© २०२३
सल्यान, ०८ माघ ।
सल्यानका १०९ जना किसानहरूलाई बन्यजन्तुबाट भएको क्षतिको राहत वितरण गरिएको छ । राहतको लागि निवेदन दिएका १११ किसानहरू मध्ये १०९ जनालाई बन्यजन्तुबाट भएको क्षतिको राहत वितरण निर्देशिका बमोजिम राहत वितरण गरिएको डिभिजन वन कार्यालय सल्यानले जनाएको छ ।
बाघको आक्रमणबाट १० जीउ बाख्राको क्षती व्यहोरेका एक जना किसानले एक लाख रूपैयाँ र मकै बालीमा जंगली बजावरबाट क्षती व्यहोरेका अरू १०८ जना किसानले पाँच हजार रूपैयाँको दरले राहत रकम प्राप्त गरेको वन अधिकृत अञ्जना शर्माले जानकारी दिइन् । निवेदन दिएका मध्ये दुई जनाको राहत रकम प्राप्त नभएको पनि उनले जनाइन् । एउटा बाघले मानिसलाई आक्रमण गरेको र अर्काे बाघले घोडा मारेको फाइलको राहत रकम नआएको उनको भनाइ छ ।
निर्देशिका बमोजिम प्रक्रियामा आएका पीडित किसानहरूलाई बालीको क्षति भएमा मूल्यांकनको आधारमा एक मौसममा लगाएको बालीको एकपटक र वर्षमा दुई पटकमा नबढ्ने गरी बढीमा दश हजार रुपियाँसम्म राहत रकम उपलब्ध गराउने व्यवस्था रहेको छ । सो अनुसार मूल्यांकनको आधारमा राहतको लागि निवेदन दिएका छत्रेश्वरी गाउँपालिकाका १७ जना किसानहरूलाई आइतबार ५ हजार रूपैयाँको दरले राहत रकम उपलब्ध गराइएको हो । वडा नम्बर ५ मा गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष बुद्ध कुमारी खत्री, गाउँपालिकाका प्रवक्ता तथा वडा नं.५ का वडा अध्यक्ष फौद बहादुर बस्नेत, डिभिजन वन कार्यालय सल्यानका वन अधिकृत अञ्जना शर्मा, छत्रेश्वरी सब डिभिजन वन कार्यालयका प्रमुख योन्जन दाहाल लगायतको उपस्थितिमा राहत रकम वितरण गरिएको हो ।
मकै बालीमा जंगली जनावर बँदेल, बाँदर, दुम्सी, खरायोले मकै बालीमा नोक्सानी गरेको निवेदन पछि गत साउन महिनामा गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष खत्री सहित सम्बन्धित वडाका जनप्रतिनिधि, सब डिभिजन वन कार्यालय छत्रेश्वरीका कर्मचारी, कृषि विकास शाखा प्रमुख, प्रहरी लगायतको टोलीले किसानको बारीमा पुगेर क्षतिको बारे अवलोकन, अनुगमन गरेको थियो ।
निर्देशिका अनुसार बँदेल तथा बाँदरले बालीनालीमा क्षति गरेको ३५ दिन भित्र किसानले निवेदन दिनुपर्ने वन अधिकृत शर्माको भनाइ छ । जग्गाधनी प्रमाणपत्र र नागरिकता प्रमाणपत्रको प्रतिलिपी, सब डिभिजन वन कार्यालयको रोहबरमा प्रहरी मुचुल्का तथा बाली क्षतिको हकमा सम्बन्धीत स्थानीय तहको कृषि प्राविधिक र पशु क्षतिको हकमा पशु प्राविधिकको मूल्यांकन सिफारिस सहित डिभिजन बन कार्यालयमा निवेदन पेश गर्नुपर्ने उनको भनाई छ ।
निवेदन प्राप्त भइसकेपछि क्षती भएको सम्बन्धीत वडा अध्यक्ष, सम्बन्धीत प्राविधिक, सम्बन्धीत क्षेत्रको वन समूहको अध्यक्ष सहित जिल्लामा रहेको सिफारिस समितिले निर्णय गरेर प्रदेश वन निर्देशनालयमा फाइल पठाइसकेपछि आवश्यक प्रक्रिया पश्चात मात्र राहत रकम निकासा हुने शर्माको भनाइ छ ।
सल्यानका किसानले पछिल्ला केही वर्षदेखि बँदेल, दुम्सी, बाँदर लगायत वन्यजन्तुबाट क्षति व्यहोर्दे आएका छन् । बर्सेनि जिल्लामा वन्यजन्तुको आक्रमणबाट कृषिबाली नष्ट हुने क्रम बढिरहँदा किसानले भने उचीत राहत पनि प्राप्त नहुने र प्रक्रिया पनि झन्जटीलो रहेको गुनासो गरेका छन् ।