© २०२३
मृत्यु मार्गको रूपमा परिचित बुटवल पाल्पा सडक खण्डको अति जोखिम सिद्धवावा क्षेत्रमा सुरुङ मार्ग निर्माणको काम ‘ब्रेक थ्रु’ को चरणमा प्रवेश गरेको छ । सिद्धबाबा सुरुङमार्ग छिचोलिन ८ मिटर मात्रै बाँकी रहेको समाचारले यो सडक क्षेत्र भएर यात्रा गर्ने हजारौं यात्रुलाई खुसी दिलाएको छ । पुस २३ गतेसम्म एक हजार ८९ मिटर लामो सुरुङमार्गको १ हजार ८१ मिटर खनिसकिएको छ । सिद्धबाबा सुरुङमार्ग योजनाका अनुसार उत्तर तर्फबाट ४७७ मिटर र दक्षिणबाट ६०४ मिटर खनिएको छ । सुरुङमार्गमा दुईवटा बाइपास यसअघि नै ‘ब्रेक थ्रु’ भएका छन् । सुरुङमार्ग ‘ब्रेक थ्रु’ हुने चरणमा पुगको छ । अव यो सडकमा अर्को बर्ष ठिक यही बेलामा सवारी साधन सञ्चालन गर्न सकिने भएको । यो सुरुङमार्ग निर्माणबाट इमान्दारिता र प्रतिवद्धता अनुरूप काम गर्ने हो भने कुनैपनि काम समय अगावै गर्न सकिन्छ भन्ने सन्देश निर्माण कम्पनीले दिएको छ । बुटवल नारायणगढ सडक आयोजनाको निर्माण कम्पनीले यो सडक निर्माणबाट पाठ सिक्नु जरुरी छ । सुरुङ मार्गमा अव कंक्रिट लाइनिङ, उत्तर र दक्षिणतर्फ स्लोप निर्माणको काम बाँकी छ । आयोजनाका अनुसार कुल भौतिक प्रगति ३८.८५ प्रतिशत हुँदा वित्तिय तर्फ ३९.९० प्रतिशत भएको छ । सुरुङ मार्ग आयोजनाले अबको केही दिनभित्रै औपचारिक कार्यक्रम गरी ‘ब्रेक थ्रु’ गर्ने जनाएको छ । सुरुङमार्ग ‘ब्रेक थ्रु’ भएपनि गाडी सञ्चालन हुनको लागि अझै एक वर्ष लाग्ने छ । बुटवलदेखि पाल्पा, गुल्मी, स्याङजा, बाग्लुङ र पोखरासम्म जाने सवारीका साधनको मूख्य गन्तब्य यही सिद्धवावाको जोखिमयुक्त सडक नै भैरहेको अवस्थामा बढ्दो मानवीय क्षति कम गर्न सुरुङ मार्गले ठूलो भूमिका खेल्ने छ भन्ने विश्वास गरिएको छ । दैनिक हजारौं सवारीका साधन गुड्ने यो क्षेत्रमा अहिलेसम्म सयौं मानिसले ज्यान गुमाएका छन् । हिउँदमा समेत पहिरो खसेर कैयौ यात्रुले ज्यान गुमाउनु परेको इतिहास साक्षी छ । बर्षामा यो सडक क्षेत्र त्यसैपनि अति जोखिममा छ ।
अझैपनि बर्षेनी यो सडकमा मानवीय क्षति हुने क्रम रोकिएको छैन् । यसबाट यात्रुलाई सास्ती मात्र नभई समयको बर्बादी भइरहेको छ । यातायात क्षेत्रको यस्ता गम्भीर समस्याको समाधानार्थ मुलुकले राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका रूपमा सिद्धवावा सुरुङ मार्गको अवधारणालाई प्राथमिकता दिएर काम अगाडि बढाएको हो । जेहोस यो सुरुङ मार्ग निर्माणबाट आम जनताले खुसीको अनुभूति गरेका छन । अव सुरुङ सञ्चालन हुने वातावरणले विशेषगरी सवारी साधनहरूलाई बुटवलदेखि पहाडी जिल्ला जान र आउन सहज हुनेछ । सिद्धवावा सुरुङ मार्ग निर्माणको प्रकृया आरम्भ हुँदा मात्रैपनि यस क्षेत्रमा आशा र उत्साह जगाएको थियो । अव सवारी साधन संचालन हुने अवस्था आउनै लाग्दा जोखिम मोलेर हिँड्नुपर्ने बाध्यता अन्त्य हुनेछ । त्यसो त सुरुङमार्ग निर्माणको काम तीन वर्षभित्रमा सम्पन्न हुने आशा गरिएको थियो तर निर्धारित मितिभन्दा अगावै निर्माण हुनु भनेको निर्माण पक्षको उदाहरणीय काम हो । यद्यपि नेपालमा निर्धारित मितिमा कुनैपनि आयोजना सम्पन्न भएको उदाहरण धेरै छैन । तरपनि यो सुरुङमार्ग निर्माण निर्धारित मितिमै सम्पन्न भएर सञ्चालनमा आउने आशा अव बढेको छ । अव वर्षौंदेखि भोगिरहेको पहिरोको जोखिम र सास्तीबाट चाँडै मुक्ति पाउने यस क्षेत्रका जनताको अपेक्षा छ । अव सबै अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डको पालना गरेर गुणस्तरीयताको दृष्टिबाट नेपालको यो सुरुङमार्गलाई सुरक्षित तथा स्तरीय बनाउन कुनै कमी राखिनु हुँदैन । यो सुरुङ मार्गले बुटवलमात्र होइन समग्र काठमाण्डौं पश्चिमको तथा लुम्विनी प्रदेश वरिपरिको सामाजिक र आर्थिक पक्षमा निकै सकारात्मक प्रभाव पार्ने सम्भावनालाई अभिवृद्धि गरेको छ । जसरी सिद्धवावा सुरुङ मार्गले आशाको सञ्चार गरेको छ, अव त्यसरी नै बुटवल नारायणगढ सडक खण्डले पनि आम जनतामा खुसी ल्याओस् । अहिले निर्माणको काम भैरहेको छ । अव सिद्धवावा सुरुङ मार्गमा जस्तै बुटवल नारायणगढ सडक खण्डमा पनि निर्माणले आम जनतामा खुसी ल्याओस् ।