खोज

काठमाडौँ, १९ फागुन ।

विश्वका सबैभन्दा धेरै रक्तदाताहरू मध्ये एक जेम्स ह्यारिसनको मृत्यु भएको छ। उनले आफ्नो रक्त प्लाज्माले २० लाखभन्दा बढी बच्चाहरूको ज्यान बचाएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ।

जेम्स ह्यारिसनको ८८ वर्षको उमेरमा फेब्रुअरी १७, २०२५ मा अष्ट्रेलियाको न्यु साउथ वेल्सको एक नर्सिङ होममा मृत्यु भएको उनका परिवारले जानकारी दिएको छ। अस्ट्रेलियामा सुनौलो हात भएको मानिस भनेर चिनिने ह्यारिसनको रगतमा एक दुर्लभ एन्टिबडी, एन्टी-डी थियो, जसको रगतले गर्भवती आमाहरूलाई मद्दत पुर्याउँछ। गर्भवती आमाहरूलाई रगतको कमीबाट बचाउन र बच्चाहरूलाई घातक रक्त विकारबाट बचाउन एन्टी-डी औषधि बनाउन ह्यारिसनको रगत प्रयोग गरिएको थियो।

ह्यारिसनले १४ वर्षको उमेरमा छातीको ठूलो शल्यक्रिया गर्दा रक्तक्षेपण प्राप्त गरेका थिए र त्यसपछि उनले रक्त दान गर्ने वाचा गरेका थिए। १८ वर्षको उमेरदेखि उनले नियमित रूपमा रक्त प्लाज्मा दान गर्न थाले र ८१ वर्षको उमेरसम्म हरेक दुई हप्तामा रक्त प्लाज्मा दान गरिरहेका थिए। २००५ मा उनले सबैभन्दा धेरै रक्त प्लाज्मा दान गर्ने विश्व रेकर्ड कायम गरेका थिए, जुन २०२२ सम्म कायम रह्यो।

उनकी छोरी, ट्रेसी मेलोशिप ले भनेकी छन् कि उनका बुबा बिना कुनै मूल्य वा पीडा यति धेरै जीवन बचाउन पाउँदा धेरै गर्व महसुस गर्छन्। मेलोशिप र ह्यारिसनका दुई नातिनातिनाहरू पनि एन्टी-डी खोप प्राप्तकर्ता हुन्।

एन्टी-डी ज्याबहरूले गर्भमा रहेका बच्चाहरूलाई भ्रूण र नवजात शिशुको हेमोलाइटिक रोग (एचडीएफएन) बाट बचाउँछन्, जसले आमाको रगतको कोशिकाहरूलाई बच्चाको रगतको कोशिकालाई आक्रमण गर्नबाट रोक्छ। १९६० को दशकको मध्यतिर एन्टी-डी हस्तक्षेपहरू विकास हुनु अगाडि, एचडीएफएनका कारण गर्भवस्थामा दुई मध्ये एक बच्चा मर्नु सामान्य थियो।

अस्ट्रेलियन रेडक्रस रक्त सेवाका अनुसार, अस्ट्रेलियामा २०० भन्दा कम एन्टी-डी दाताहरू छन्, जसले हरेक वर्ष अनुमानित ४५,००० आमाहरू र उनीहरूको बच्चाहरूलाई मद्दत गर्दै आएका छन्। यस्ता दाताहरूको रगतबाट प्रयोगशालामा एन्टी-डी एन्टिबडीहरू बढाउन प्रयोगशाला अनुसन्धान भइरहेको छ, जसले भविष्यमा गर्भवती महिलाहरूलाई मद्दत गर्ने विश्वास गरिएको छ। जेम्स ह्यारिसनको योगदानले संसारभरका लाखौं बच्चाहरूको जीवन बचाएको छ, र उनको योगदान इतिहासमा सदैव सम्झनिय हुनेछ।