© २०२३
दाङ,३१ बैशाख ।
दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका –१५ का चन्द्रलाल चौधरीले तीन भैसी,एक गाई र ६ वटा बाख्रा पालेका छन् । उनले तरकारी खेती पनि गरेका छन् ।
९ वर्ष मलेसिया बसेर फर्किएका चौधरीले घरपरिवारसंग बसेर स्वदेशमै केही गर्नुपर्छ भन्ने सोचाइ आएर पशुपालन र तरकारी खेती सुरु गरेको बताए । गाईभैसीको दुध बिक्री गर्दा गाउँमा बिक्री हुने दरमै बिक्री गर्ने गरेको तर तरकारीको भने व्यापारीले मूल्य निर्धारण गर्ने गरेको बताए ।
दैनिक ४० लिटर दुध बिक्री गर्ने गरेको छु, उनले भने, ६ जनाको परिवार छ सबै खर्च कृषि पेसाबाट भएको आम्दानीबाट चलेको छ । जुनसुकै काम गर्दा योजना बनाएर गर्नुपर्ने, बजारको मूल्य समय समयमा बुझ्नु पर्ने ज्ञान उनलाई आएको छ । मुक्त कमलरी बिकास मञ्चले सञ्चालन गरेको मुक्त कमलरी सशक्तिकरण परियोजना अन्तर्गत आफ्नो व्यावसाय शुरु तथा सुधार सम्वन्धि पाँच दिने तालिम लिएपछि चौधरीले व्यावसाय गर्ने सीप विकास भएको बताए ।
तुलसीपुर उपमहानगरपालिका– १५ का जोखनी चौधरी गाउँमा गठन भएको हरियाली महिला कृषक समूहको सदस्य हुन् । उनले चार कठ्ठा जमिनमा तरकारी खेती गरेकी छन् । तरकारी बिक्री गर्न तुलसीपुर वजार आउने र ग्रहाकले भनेको मूल्यमा तरकारी बिक्री गर्ने गरेको उनले बताइन् । मुक्त कमलरी सशक्तिकरण परियोजना अन्तर्गत आफ्नो व्यावसाय शुरु तथा सुधार सम्वन्धि तालिम लिएपछि व्यवसायलाई व्यवस्थित गर्न सकिन्छ भन्ने बारेमा जानकारी लिएको उनको भनाइ छ ।
लमही नगरपालिका –३ वनगाँउका रिता चौधरी लालिगुँरास महिला पशुपालन सशक्तिकरण समुहको सचिव हुन् । उनले आठ कठ्ठा जमिनमा बोडि, भिन्डी, करेला र सिमि खेती गरेकी छिन् । तालिमपछि उनले पानीको अवस्था हेरेर खेती गर्नुका साथै तरकारी बिक्री, पैसाको हिसाब, आम्दानी अनुसारको वचत गरेर मात्रै खर्च गर्ने कुरा सिकेको बताइन् ।
समुहका अध्यक्ष माया चौधरीले भनिन् ‘प्रत्येक महिना दोस्रो सोमबार बैठक बस्ने र ५० रुपैया बचत गर्ने गरेका छौ ।’ ‘गाउँमा समूह नहुँदा दिनभरी घरमै बस्थ्यौ पैसा बचत गर्ने र आम्दानी गर्ने बारेमा केही जानकारी थिएन । समुहमा आबद्ध भएपछि पैसा बचत गर्न र आम्दानी गर्न जानेका छौ,’उनले भनिन् । गाउँका प्रत्येक टोलमा समूह छन् । गाँउमा कृषक समूह, मौरीपालन समूह, पशुपालन समूह र किराना पसल समूह खोलिएकाछन् ती सबै समूहमा महिला र पुरुष पनि सदस्य छन् ।
घोराही उपमहानगरपालिका उद्योग व्यावसाय प्रवद्धन शाखा उद्यम बिकास सहजकर्ता चन्द्रबुढा मगरले तालिमले सीप दिने र सीपले आत्मनिर्भर बनाउने बताए । सबैले आफ्नो व्यवसायमा हुने घाटा नाफाको हिसाव गरेर व्यवसाय बढाएर स्वदेश मै आत्मनिर्भर बन्नु सुझाव दिए । महिलाहरु आम्दानीमा जोडिएपछि घरपरिवारमा पनि सौहार्दपूर्ण वातावारण भएको उनले बताए ।
कमलरी सशक्तीकरण परियोजनाले परियोजना लागु भएको घोराहीमा २० वटा समूह, लमहीमा १० वटा समुह र तुलसीपुरमा १० वटा समुह गरी ४० समुहमार्फत कार्यक्रम गर्दै आएको छ । २०२१ देखि लागू भएको उक्त परियोजनाबाट हालसम्म १२ सय बढी लाभान्वित भएका मुक्त कमलरी विकास मञ्चले जनाएको छ ।
मुक्त कमली विकास मञ्चले परियोजनामार्फत मुक्त कमलरी, सिमान्तकृत, जनजाति, हिंसा पीडित, एकल महिलाहरुको उत्थानका लागि आयआर्जनमा आधारित कार्यक्रम गर्दै आएको छ ।