खोज

सुर्खेत, ८ असोज ।

कर्णाली प्रदेशको राजधानी वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाले ‘हेलो गर्भवती आमा’ कार्यक्रमको सुभारम्भ भएको छ । गर्भवती तथा सुत्केरी आमालाई घरबाटै स्वास्थ्य सेवा दिनुको साथै उचित सल्लाह दिनको लागि उक्त कार्यक्रमको सुरुवात गरिएको हो । वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाका प्रमुख मोहनमाया ढकालले एक कार्यक्रमकाबीच उक्त कार्यक्रमको सुभारम्भ गरेकी हुन् ।

हरेक हप्ता गर्भवती आमाहरुलाई दक्ष स्वास्थ्यकर्मीद्वारा फोनबाट आवश्यक सल्लाह, सुझाव तथा परामर्श दिने उद्देश्यले सुरु गरिएको ‘हेलो गर्भवती आमा’ कार्यक्रमको सुभारम्भ गरिएको वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाका प्रमुख मोहनमाया ढकालले जनाइन् ।

। यसरी वडा नम्वर दुईबाट सुरुवात गरिएको गर्भवतीसँग भलाकुसारी हुने यो सेवा वीरेन्द्रनगरका १६ वटै वडाका स्वास्थ्य केन्द्रमा पनि सुभारम्भ हुनेछ ।

हरेक हप्ता गर्भवती आमालाई दक्ष स्वास्थ्यकर्मीहरुले फोनबाट आवश्यक सल्लाह, सुझाव तथा परामर्श सेवा प्रदान गर्न सेवारम्भ गरिएको हो । जसमा नियमित गर्भजाँच, रगत जाँच, भिडियो एक्सरे, पिसाव तथा आवश्यक जाँच, खोप, पोषण तथा सरसफाई, गर्भवती अवस्थामा देखापर्ने खतराका चिन्हहरु, प्रसुतिपूर्वको तयारीका साथै अन्य स्वास्थ्य सेवा गर्भवती तथा आमालाई टेलिफोनमार्फत घरमै सेवा दिने उद्देश्यले हेलो गर्भवती आमा कार्यक्रम सुभारम्भ गरिएको नगर प्रमुख ढकालले बताइन् । उनले गर्भावस्था तथा सुत्केरी अवस्थाका महिलाहरुलाई स्वास्थ्यकर्मीबाट परामर्शको आवश्यकता पर्ने हुँदा पनि यस कार्यक्रमलाई सुरुवात गरेको बताइन् ।

‘यस्तो अवस्थामा स्वास्थ्यसँगै मानसिक रुपमा विभिन्न उत्तरचडावहरु आउने गर्छन त्यसकारण उनीहरुलाई परामर्शको आवश्यकता पर्दछ’ उनी भन्छिन्, ‘अहिले ८ पटक गर्भजाँच गर्नुपर्छ यसमा दुरदराजका महिलाहरु नियमित जाँच नगर्ने पनि हुन्छन् त्यसैले यसमा स्वास्थ्यकर्मीहरुले फोन गरेर उनीहरुलाई जाँच गर्न स्वास्थ्य संस्थामा बोलाउने पनि गर्दछन् ।’

१६ वटै वडामा रहेका गर्भवती आमाहरुको पूर्ण विवरण स्वास्थ्य स्वयम्सेविकाको माध्यमबाट स्वास्थ्य केन्द्रहरुमा राखिएको हुन्छ । सोही विवरण हेरेर हरेक हप्ता तथा जाँच गर्ने समयमा स्वास्थ्य संस्थाबाट दक्ष स्वास्थ्यकर्मीले गर्भवती आमालाई टेलिफोन गरी आवश्यक सरसल्लाह तथा परामर्श दिने व्यवस्था मिलाइएको उनले बताइन ।

सरकारले चार पटक गरिने गर्भावस्थामा हुने जाँचलाई बढाएर आठ पटक गर्नुपर्ने अनिवार्य पोर्टकल लागु गरेपछि यसबाट छुट्न सक्ने सम्भावित आमा र बच्चाको स्वास्थ्यमा समस्या नहोस् भन्ने उद्देश्यले टेलिफोनमार्फत ट्रयाक गर्न सुरु गरिएको प्रमुख ढकालले बताइन् ।

नयाँ प्रोटोकल लागु भएपछि यसको जानकारी नुहुँनु र जाँच गराउने समय बिर्सने लगायतका कारणले गर्भवती महिलाहरु स्वास्थ्य संस्थामा जाँच गराउन नआउन थालेपछि स्वास्थ्य संस्थाबाटै सम्पर्क गरी सेवा दिने प्रणालीको विकास गरिएको ढकालले बताइन् ।

नगरपालिकाले यसअघि चार पटकसम्म गरिने गर्भवती जाँचमा आउने महिलालाई प्रोत्साहनस्वरुप एक हजार र निशुल्क एम्बुलेन्स सेवा दिदैं आइएको थियो । तर आठ पटक गरिने जाँचमा भने अधिकांश गर्भवती महिलाहरु नआउन थालेपछि नयाँ रणनीति लिनु परेको नगरपालिकाले जनाएको छ । यो सेवा सुरु भएसँगै आर्थिकरुपमा विपन्न महिलाहरुलाई आवश्यकताका आधारमा घरमै सेवा लिन सहज हुने अपेक्षा राखेको नगर प्रमुख ढकालले बताइन । ढकालले गुणस्तरीय सेवासँगै प्रजनन् स्वास्थ्यलाई प्राथमिकतामा राखेर अगाडि बढेको बताइन् ।

नगरपालिकाले हालसम्म पाँच हजार गर्भवती तथा सुत्केरी आमालाई प्रत्येक महिना टेलिफोनमार्फत मातृ मृत्युलाई रोक्न परामर्श सेवा दिएको छ । वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाका १६ वडामा २० वटा स्वास्थ्य केन्द्रहरु रहेका छन् ।

नगरपालिकाले यी स्वास्थ्य संस्थाबाट हालसम्म दुई सय ८४ जना गर्भवती आमालाई सुत्केरी हुन स्वास्थ्य संस्थासम्म आउन निशुल्क एम्बुलेन्स सेवा प्रदान गरेको छ । यस्तै, दुई सय १२ जना गर्भवतीको भिडियो एक्सरे गरिएको छ भने एक सय ७२ जनालाई नगर प्रमुख पोषण कोशेली प्रदान गरिएको छ ।

एक हजार चार सय चार गर्भवती तथा सुत्केरी आमालार्ई तीन र सात दिनमा घरमै पुगेर नर्सिङ सेवा प्रदान गरिएको छ । नगरपालिकाले हालसम्म दुई हजार सात सय ५३ जना महिलालाई स्तन र पाठेघरको मुखमा हुने क्यान्सर जाँच सेवा प्रदान गरेको छ ।