामान किनमेल गर्नेको बिहानै बाट भिडभाड हुने बजार आजभोलि सुनसान हँुदै गएको ब्यापारीहरू बताउँछन ।

बैंकको ब्याजको उतारचडाव आर्थीक अभाब घरभाडा महँगो हुदा धेरै पसलहरू बन्द हँुदै गएका छन् । बुटवल बजार आसपास सुनसान हुनुको मुख्य कारण बुटवलमा रहेको लुम्बिनी प्रदेशको राजधानी अन्यन्त्र लैजानु नै मुख्य रहेको बताउँछन । उद्योग बाणिज्य संघ बुटवलका अध्यक्ष उज्ज्वल कसजु भन्छन राजधानीकै कारण २० देखि २५ हजार मानिस बुटवल छोडेर जानुपर्ने भयो भने बिश्वब्यापी आर्थिक मन्दी बैंकको ब्याज बढ्नु देशभित्र लगानी गर्ने वातावरण नहँुदाको कारण यो समस्या देखापरेको उनी बताउँछन ।

खुल्ला सिमानाका कारण चोरी तस्करी बढ्दो छ । राज्यले रोकथाम गर्न सकेको छैन । जस्का कारण सिमावर्ती भारतिय बजार गुल्जार हँुदा वारी नेपाली बजारहरू सुनसान हुँदै गएको अध्यक्ष कसजुको भनाई छ । बुटबललाई पुरानै लयमा फर्काउन सबै पक्ष लाग्नुको बिकल्प नभएको उनको भनाइ छ । बिहानै खोलेर के गर्नु ब्यापार शून्य छ ब्यबसायीहरू गुनासो गर्छन ।बिहानै देखि चहलपहल हुने बुटवलको मुख्य बजार अमरपथ लाईन, राममन्दीर लाईन, संगम पथ दुर्गामन्दीर लाईन बिकास पथ हाट बजार क्षेत्र मुख्य बजार क्षेत्र हुन तर यहाँ सटर भाडामा लिएर ब्यापार गर्नेहरूले भन्छन आर्थिक मन्दी भएकै होर ब्यापार सुन्य जस्तै छ कसरी चल्ने हो । देशमा आर्थीक मन्दी लागेका बेला घरबेटीहरूले भाडामा बस्नेहरूको दुःख नबुझीदिँदा थप मारमा परेको ब्यबसायीहरू गुनासो गर्छन ।

घरबेटीले महिना मर्दाकै दिन भाडा माग्छन दुकानमा ब्यापार छैन कसरी चल्ने हो । ब्यापारीहरूले घरको भाडा बुझाउन नसकेर धेरै पसलहरू बन्द हुँदै गएका छन । अहीले बुटवलका मुख्य बजारका धेरै सटरहरू बन्द छन ति सबै पसल बन्द हुनुको कारण भाडा बुझाउन नसक्नु र ब्यापार नहुनु मुख्य कारण भएको उनीहरुको भनाई छ । यता नेपाल घरबहाल सरोकार संघ रूपन्देहीका अध्यक्ष राजु लिगलले बजार क्षेत्रको अवस्था दयनिय रहेको बताए । सटर भाडामा लिएर ब्यापार गर्ने ब्यबसायीहरू भाडा महँगो भयो मिलाउन भन्नु परो ब्यापार छैन कसरी भाडा तिर्ने भन्छन् ।

यता घरबेटीहरूले लामो समयदेखि घरभाडा पाईएन घर पनी खाली गराईदिनु परो भाडा पनी असुल उपर गराईदिनु परो भनेर निबेदन दिनेहरूको संख्या बढ्दै गएको बताए । अध्यक्ष लिगलले भने बजारमा धेरै समस्या देखिएका छन । वडा अध्यक्षहरू बिभीन्न ब्यबसायी सँघ संस्थाहरू बसेर यसको बारेका छलफल गरेर बुटवललाई चलायमान बनाउन लाग्नुपर्ने बताए लामो समय देखि ब्यबसायी गर्दै आएका ब्यापारीहरू ब्यापारको मन्दीका कारण घर भाडा तिर्न नसकेर घर सटर खाली गर्दै हिँडन थालेका छन । अस्पताल लाईनदेखि बिटीआई चोक सम्मका सटर खालि देखिने गरेका छन् ।