© २०२३
बर्दिया, १५ चैत ।
हरेक बर्ष बर्दियामा क्यान्सरका बिरामीहरूको संख्या बढ्दै गएको छ । प्रत्येक बर्ष स्थानीय तहबाट क्यान्सर रोग उपचारका बिरामीको संख्या बढ्दै गएको हो । क्यान्सर रोग प्रमुख स्वास्थ्य समस्याको रूपमा भैसकेको छ ।
यो रोग बंशाणुगत गुण, चुरोट, रक्सी सुर्ती जन्य पदार्थ भाइरल संक्रमण, विषादीयुक्त खाना लगायतका कारणले क्यान्सर रोग लाग्ने गरेको हुन्छ । स्थानीय तहको तीन बर्षको तथ्यांक अनुसार स्वास्थ्य उपचारका लागि संघीय सरकारले दिने एक लाख रूपैँयाको सहयोग लिनका लागि सिफारीस लिनेहरूको संख्या बढ्दै गएको छ । आर्थिक बर्ष २०७८ /०७९ मा दुई सय चौविस सिफारिस लिएका थिए । त्यसैगरी २०७९/०८० मा दुई सय चौरनवे जनाले र गत आर्थिक बर्ष २०८०/०८१ मा तीन सय एक्सठ्ठी जनाले सिफारिस लिएको स्वास्थ्य कार्यालय बर्दियाको तथ्यांक छ ।
बर्दियामा एक सय चौबिस एग्रोभेट रहेका छन् । बर्दियामा रहेको सबै एग्रोभेटबाट विषादी बिक्रीवितरण हुने गरेको एककिृत कृषि तथा पशुपंक्षी विकास कार्यालयका प्रमुख सागर ढकालले बताए । विषादी प्रयोगले वातावरण प्रदुषण हुनको साथै मानव शरीरमा समेत असर गरिरहेको हुन्छ । पछल्लिो समयमा किसानहरूले व्यवासयीक कृषि खेतीगर्न थालेपछि बिषादीको प्रयोग निकै बढेको प्रमुख ढकालले बताए । नेपाल भारत खुल्ला सिमाना नजिकै भएको कारणले लुकिछिपी भारतबाट विषादी ल्याएर बढी प्रयोग भैरहेको हुन्छ जसको कुनै तथ्यांक नै नरहेको बताए ।
विषादीयुक्त तरकारी, फलफूलको प्रयोगले क्यान्सरको जोखिम बढाउने क्यान्सर रोग विशेषज्ञ डाक्टर मुकेश यादबले बताए । उनले भने मल र विषादीले शरीरमा नकारात्मक असर पु¥याउनुको साथै क्यान्सरको जोखिम बढ्ने बताए । डाक्टर यादबले भने विषादीले खेतबारीमा लाग्ने किरालाई मार्ने काम मात्र नगरेर बोटविरुवामा लाग्ने फललाई समेत विषादीयुक्त बनाएको हुन्छ । विषादी प्रयोग गर्दा राम्रो सावधानी अपनाएर प्रयोग गर्ने र प्रयोग गरी सकेपछि सावुन पानीले मिचिमिचि हात धुनु पर्ने हुन्छ ।
बर्दियाका क्यान्स पिडितहरूमध्ये किसानहरू बढी रहेका छन् । एकीकृत कृषि तथा पशुपंक्षी विकास कार्यालयका अनुसार प्रत्यक्ष रूपमा विषादी प्रयोग गर्ने किसानहरूमा बढी क्यान्सर देखिएको छ । खेतबारीमा काम गर्दा सावधानी नअपनाउनाले पनि कृषकहरू बढी जोखिम रहेको पाईन्छ । किसानहरूले विषादीको प्रयोग गर्दा सुरक्षा नअपनाएको कारणले किसानहरूलाई क्यान्सर भएको देखिन्छ । विषादी प्रयोग गर्दा कति दिनमा खाना मिल्लने एग्रोभेटबाटै सल्लाह लिएर खाने गर्नुपर्ने हुन्छ तर किसानहरूले विषादी प्रयोगको केहीदिनमै खाने र बिक्री गर्न लैजाने भएकोले क्यान्सरको विरामी बढेको देखिन्छ ।