खोज

यो बर्षको पर्यटक आगमनको सिजन सुरु भएको छ । नेपालका पर्यटकीय स्थलहरूमा केही सातायता पर्यटकको चाप बढ्न थालेको छ । विदेशबाट आउने पर्यटकका कारण नेपालको पर्यटकीय स्थलमा चहलपहलमात्रै होइन, त्यसले आर्थिक अवस्था सुधारमा पनि मद्दत पु¥याउँछ । विभिन्न मुलुकका पर्यटकहरू नेपाल घुम्न आउने क्रम शुरु भएपछि पर्यटकीय क्षेत्रको विकासमा सहयोग पुग्ने निश्चित छ । बैदेशिक पर्यटक आगमनले नेपालको कूल ग्राहस्थ्य उत्पादनमा करिब १५ प्रतिशतको योगदान दिने गरेको बिर्सन सकिदैन् । विदेशी पर्यटकहरू नेपाल घुम्न आउँदा नेपालको वैदेशिक मुद्रा सञ्चितिमा सुधार देखिने गरेको छ । नेपालको अर्थतन्त्रका लागि यो खुसीको कुरा पनि हो । नेपालको महँगी, उद्योग बन्द हुने अवस्था, बढ्दो ब्यापार घाटा लगायतका कारण आर्थिक गतिविधि सुस्त बनिरहेको बेला पर्यटक आगमनमा भएको बढोत्तरीले अर्थतन्त्र चलायमान बनाउन सहयोग पुग्छ । तर, नेपालको अर्थतन्त्रमै टेवा पु¥याउन योगदान दिने पर्यटकहरूलाई भने ठगी गर्नेक्रम रोकिएको छैन, बरु झनै बढ्दो छ । यो चिन्ताजनक कुरा हो । नेपाल घुम्न आउने विदेशी पर्यटक ठगिएका छन् । यो बिषयमा नेपाल सरकार मौन हुनु दुःखद कुरा हो । बिमानस्थलमा ओर्लने बित्तिकै विदेशी पर्यटकलाई हेर्ने र गर्ने व्यवहार चिन्ताजनक छ । उनीहरू बस्ने होटलदेखि यातायात, सामान खरिदारीमा समेत गोरो छाला भएकै आधारमा फरक व्यवहार गर्ने प्रवृत्ति छ । विभेदको यो अवस्थाले नेपालको पर्यटन क्षेत्र उभो लाग्दैन । पर्यटकहरूले आफू ठगिएको कुरा आफ्ना स्वदेश फर्किएर मुलुकवासीलाई पनि सुनाउँछन् । जसको कारण नेपालप्रति विदेशमा नकारात्मक धारणा उत्पन्न हुन सक्दछ । यसबाट घाटा त नेपाललाई नै हुन्छ । ‘अतिथि देवो भव’ को नाममा विदेशी भन्ने वित्तिकै शोषण गर्ने काम अव बन्द गर्नैैपर्दछ । अर्कोतर्फ विदेशी पर्यटकहरूको सुरक्षाको चुनौति पनि गंभीर छ ।

पर्यटकहरू ठगिने, लुटिनेक्रम बढिरहेको छ । विदेशीलाई यसरी नै ठग्ने हो भने यसको प्रतिफल व्यापारी आफैँले भोग्नुपर्छ । उता टुर एन्ड ट्राभल्स कम्पनीको नाममा पनि पर्यटकमाथि दोहन बढिरहेको छ । पाहुनालाई कस्तो व्यवहार गर्नुपर्छ भन्ने कुरा नेपालीलाई अझै तालिम नै दिनुपर्ने अवस्था छ । मौका पायो भन्दैमा ढाडै सेक्नेगरी च्याप्ने काम बन्द गरिएन भने अन्ततः त्यो नेपालकै लागि हानीकारक हुने निश्चित छ । पर्यटक भनेपछि स्वदेशी विदेशी सवैलाई समान व्यवहार गर्नुपर्दछ । विदेशी पर्यटक नआउँदाको असर सवै क्षेत्रमा पर्ने गरेको छ । होटल व्यवसायीले विदेशी नआउँदा घाटा भयो भनेर पटक–पटक सरकारलाई दबाब दिन्छन् । तर, आएको विदेशीलाई राम्रो व्यवहार गर्दैनन, बरु यही मौका हो भनेर चर्को ठगी गर्छन । यही अवस्थाकै कारण एकपटक नेपाल आइसकेका पर्यटक दोस्रोपटक नेपाल घुम्न आउन नै चाहँदैनन् । किनकि सबै व्यवसायीबाट उनीहरू आजित भइरहेका हुन्छन् । होटल व्यवसायीहरूबाटै सवैभन्दा बढी पर्यटक मारमा परेका छन् । राम्रो सेवा–सुविधा नदिने तर मूल्य भने चर्को लिनेगर्दा पर्यटकहरूमा नेपालप्रतिको मोहभंग भैरहेको छ । कतिसम्म भने पाँचतारेदेखि लिएर एउटा खाजाघरले समेत विदेशी पर्यटकलाई बढि मूल्य लिएर शोषण गर्दै आएका छन । सरकारको भूमिका समेत यो बिषयमा कमजोर देखिएको छ । सरकारले विदेशी पर्यटक आगमन हुने स्थानमा कहिल्यै अनुगमन गर्दैन । उनीहरूलाई कस्तो व्यवहार गरिएको छ भन्ने समेत सरकारले जान्ने चाहना राख्दैन् । पछिल्लोसमय नेपालका धेरै पर्यटकीय क्षेत्रमा विदेशी मात्र होइनन्, स्वदेशी पर्यटकको पनि आकर्षण बढ्दो छ । तर, नेपालकै आन्तरिक पर्यटकलाई समेत ठगी गर्ने गरिएको छ । यसको क्षति सबैले बेहोर्नुपर्नेछ । अव समय हुँदै सचेत हुनु जरुरी छ ।