खोज

दाङ, ८ चैत ।

ग्रामीण क्षेत्रका महिला कामकाजमा व्यस्त रहने भएकाले घोराही उपमहानगरपालिकाले निशुल्क स्वास्थ्य शिविरको आयोजना गर्दै आएको छ । स्वास्थ्यप्रति सजग देखिएकाले स्थानीय सरकारको निर्धारित कार्यक्रम बमोजिम शिविरको आयोजना गरिएको जनाएको छ । दाङको घोराही उपमहानगरपालिका १ मा स्वास्थ्य शिविरमा सोही ठाउँ निवासी ४९ वर्षकी एक जना महिला आइन् । उनलाई तल्लो पेट दुख्ने र गर्हौ काम गर्न समस्या हुने गरेको थियो । घर नजिकैको स्वास्थ्य शिविरमा परिक्षण गर्दा उनको पाठेघरमा मासु पलाएकोे रिपोट आयो र औषधि नियमित सेवन गरेका निको हुने चिकित्सकले सल्लाह दिएको उनले बताइन् । घोराही उपमहानगरपालिकाले महिलाहरुको प्रजनन् स्वास्थ्यका लागि पाठेघरको मुखको क्यान्सर जाँच अर्थात स्क्रिनिङ सेवा निःशुल्क रुपमा सुरु गरेको छ । घरमै व्यस्त रहने महिलाहरुको सेवाको लागि पालिकाले गाउँघरमा सेवा पुराएकोमा उनी जस्तै महिला खुशी भएका छन् ।

पाठेघरको मुखको क्यान्सर जाँच सेवा नागरिक स्वस्थ बनाउने अभियान हरेक नागरिक वर्गमा स्वास्थ्य सेवाको पहुँच बिस्तार गरिनु स्थानीय सरकारको नमूना काम भएको घोराही उपमहानगरपालिकाका उपप्रमुख हुमाकुमारी डिसीले जानकारी दिइन् । पछिल्लो समय महिलाहरुमा बढ्दो पाठेघर क्यान्सर रोकथाम गर्न र यौन तथा प्रजनन् स्वास्थ्य सेवा हरेक परिवारसम्म पुर्याउन निःशुल्क रुपमा यो सेवा सुरु भएको उपप्रमुख डिसीको भनाइ छ । पाठेघर क्यान्सरको जोखिम उच्च हुँदै गएको हुँदा कोहीपनि महिला उपचार अभावमा समस्या झेल्न नपरोस्, यौन तथा प्रजनन् स्वास्थ्य सम्बन्धी सेवा र सचेतना सहज रुपमा पाउँदै स्वस्थ जीवन बाँच्न सकून भन्ने उद्देश्यसहित यो सेवा निःशुल्क रुपमा सुरु गरेको उनले बताइन् । ‘महिलाहरुमा अस्वाभाविक रुपमा बढ्दै गएको पाठेघर क्यान्सरको समस्या समाधान गर्न यो अभियान चलाएको हो,’उनले भनिन् । ‘अब कोही पनि महिला उपचार अभावमा क्यान्सर जस्तो घातक रोगको शिकार हुनुपर्ने छैन, सबै महिलाको निःशुल्क परिक्षणसँगै उपचार हामी गछौँ ।’ ‘महिलाको पाठेघरको मुखको क्यान्सर जाँचसहित, यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्यका सबै सेवा सुरु भएको छ’ उनले भनिन् ।
यो अभियान घोराही उपमहानगरपालिकाका सबै वडामा पुर्याउन जरुरी रहेको उनले बताइन् । अधिकांश वडामा यो अभियान पुगेको छ बाकी रहेका वडामा पनि पुराउने लक्ष्य रहेको छ । पाठेघरको मुखको क्यान्सर यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्य सेवाका बारेमा जानकारी पाउने भएपछि प्रजनन स्वास्थ्यमा सुधार आउने अपेक्षा गरिएको हुँदा हरेक महिलाले पाठेघरको सुरक्षाका लागि जचाउनुपर्छ भन्ने मान्यताको विकास हुने उपप्रमुख डिसीले बताइन्।

यो सेवा प्रत्येक हप्ताको बिहीबारका दिन राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानको परिसरमा दिँदै आएको सेवाबाट नियमित पाठेघरको मुखको क्यान्सर जाँचसँगै अरु प्रजनन् स्वास्थ्य सम्बन्धी सेवा दिन सुरु गरेको एक वर्ष पुरा भएको उहाँले बताइन् ।
जटिल प्रकारका बिरामी भेटिए तत्काल जिल्ला बाहिर रिफर गर्नुपर्ने अवस्था आएमा पनि सम्बन्धित अस्पतालमा सिफारिस गरिने व्यवस्था पनि मिलाइएको घोराही उपमहानगरपालिका जनस्वास्थ्य प्रवन्धन शाखा प्रमुख एवं वरिष्ठ अस्पताल नर्सिङ निरिक्षक राधा पौडेलले जानकारी दिइन् । सहज रुपमा सेवा नपाउँदा महिलाहरुलाई शारीरिक तथा मानसिक समस्या झेल्नुपर्ने बाध्यता थियो । आफ्ना समस्याका बारेमा भन्न नसकेकाहरुले यो ठाउँमा आएर खुल्न थालेको र समयमा उपचार पाएको उनले बताइन् । स्वास्थ्य शिविरमा सहज उपचार पाउन थालेसँगै उपचारमा आउनेहरुले अपनत्व महसुस गरेका छन् । २०८१/०८२ को साउन देखि फागुन अन्तिमसम्म २ हजार ६ सय ७६ जनाको भिआइए परिक्षण गरेकोमा १ सय ६ जनाको पोजेटिभ देखिएको जनस्वास्थ्य प्रवन्धन शाखा प्रमुख पौडेलले जानकारी दिइन् ।

घोराहीका वडा नम्वर १ मा १ सय २२ जनाको परिक्षण गरेकोमा ३ जना क्यान्सर पोजेटिभ र १४ जनाको आङ खसेको बिरामी भेटिएका छन् । वडा नम्वर २ मा ६४ जनाको परिक्षण गर्दा १ जनामा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने ६ जनाको आङ खसेको भेटिएको छ । त्यसैगरी वडा नम्वर ४ मा २ सय ३८ जना महिलाको परिक्षण गर्दा १९ पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने ४६ जनाको आङ खसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर ५ मा २ सय ९८ जनाको परिक्षणगर्दा ९ जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने २६ आङ खसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर ७मा १ सय ७८ जनाको परिक्षण गर्दा ५ जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने १५ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर ८ मा १सय ११ जना लाई परिक्षण गर्दा ९जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने २८ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर ११मा ५२जना लाई परिक्षण गर्दा ४ जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने ४ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर १३ मा १सय ५५ जना लाई परिक्षण गर्दा १ जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने ७ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर १६ मा ९७ जना लाई परिक्षण गर्दा ६जनामा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने १८ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर १८ मा १सय ७ जना लाई परिक्षण गर्दा ५जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने १२ जनाको आङखसेको भेटिएको छ । वडा नम्वर १९ मा ८३ जनालाई परिक्षण गर्दा १०जना पाठेघरको मुखको क्यान्सरको आशंका गरिएको छ भने २० जनाको आङखसेको भेटिएको प्रमुख पौडेलले जानकारी दिइन् । पालिकाको समन्वयमा वडा वडामा पुगेर निशुल्क स्वास्थ्य परिक्षण शुरु गरेपछि महिलाहरुमा स्वास्थ्य प्रति चेतना बढेको उनले बताइन् ।