© २०२३
पाल्पा, ६ साउन ।
सुरुङ्गमार्गको भौतिक प्रगती १५ दशमलव ९१ प्रतिशत र बित्तीय प्रगति २० दशमलव ८ प्रतिशत रहेको छ । निर्माण कम्पनीले सुरुङ्गमार्ग बाहेकको तल्लो सिद्धबाबा मन्दिर देखि हेडबक्सको उत्तर करिब दोभान सम्मको सडकलाई डबल लेन बनाउने पहिरो ढुंगा रोक्न रक नेट रक सेड स्लोप पोेटेक्स लगाउने काम गरिरहेको छ ।
मृत्यु मार्गको नाम पाएको सिद्धार्थ राजमार्गको बुटवल–पाल्पा खण्डको सिद्धबाबा क्षेत्रले अब पहिचान बदल्ने तरखरमा छ । बाह्रै महिना जतिबेला पनि पहिरो खस्ने क्षेत्र भएकाले उक्त क्षेत्रलाई मृत्यु मार्गको उपमा दिने गरिएको थियो । तर अब यस क्षेत्रले सुरुङ्ग मार्गको पहिचान बनाउन लागेको छ ।
नेपाल सरकारको पूर्ण लगानीमा निर्माण थालिएको पाल्पा सिद्धबाबा सुरुङ्गमार्ग निमार्णले तिब्रता पाएको छ । दिउँसो र रातको समयमा गरि आयोजना स्थलमा २४ सैँ घण्टा काम गरेर तोकिएकै समयमा निर्माण सम्पन्न गर्न निर्माण कम्पनी तथा सडक बिभाग लागि परेका छन् । गुल्मी थोर्गाका रबि ज्ञवाली आफ्नो प्रत्येक साता तानसेन आउनुपर्दा कतिबेला सिद्धबाबा कटिन्छ भन्ने चिन्ता गर्छन् । जतिबेला पनि पहिरो तथा ढुङ्गा खस्ने भएकाले उनलाई सिद्धबाबा क्षेत्रमा आउँदा चिन्ता पर्ने गरेको हो ।
त्यस्तै बुटवलबाट ३ किमी नजिक दोभान घर भएका बिष्णु पाण्डे सिद्धबाबा क्षेत्रको सडकमा दैनिक आवतजावत गर्न सास्ती खेपिरहनु परेको छ । यो सडकको जोखिमले यात्रा गर्दा जतिबेला पनि पहिरोमा परिन सक्ने बताउँछन् । उनी जोखिमका कारण तराईमा बसाई सर्नुपर्ने अबस्थामा पुगिसकेका थिए । “सुरुङ्ग निमार्णको काम नियमित हुँदा बसाई सर्नुपर्ने अबस्था हट्ने बिश्वास छ । अबको केही बर्षमा नै ढुक्कले दैनिक घरबाटै बुटवल आउजाउ गर्न सकिन्छ ।” पाण्डेले भने ।
हिउँद न बर्षा जतिबेला पनि अत्याधिक जोखिम रहेको सिद्धबाबा क्षेत्रमा सुरुङ्ग चाईना स्टेट कन्ट्रक्सन इन्जीनियर कर्पोरेसनले ९ मार्च २०२२ मा निर्माणको जिम्मा पाई २२ मार्च २०२७ मा निर्माण सम्पन्न गर्ने छ । जसको कुल लगानी ७ अर्ब ३४ करोड २१ लाख ४ हजार ७ सय ३४ रूपैयाँ रहेको छ ।
सिद्धबाबा सुरुङ्गमार्गको कुल लम्बाई ११ सय २६ मिटर रहेकोमा हालसम्म २९८ मीटर सुरुङ्ग खनिसकिएको छ । ३ वटा बाइपास सुरुङ्ग पनि १८० मीटर खनिएको छ । बाइपास सुरुङ्ग पहिलो ६३ दशमलव १ मीटर बाइपास सुरुङ्ग दोस्रो ५४ दशमलभ ५ मीटर र बाइपास सुरुङ्ग तेस्रो ६२ दशमलव ४ मीटर खनिसकिएको छ । आयोजना स्थालमा सुरुङ्गमार्ग बाहेका २३ सय ९८ मीटर सडकको स्तरोन्नतीको काम धमाधम भइरहेको छ ।
सुरुङ्गमार्गको भौतिक प्रगती १५ दशमलव ९१ प्रतिशत रहेको छ । भने, बित्तिय प्रगती २० दशमलभ ८ प्रतिशत रहेको सिद्धबाबा सुरुङ्ग मार्ग योजना कार्यालय रूपन्देहीकी सूचना अधिकारी इन्जिनियर सबिता ज्ञवालीले बताईन । निर्माण कम्पनीले सुरुङ्गमार्ग बाहेकको तल्लो सिद्धबाबा मन्दिरदेखि हेडबक्सको उत्तर करिब दोभान सम्मको सडकलाई डबल लेन बनाउने पहिरो ढुंगा रोक्न रक नेट रक सेड स्लोप पोेटेक्स लगाउने काम गरिरहेको छ,” आयोजनाकी इन्जिनियर ज्ञवालीले बताईन ।
इपिसी मोडलमा ठेक्का सम्झौता भएका कारण निमार्ण कम्पनीले सुरुङ्ग ५ बर्षमा सम्पन्न गर्नेछ । थप ५ बर्षसम्म पूर्ण जिम्मेवारी ठेकदार पक्षको रहने गरी सम्झौता गरिएको छ । निर्माण कार्यपुरा भएपछि पनि १५ बर्षसम्म इन्जिनियरिङ्ग समस्या देखिएमा मर्मत तथा संरक्षण गर्ने जिम्मेवारी निर्माण कम्पनीको रहने छ ।
इपिसी मोडल ठेक्का सम्झैताले आयोजना निमार्ण सम्पन्न भई हस्तान्त्रण भएपछि मर्मत तथा संरक्षणमा चासो नदिने परिपाठीको अन्त्य हुने छ । पहिरोको उच्च जोखिम रहेको सिद्धबाबा क्षेत्र सुरुमार्ग निर्माण यस आवतजावत गर्ने यात्रुहरू उत्साहित बनेका छन् । मृत्यु मार्गको परिचय पाएको सिद्धबाबा क्षेत्रमा सुरुङ्ग निमार्णसंगै सडक स्तरउन्नती भएपछि सिद्धार्थ राजमार्ग भएर यात्रा गर्ने हजारौं यात्रुले सुरक्षित यात्रा गर्न सक्नेछन् ।